Zorgverzekeraars en standpunten

WINTERSWIJK - Het is de tijd van het jaar, dat ongeveer 6 procent van de Nederlandse bevolking overstapt naar een andere zorgverzekeraar. Meestal is de prijs een belangrijke wegingsfactor, maar of dat dit jaar ook zo is in de Achterhoek, is niet op voorhand te zeggen. Afgelopen jaar was voor de Achterhoek een bewogen jaar als het gaat om de ziekenhuiszorg. Een zorgverzekeraar financiert geen ziekenhuizen, maar is wel een belangrijke speler in de toekomst van het zorglandschap. Zorgverzekeraars maken afspraken met zorgverleners over kwaliteit en prijzen. De invulling van de acute zorg kan cruciaal zijn voor het voortbestaan van de Achterhoekse ziekenhuizen in Doetinchem en Winterswijk. Achterhoek Nieuws probeert wat standpunten van zorgverzekeraars los te peuteren. Maar zo gemakkelijk blijkt dat niet te gaan.

Door Clemens Bielen

De volgende brief werd verstuurd naar de vijf grootste zorgverzekeraars in Nederland:
In volgorde van grootte: Zilveren Kruis (dochter van de grootste verzekeraar Achmea, 28,1%) VGZ(22,3%), CZ(21,6%) , Menzis(12,8%) en DSW(4,2%).

Brief aan Zorgverzekeraars
Door het ministerie van VWS is een ‘Houtskoolschets’ opgesteld, die als discussiestuk aan diverse partijen is toegestuurd. In dit discussiestuk wordt de wens beschreven tot een concentratie van Spoedeisende Hulp (SEH)-locaties met als gevolg een reductie van het aantal ziekenhuizen met een eigen SEH en intensive care (IC). Hiervoor in de plaats komen spoedhulpposten in de regio die de toegang tot spoedzorg moeten waarborgen. Ook in Winterswijkse ziekenhuis was sprake van het verplaatsen van de SEH, intensive care en Moeder/kind afdeling, naar Doetinchem.

Achterhoek Nieuws is benieuwd naar het standpunt van u als Zorgverzekeraar en ziet graag de beantwoording van de volgende vragen tegemoet.

1. - Heeft u gehoor gegeven aan de oproep van de minister om uw standpunt weer te geven?
2. - Bent u het eens met het voorlopige standpunt van de minister, dat concentratie van SEH-locaties de goede weg is?
3. - Specifiek voor de lezer van het Achterhoek Nieuws: Hoe staat u er tegenover dat de ziekenhuizen in Doetinchem en Winterswijk door deze ontwikkeling nog maar zeer beperkt ziekenhuiszorg kunnen leveren, als daar de SEH en IC posten gaan verdwijnen?
4. - Concreet: Bent u voor een concentratie van de SEH en IC posten?
   
   

De respons
De respons van de verzekeraars varieert van zeer summier (Zilveren Kruis en CZ) tot uitgebreid.(DSW)

Vier zorgverzekeraars verwijzen naar het gemeenschappelijk standpunt, dat Zorgverzekeraars Nederland (ZN), waarvan alle zorgverzekeraars lid zijn, naar buiten heeft gebracht ten aanzien van de invulling van de acute zorg in Nederland.

Als reactie op de ‘Houtskoolschets’ neemt ZN het standpunt in, dat zij een uniforme herinrichting van het acute zorglandschap voor het hele land op voorhand niet als oplossing zien. Regionale oplossingen, ondersteund met landelijke invulling van randvoorwaarden, hebben de voorkeur van de zorgverzekeraars boven een landelijke blauwdruk voor de acute zorg. De zorgverzekeraars hebben in 2019 afgesproken, dat de twee grootste verzekeraars in de regio het voortouw nemen bij regionaal maatwerk en dat zij ervoor zorgen dat acute zorg goed is georganiseerd.

“Zorgverzekeraar DSW formuleert zijn eigen standpunten en ZN spreekt dus niet voor DSW”, aldus Aad de Groot, directeur DSW.

Invulling van regionaal maatwerk
Zorgverzekeraars Zilveren Kruis en CZ geven in hun reactie geen nadere richting aan hun eigen opvattingen en wijzen erop, dat zorgaanbieders en zorgverzekeraars in verschillende regio’s al werken aan het maatwerk en willen daar niet op vooruit lopen. De vragen 3 en 4 worden niet beantwoord.

In de regio Achterhoek hebben Menzis en VGZ de meeste verzekerden, dus belde Achterhoek Nieuws deze maatschappijen nog na om hun visie over het regionaal maatwerk te verduidelijken, ook in samenhang met het voortbestaan van de Achterhoekse ziekenhuizen.

