Nu ook lesmateriaal in de vorm van een spel over de ramp met de Phoenix

WINTERSWIJK - De Winterswijkse Joske Meerdink heeft als redacteur bij Omroep Gelderland een podcast en documentaire gemaakt over de ramp met het stoomschip de passagiersboot de Phoenix. Bij deze ramp op 21 november 1847 kwamen naar schatting tussen de tweehonderdvijftig en driehonderd Achterhoekse landverhuizers in het meer van Michigan om het leven. In navolging op de podcast en de documentaire komt er ook een spel voor leerlingen van klas twee van het voortgezet onderwijs, vertelt Joske.

 Door Sander Damen

“Het spel is in de afrondende fase”, vertelt ze. “Na het verschijnen van de podcast kreeg ik een berichtje van Liesbeth Rosendaal van Patsboem! educatief, een bureau dat lesmateriaal voor scholen ontwerpt. Zij had de podcast geluisterd. ‘Wat zou je ervan vinden als we er lesmateriaal van bij zouden kunnen ontwikkelen?’ vroeg ze. Ik had in mijn podcast al aangegeven dat ik wilde dat het verhaal onder jongeren levend bleef, dus ik was gelijk enthousiast.”

Kaartspel
Joske zocht contact met docenten van het Gerrit Komrij College: Ed de Graaf, haar voormalig docent Nederlands (inmiddels hoofd bedrijfsvoering), en Rianne Oonk, docent geschiedenis om vast te stellen of er behoefte aan lesmateriaal was en in welke vorm dat het beste kon. Samen met de creatievelingen van Patsboem! kwamen ze uit op een kaartspel. “Ik ben zelf jong geweest en wilde iets ontwikkelen dat ook echt tof is om te spelen”, licht Joske toe. “Het moest niet overduidelijk zijn dat het om lesmateriaal ging. Patsboem! heeft in opdracht van ons en met onze input een tof kaartspel gemaakt. Meneer de Graaf, ik vind het als oud-leerling moeilijk Ed te zeggen - zegt ze lachend - , heeft aangeboden om fondsen te werven en subsidieverstrekkers te benaderen. Uiteindelijk hebben we genoeg bij elkaar kunnen schrapen om een het kaartspel te ontwikkelen.”

Stikster, pastoor of boer
Het spel is voor maximaal vijf personen en het behandelt drie fases in het leven van de landverhuizer: de periode vlak voor het vertrek uit de Achterhoek, de tocht naar en in Amerika (waarop ze op de en uiteindelijk met de Phoenix belandden) en de vestiging van de overlevenden in Amerika. In het spel kruipt elke speler in de huid van een landverhuizer. Iedere speler krijgt een kaart met een personage waarop de eigenschappen van dat karakter beschreven staan. “In het spel kan je van alles zijn”, licht Joske toe. “Denk aan een stikster, boer of pastoor. Aan dat karakter worden vaardigheden toegekend, bijvoorbeeld of je sociaal bent of kapitaal hebt verworven. Met je die vaardigheden kuan je fiches winnen. Degene met de meeste fiches wint. Spelers kunnen ook onderling verbonden zijn. Als ik met jou speel, kan ik bijvoorbeeld je moeder zijn. Het zit heel knap in elkaar. “

Tijdens het spel ontvangen de spelers kaarten die ze dwingen zich in te leven in de landverhuizer en over een bepaalde situatie na te denken. “Een kaart kan bijvoorbeeld zijn ‘er is voor een van jouw personages geen plek in de reddingsboot’”, licht Joske toe. “Dat klinkt misschien cru, maar was wel de realiteit tijdens die rampnacht. Maar ook: je komt in Amerika aan en je moet een huis bouwen. Hoe ga je dat doen? Tijdens het spelen ontdekken de leerlingen hoe het is een landverhuizers in de 19e eeuw te zijn. Ze maken de reis die de landverhuizers ook gemaakt hebben en leren waarom het leven in die tijd in de Achterhoek zwaar was. Lukt het je om genoeg geld voor elkaar te sparen voor de overtocht? Doorsta je alle ontberingen onderweg?”

In juni klaar
Joske, Ed de Graaf, Rianne Oonk en een aantal medewerkers van Patsb Boem! hebben het spel onlangs als eersten gespeeld. “We waren allemaal enthousiast”, zegt Joske. “Het is echt leuk om te spelen. Wel is ons wat kleine dingen opgevallen die we willen verbeteren of aanvullen. Binnenkort speelt een aantal leerlingen het als test. Als we hun reacties kennen, gaan we daarna snel drukken.”

In juni moet het spel namelijk klaar zijn om tijdens de activiteitenweek op het Gerrit Komrij College door de leerlingen van de tweede klassen gespeeld te worden. Ook leerlingen van Schaersvoorde gaan het spel spelen. Beide scholen hebben ook een financiële bijdrage aan het project geleverd. “We hebben voldoende financiële middelen om een aantal spellen te ontwerpen en drukken, maar om meer leerlingen tegelijk te laten spelen, zijn we nog op zoek naar extra geld voor het drukken van extra exemplaren. Het drukken is best duur. Mocht er iemand zijn die ons daar mee wil helpen, dan hoor ik het graag”, aldus Joske.