Vanaf een bankje

Vanaf een bankje

In het Grote Goor

Door Bernhard Harfsterkamp

WINTERSWIJK – Winterswijk kent vele mooie zandwegen. Het heeft weinig zin om de mooiste proberen aan te wijzen, maar de Goordiek in Corle komt zeker in de top tien. Deze zandweg loopt vanaf de Corleseweg naar de grens van Bredevoort. Merkwaardig is wel dat er een klein stukje klinkerweg in zit. Achter het begin en eind ervan zit geen enkele logica. Langs de Goordiek staat ook een eenvoudig al enigszins verweerd houten bankje.

Vanaf dit bankje heb ik misschien niet het mooiste uitzicht op het natuurgebied dat al een jaar of twintig in dit broek- en goorgebied ligt. Daarvoor moet je bij het uitkijkpunt en de slakvormige schuilhut zijn, die ik rechts in de verte zie liggen. Daar kunnen ook nog enkele teksten van me gelezen worden, die ik voor het informatiebord over het Grote Goor schreef. Het is een onderdeel van de Flamingoroute die hier langs loopt. Vanaf het bankje kan ik wel enigszins zien dat de bedding van de Schaarsbeek, die door het nieuwe natuurgebied kronkelt, droog staat. Vanaf het uitkijkpunt, dat vooral bedoeld is om vogels in de vogeltrektijd te bekijken, is dat duidelijker te zien.

Dat die Schaarsbeek tegenwoordig kronkelt is merkwaardig. De meeste Winterswijkse beken slingerden zich door het landschap. Als ze later recht waren had de mens ze "genormaliseerd". Om ze enkele decennia later weer te laten kronkelen. Vaak werd het werk daarvoor door dezelfde aannemer uitgevoerd. Maar enkele Winterswijkse beken zijn altijd behoorlijk recht geweest. Er waren altijd wel bochtjes, maar dat waren niet van die enorme slingers die nu in de Schaarsbeek aanwezig zijn. Die liep hier altijd al als een nogal rechte loop langs het bosgebied in de verte. Ik noem dat nog steeds het Klooster, hoewel het tegenwoordig officieel 't Nijveld heet.

De Schaarsbeek ontsprong in het Korenburgerveen en voerde het overtollige veenwater af. Later werd de loop verlengd ten oosten van het veengebied. Die loop ontwaterde niet alleen de aangrenzende landbouwgronden, maar ook een deel van het veen. Dat was ook de bedoeling, want honderd jaar geleden waren er nog plannen om het veen te ontginnen. Binnenkort wordt het deel van de beek dat ten oosten van het veen en er doorheen loopt gedempt. Ook wordt een parallelsloot die de aangrenzende graslanden ontwaterde en uitmondde in de beek gedempt. De Schaarsbeek zal dan in de zomer vaker droog staan, want het is de bedoeling dat het water zoveel mogelijk in het veen blijft.

Broek en goor waren van oorsprong natter dan het er rondom heen liggende oudere ontginningslandschap. Het Grote Goor was voor boeren niet een van de meest geliefde plekken, Er ligt zelfs geen enkele boerderij, waardoor het een van de weinige gebieden in Winterswijk is waar geen bebouwing is te vinden. De grond was er alleen geschikt voor grasland, maar nog geschikter voor natuur. Akkerbouwgewassen kon je er maar beter niet verbouwen. Maïs was er nooit een succes. Maar dit jaar wel. Links in de verte ligt een maïsveld. Het ziet er veel frisser en groener uit dan al die maïsvelden die ik de laatste weken elders zag. Blijkbaar is er zelfs in deze droge zomer nog meer vocht aanwezig in het Grote Goor dan elders.

Het zal daarbij om minimale hoeveelheden gaan, die het verschil maken, want in het natuurgedeelte is de droogte wel zichtbaar, al is de grazige vegetatie en de ruigte hier nog langs niet verdroogd. De nieuwe natuur hier is eigendom van Natuurmonumenten en wordt beheerd door de Stichting Marke Vragenderveen. Beide zijn ook de eigenaren van het Korenburgerveen. De landbouwers van de Marke, al zijn de betrokkenen al lang niet allemaal meer boer, en de terreinbeherende instantie werken hier prima samen.