Woordvoerder Menzis
De woordvoerder van Menzis: ‘Wij betreuren het, dat op dit moment de ziekenhuiszorg nog niet betrokken is bij de regiovisie, dat hadden wij als Menzis graag anders gezien. Wij hebben een roerige tijd achter de rug met de ontwikkelingen bij Santiz. Wij waren niet per definitie tegen een defusie van Santiz, maar wij wilden de regiovisie afwachten. Kijken naar de toekomst en op basis daarvan duurzame keuzes maken. Jammer dat de keuze gemaakt is om te defuseren, omdat we nog steeds geloven, dat je met elkaar moet kijken wat het beste is voor deze regio en op basis daarvan je besluitvorming neemt.

Dit ligt in lijn met de reactie van onze branchevereniging (ZN) op de Houtskoolschets acute zorg, waarin gesteld wordt, dat het belangrijk is om, zowel landelijk als regionaal, je te verdiepen in de problematiek in de regio, (ontwikkelingen op gebied van kwaliteitsnormen, minimum volumes en natuurlijk het arbeidsmarktvraagstuk), deze onderbouwen met data, om vervolgens op basis van analyses duurzame oplossingen voor de komende 5-10 jaar te kiezen.

Voor wat betreft de Achterhoek betekent dit dat samen met de ziekenhuizen in Doetinchem en Winterswijk gekeken moet worden naar een visie op de ziekenhuiszorg in de toekomst, waarbij de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van zorg voor alle inwoners in de Achterhoek nu en in de toekomst behouden blijft. Dit traject is nu gaande.

Woordvoerder VGZ
Het oplossen van knelpunten vraagt om regionaal maatwerk. We vinden een landelijke uniforme herschikking in het landschap geen oplossing voor regionaal verschillende knelpunten. In stedelijk gebied is het zorgvolume groot, zijn de afstanden klein en is het meeste personeel gehuisvest. In landelijke gebieden is het zorgvolume lager, zijn de afstanden groter en is minder personeel voorhanden. Dit vraagt om verschillende oplossingen. Voor elke oplossing is een impactanalyse nodig op de kernwaarden van ons zorgstelsel: kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid. Uniform uitrollen zonder deze impact-analyse en weging heeft het risico in zich van juist een opdrijvend effect op kosten en personeel wat problemen uiteindelijk vergroot in plaats van verkleint. Daarnaast zijn samenwerking, draagvlak en urgentie cruciaal voor het in goede banen leiden van veranderingen in de acute zorg. In antwoord op vraag 3 en 4 (Of concentratie van de IC en SEH in Winterswijk en Doetinchem een goed idee is) kunnen wij zeggen dat dit afhangt van de uitkomst van een impactanalyse. Als die al gemaakt is, dan ontvangen wij die graag.

Aad de Groot, voorzitter Raad van Bestuur DSW
“DSW geeft binnenkort samen met een groot aantal partijen vanuit de zorg en een aantal gemeenten in de kernregio van DSW een inhoudelijke reactie op deze houtskoolschets. Uitgangspunt is: “dichtbij als het kan en verder weg als het moet”. DSW is van mening dat een volwaardig ziekenhuis moet beschikken over een volwaardige SEH en IC en ook een volwaardige acute geboortezorg. Het afgelopen jaar is gebleken dat zelfs dan de capaciteit nog niet voldoende is. DSW is daarom tegen de voorgestelde concentratie van SEH locaties. Bovendien vraagt ook de spoedeisende hulp lokaal maatwerk, waarin het burgerperspectief en regionaal belang meewegen. Uiteraard kunnen zware trauma’s niet zomaar op elke SEH worden behandeld en zal deze zorg in een daarvoor geëquipeerd centrum moeten worden behandeld, zoals in Arnhem of Enschede.”

Nadelen van concentratie
Volgens de Groot leidt concentratie van zorg tot steeds grotere zorginstellingen waarbij de menselijke maat verloren gaat. “Bovendien is zeker niet bewezen dat concentratie van zorg de kwaliteit verbetert. Sterker nog, vaak leidt concentratie eerder tot kwaliteitsverlies. Ook wordt veelal gesteld dat concentratie de zorg doelmatiger maakt. Ook dit blijkt in de praktijk vaak onjuist. Het is eerder zo, dat kleinere organisaties doelmatiger zijn en veel flexibeler met minder managementlagen. In onze ogen is alleen concentratie van hoog complexe zorg zinvol. Dit beslaat echter maar 10%-15% van de totale ziekenhuiszorg.”

“Daarom zijn wij voorstander van twee volwaardige ziekenhuizen op twee locaties in de Achterhoek, te weten Het Slingeland ziekenhuis in Doetinchem en het SKB in Winterswijk. Deze staan dichter bij de patiënt, en de relatie met de omliggende huisartsen, ouderenzorgorganisaties en andere zorgaanbieders, is daardoor veel beter. Goede bereikbaarheid is ook een kwaliteit van zorg.”

De Groot wijst er op, dat ook de verenigde ziekenhuizen het verminderen van het aantal SEH’s niet logisch vinden. Juist in de coronacrisis is gebleken, dat de acute zorgketen in Nederland niet voldoende is toegerust op piekbelasting.