Henk Fraser droomt van baan als trainer bij oude liefde Feijenoord
AlgemeenOud-wielrenner Gert Jacobs en trainer van Vitesse boeien sponsoren FC Winterswijk
WINTERSWIJK – Twee mensen tussen wie het verschil bijna niet groter had kunnen zijn. Daar waar Vitesse-trainer Henk Fraser op een rustige en weloverwogen manier zijn verhaal doet, praat voormalig profwielrenner Gert Jacobs vrijwel permanent met stemverheffing. En komt hij zelfs van het podium af om met behulp van een paar beenstukken een van zijn anekdotes kracht bij te zetten. Maar ze hebben woensdag tijdens de jaarlijkse sponsoravond van FC Winterswijk in het clubhuis van de eersteklasser een ding gemeen: ze boeien hun gehoor van begin tot einde.
Door Bart Kraan
Dat doet Fraser, tijdens het gesprek met presentator en spreekstalmeester Eddy van der Ley, voor een groot deel door open en eerlijk in te gaan op de actualiteit bij zijn huidige club Vitesse, die hij aan het eind van dit seizoen na twee jaar verlaat. Dit omdat hij wel genoeg heeft van het gedrag van eigenaar Alexander Chigirinsky en door hem in de Raad van Commissarissen van de Arnhemse club neergezette Valery Oyf. Die bemoeien zich in de optiek van de oefenmeester te veel met het technisch beleid in Arnhem. "Aanvankelijk probeerde ik met hen samen te werken, maar hun gedrag ging storen. Dan doe ik het helemaal op mijn manier en communiceer ik niet met die mensen", aldus Fraser die een incident in de aanloop naar het duel om de Johan Cruijff-schaal dat bekerwinnaar Vitesse als seizoens-ouverture tegen landskampioen Feyenoord speelde (1-1, Feyenoord wint na strafschoppen). "Matt Miazga (gehuurd van Chelsea, BK) had zich vijf dagen voor dat duel gemeld. Die mensen wilden dat hij speelde. Maar ik had in de acht weken daarvoor met 25 spelers een seizoensvoorbereiding afgewerkt. Dan kun je het toch niet maken om dan gelijk zo'n jongen op te stellen. Ik bepaal de opstelling. Mo Allach (toen nog technisch directeur bij Vitesse, intussen actief bij Maccabi Haifa, BK) steunde me hierin. Maar zoiets stoort wel, het neemt een hoop plezier weg."
Desondanks neemt Fraser eind dit seizoen met pijn in zijn hart afscheid van Vitesse. "Want het is een schitterende club met schitterende mensen. En ik ken maar weinig clubs met zulke faciliteiten. Maar voor beide partijen is dit de beste oplossing'', aldus de oefenmeester, die nog niet weet waar hij volgende voetbaljaargang actief zal zijn. Een club in het buitenland is voor Fraser zeer zeker een optie. "Als speler kon ik op een gegeven moment naar Borussia Dortmund en Eintracht Frankfurt. Maar mijn vader is een groot Feyenoord-fan, vandaar dat ik negen jaar in Rotterdam heb gevoetbald en nooit in het buitenland heb gespeeld. Ik zou als trainer wel eens in het buitenland willen werken, maar niet in China of Saudi-Arabië, die landen trekken me helemaal niet."
Maar ook een goede Nederlandse club is voor Fraser zeer zeker bespreekbaar. "Ja, ook Feyenoord. Daar droom ik van, ik ga ooit proberen om daar aan de slag te komen. Nee, niet als opvolger van Giovanni van Bronckhorst als die ontslagen mocht worden. Gio is een vriend, ik hoop van harte voor hem dat het niet mis gaat."
