Villa Mondriaan viert 10-jarig bestaan met tal van activiteiten

13 januari 2023, 12:45 Cultuur

WINTERSWIJK – Op 21 mei dit jaar is het tien jaar geleden dat museum Villa Mondriaan aan de Zonnebrink officieel werd geopend door prinses Beatrix. Het museum toont onder andere werken van de jonge schilder Mondriaan, die met zijn familie in de villa heeft gewoond.

Door Lineke Voltman

Met directeur Jana Roovers kijken we terug op de afgelopen tien jaar en we spreken over de plannen voor de komende jaren.

Historie
De zwaar verwaarloosde villa dreigde in 1982 gesloopt te worden. Jan en Elisabeth Nijhuis hebben dit kunnen voorkomen door het te kopen en te renoveren, waarbij het een galerie werd. De wens van Elisabeth om er een museum gewijd aan Mondriaan van te maken kwam uit toen Anjo Joldersma de villa kocht met de twee naastgelegen panden en grondig liet verbouwen tot Villa Mondriaan. De eerste directeur was Wim van Krimpen, oud-directeur van het Kunstmuseum Den Haag en de Kunsthal in Rotterdam. Villa Mondriaan heeft nog steeds een uniek samenwerkingsverband met het Kunstmuseum en kan elk jaar rekenen op een groot aantal bruiklenen uit de grootste en belangrijkste Mondriaancollectie ter wereld.

Exposities
Roovers: “In de vaste opstelling van ‘jonge’ Mondriaans zijn er in de loop der jaren wel enkele bijgekomen, zoals ‘Boereninterieur met haard in de Achterhoek’ en ’Drie hooibalen in een veld’. Binnenkort krijgen we nog een Mondriaan in bruikleen, met als titel ‘Stilleven’, ook uit zijn vroege periode. Dit werk is ontdekt bij het tv-programma ‘Tussen kunst en kitsch’ in 2019 en komt bij ons te hangen vanaf het eerste weekeinde in maart, tevens het verjaardagsweekend van Piet Mondriaan. Naast Mondriaan besteden we ook aandacht aan hedendaagse kunstenaars, die een overeenkomst met Mondriaan hebben, dat kan de geboortegrond zijn maar ook de manier van werken bijvoorbeeld van figuratie naar abstractie, dus de artistieke ontwikkeling van de kunstenaar. Tevens exposeren we objecten van hedendaagse kunstenaars die geïnspireerd zijn op het werk van Mondriaan.” Daarnaast exposeren we leermeesters van Mondriaan zoals werken van Simon Maris in 2020 en zijn tijdgenoten, een voorbeeld daarvan is de tentoonstelling over de Amsterdamse de Joffers, die nog te zien is tot 16 april.”

Bezoekersaantallen
Roovers: “We hebben de afgelopen jaren steeds een stijging in het aantal bezoekers gezien, we zijn de 10.000 per jaar gepasseerd en met name de ‘From Mondriaan to Dutch Designroute’, die in 2017 werd georganiseerd, ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de Nederlandse kunstbeweging ‘De Stijl’, heeft veel bezoekers getrokken. Tijdens corona moesten we sluiten maar ondanks die crisisjaren zitten we nu weer op het niveau van voor corona en als het aan mij ligt houden we die stijgende lijn aan. Sinds 2019 zijn we opgenomen in het Museum Register en dat zorgt ervoor dat we sinds 2019 ook museumkaart-houders kunnen ontvangen.”

Toekomst
“Dit jubileum vind ik een goed moment om kritische vragen te stellen. Zoals blijven we zo doorgaan of moeten er veranderingen komen? Ik heb daar wel ideeën over,” zegt Roovers. “Op mijn lijstje staat bijvoorbeeld een verbouwing van het museum waarmee we meer ruimte creëren voor het aanbod aan kunst dat we hebben. Daarnaast wil ik de manier van presenteren van de kunstwerken aanpassen. Belangrijk is de context waarbinnen je de werken toont, daarin zouden we wat speelser mogen worden, waardoor de beleving voor het publiek meer verdieping krijgt. Bij de volgende tentoonstelling geven we daar al een voorproefje van.”

Jubileum
“Het tienjarig bestaan wordt de hele maand mei groots gevierd,” aldus Roovers. “Enkele vrijwilligers hebben zich met veel enthousiasme verdiept in het verleden en alles in kaart gebracht. Er is dus veel informatie waar we straks iets mee kunnen en waar we een mooi programma omheen maken om onder de aandacht te brengen wat we doen, waar we voor staan en waarom Villa Mondriaan juist in Winterswijk zit. We beginnen het eerste weekeinde met de opening van een nieuwe tentoonstelling ‘de familie Mondriaan’ met werken van drie Mondriaans: Piet, oom Frits en vader Piet. Daarnaast kunnen bezoekers aanwezig zijn bij het restaureren van een aantal werken op zaal, waarbij men het proces van het schoonmaken kan volgen. In de loop van de maand zijn er nog tal van andere activiteiten. In het weekeinde van 21 mei houden we een grote reünie met alle (junior)directeuren, vrijwilligers en onze partners van de afgelopen tien jaar. We willen heel Winterswijk bij ons feestje betrekken, mede door visueel in het dorp aanwezig te zijn met vlaggen bijvoorbeeld.”

Samenwerking met vereniging Het Museum hernieuwd
Sinds de oprichting in 2013 biedt museum Villa Mondriaan onderdak aan een omvangrijke collectie Mondriaans, allen in bruikleen gegeven voor tien jaar door Vereniging het Museum. Roovers: “Nu het contract afliep, is de samenwerking hernieuwd. Daarmee is de locatie van de Mondriaans verzekerd van een plek in Villa Mondriaan en dat zorgt er ook voor dat we onze bezoekers deze werken kunnen blijven tonen. Op hun beurt heeft Vereniging het Museum ons de beschikking gegeven over een plek voor ons depot, waar we heel blij mee zijn.”

21 Mondriaans
Vereniging het Museum bezit twee werken van de wereldberoemde Piet Mondriaan, negen werken van diens vader Piet Mondriaan sr. en tien kunstwerken van Frits Mondriaan. Het gaat onder meer om de werken ‘Uw Woord is de Waarheid’, het enige schilderij waarvoor vader en zoon Mondriaan actief hebben samengewerkt. Oorspronkelijk heeft het schilderij in de Wilhelminaschool gehangen op de plek waar Villa Mondriaan heden ten dage is gevestigd. Ook de voor Winterswijk zo belangrijke houtskooltekening de ‘Jacobskerk’ en ‘Boerenvrouw met Koe’ bevinden zich in de collectie.