Is het rond de selectie van Vitesse, gezien de Russische inmenging in de technische zaken van Chigirinsky en Oyf, niet echt rustig, ook in de spelersgroep gebeurt er dit seizoen een en ander. Zo speelt de van CSKA Moskou gekomen Alexander Büttner sinds november slechts een bijrol. De in Doetinchem geboren en getogen linksback speelt niet meer omdat hij te zwaar is. "Hij is een leuke jongen, maar ik heb dus te maken met een groep van 24, 25 spelers. Toen ik nog voetbalde, was een vetpercentage van 25 procent normaal. Nu zijn voetballers meer atleten. Alexander heeft moeite met zijn vetpercentage en dat heeft een link met voetbalconditie. Het ging een tijd goed en zat hij op een percentage van negen een half waar het gemiddelde tussen de tien en de twaalf zat. Vanaf november zat hij boven het toelaatbare. Maar ik heb hem nog niet afgeschreven. Hij zit nu op achttien, als hij een vetpercentage van veertien heeft, komt hij weer bij de groep. Dat betekent wel dat hij keihard moet werken."
Ook spits Tim Matavz vestigde in negatief opzicht de aandacht op zich. Hij gaf Heerenveen-rechtsback Denzel Dumfries een elleboogstoot, hetgeen gemist werd door de scheidsrechter van dienst. Maar op grond van televisiebeelden werd de aanvaller door de aanklager betaald voetbal voor vier duels geschorst. Vitesse ging daarop in beroep omdat de club deze straf veel te hoog vond. De tuchtcommissie gaf de aanklager echter gelijk en bestrafte Matavz met vijf duels schorsing, waarvan een voorwaardelijk. Met die uitspraak kan Fraser absoluut niet leven. "Dat hij moet worden bestraft, is duidelijk. Maar met de strafmaat ben ik het niet eens. Dit is de zwaarst mogelijke straf. Als hij zoiets nou herhaaldelijk had gedaan, had ik me zo'n schorsing kunnen voorstellen. Maar Tim had nog nooit iets misdaan, heeft nog nooit rood gehad. Soms zijn de criteria volstrekt niet duidelijk."
Daar waar Fraser in gesprek met Van der Ley hoofdzakelijk serieuze zaken bespreekt – naast zijn belevenissen van Vitesse ging het ook onder meer over het vliegongeluk op Zanderije in Suriname in 1989 waarbij veel spelers van de Suriprofs die in hun geboorteland zouden gaan voetballen, om het leven kwam, maar waaraan Fraser ontsnapte omdat hij net vader was geworden en voor Oranje moest spelen – overheerst in de gesprekken met Jacobs de lach. En volgen de anekdotes, verteld in sappig Drentse accent, elkaar in hoog tempo op. Waarbij de oud-wielrenner, tegenwoordig actief als wieler-analist, zichzelf niet spaart. Maar anderen ook niet, zoals in het verhaal over de armstukken van Johan Museeuw die vanwege zijn successen bekend stond als de Leeuw van Vlaanderen maar na een voorval in 1991 ook een andere bijnaam heeft. "We sliepen toen in een hotel met heel veel statig glas, waardoor je alles kon zien tenzij de gordijnen dicht waren. Ik zag toen dat Museeuw naakt in bed lag, maar wel met een paar beenstukken aan. Toen ben ik op verzoek van Jean-Paul van Poppel (met wie Jacobs de kamer deelde, BK) naar beneden gegaan om achter het kamernummer van Museeuw te komen. Jean-Paul heeft toen Museeuw gebeld, die trok toen meteen de gordijnen dicht. Museeuw wilde dat dit onder ons zou blijven, maar 's ochtends hebben we het verhaal aan iedereen verteld. Sindsdien staat de Leeuw van Vlaanderen ook bekend als Jarretelle Johan."
Uiteraard vertelt Jacobs ook over zijn belevenissen op de weg, zoals bij de Tour de France in 1988, een ronde die voor zijn toenmalige ploeg Super Confex met zes ritzeges uitermate succesvol is verlopen. Om de zesde ritzege, tijdens de massasprint op de Champs Élysées in Parijs in de laatste etappe, in de wacht te slepen, hanteert ploegleider Jan Raas een uitermate opmerkelijke tactiek. "Raas komt bij me en zegt tegen mij dat het in Parijs moet gebeuren. 'Dan moet je naar Van Poppel', zei ik hem", vertelt Jacobs die toen van Raas te horen kreeg dat hij en zeven ploegmaats op de Champs Élysées op vijf rondes voor het einde ieder een bidon met een halve liter champagne zouden krijgen maar dat sprinter Van Poppel slechts een isotonische dorstlesser zou ontvangen. Zo gezegd, zo gedaan. "Vijf rondes voor het einde komt Raas met de ploegleiderswagen langs ons treintje, wij hebben toen die bidons met champagne aangepakt. Nou, we vlogen over de weg. Twee kilometer voor de streep voelde ik niets meer. Ik dacht: 'Als ik zo doorrijd, win ik die etappe ook nog'. Maar we lieten Van Poppel op kop komen en hij schonk ons onze zesde ritzege. Mijn advies is: als je een inspanning moet leveren, drink dan een halve liter champagne."
Jacobs heeft een van zijn weinige zeges als profwielrenner te danken aan Van Poppel. "Na de Tour de France van 1991 deden we mee aan het criterium van Surhuisterveen, met als ereprijs een echt gouden miniatuurfiets, beschikbaar gesteld door organisator Joop Atsma. Ik zei tegen Van Poppel dat ik die gouden fiets wel wilde winnen. Hij zei dat ik dat ding zou winnen. Ik keek hem aan en dacht dat hij gek was geworden want er deden ook goede sprinters als Bontempi, Freuler en Planckaert mee. Met nog drie ronden te gaan, leek het uit ook te gaan draaien op een massasprint waarbij ik tempo moest maken voor Van Poppel. Ik reed echt de klinkers uit de straat. Bij de laatste bocht haalde Van Poppel de voet van het pedaal en viel hij stil. Toen ben ik als een speer naar de finish gereden en won ik. Atsma was daar niet blij mee, geloof ik.''
Na zijn loopbaan belandt Jacobs, vanwege malversaties van zijn manager, financieel in zwaar weer. Maar kan hij als chauffeur en manusje van alles aan de slag bij Club Paradise in Heesch waarvoor hij ook wel eens prostituees naar klanten moet brengen. "Ik moest Veronica naar de Stationsstraat 220 in Assen brengen", vertelt Jacobs. "Tegen die klant moest ik zeggen dat een uur vijfhonderd euro kostte en dat hij een minuut langer met dat meisje doorbracht, hij nog eens vijfhonderd euro kwijt zou zijn. Komen we daar aan de deur, wordt die geopend door een kerel die Arnold Schwarzenegger in het kwadraat was. Maar we werden naar binnen gevraagd. Mij werd de afstandsbediening van de tv in de hand gedrukt. 'Daar staat de koelkast met bier', zei die kerel. Ik heb daar tien uur gezeten, die kerel tikte zonder problemen vijfduizend euro af."
Tegenwoordig is Jacobs financieel weer helemaal boven jan en fungeert hij al een aantal jaren als wieler-analist in het televisieprogramma Tour du Jour. Om voor optredens in dat programma in aanmerking te komen, moest hij nog wel bij televisieproducent Reinout Oerlemans op bezoek zodat die kon beoordelen of Jacobs geschikt was. Daarvoor moest Jacobs naar Amsterdam, geen pretje voor de Drent die zoveel verkeer als in de Randstad rondrijdt, niet gewend was. Ook het feit dat hij moest aantonen dat hij goed uit zijn woorden kan komen, staat hem niet aan. "Gewoon jezelf blijven", heb ik tegen mezelf gezegd. Ik ben vijf minuten aan het woord geweest, toen was hij al tot de conclusie gekomen dat ik het wel kon. En stond ik weer buiten. Was ik voor vijf minuten helemaal vanuit Emmen naar Amsterdam gereden."
