Liefde voor het klimaat op bezoek bij biologisch boerenbedrijf

WINTERSWIJK -  De Achterhoekse beweging ‘Liefde voor het klimaat’ is in januari opgericht. Het doel van de beweging is om de Achterhoek ook voor de volgende generaties gezond, groen en leefbaar te houden. Dat sluit naadloos aan op het motto van de biologische boerderij op het landgoed Kreil: ‘Gezonde bodem en gezond voedsel voor nu en de toekomstige generaties.’

Door Clemens Bielen

‘Liefde voor het klimaat’ organiseert regelmatig activiteiten, die naast een educatieve waarde ook een hoge gezelligheidsfactor bezitten. Voor zaterdag 3 juni stond een fietstocht naar landgoed Kreil op het programma met aansluitend een rondleiding met deskundige uitleg van Winny van Buuren, die in 2022 samen met haar man 15 ha grond kon pachten op het prachtig gelegen landgoed. De landgoedeigenaar was op zoek naar een biologische boer en vond in Arjen en Winny van Buuren ervaren gegadigden, die inspireren tot een nieuwe invulling van het beroep boer.

In het buitengebied zijn de laatste jaren steeds meer gelegenheden gekomen, waar de (fiets)toerist even het zadel kan verwisselen voor een stoel en de bidon voor een kopje koffie. Niet ver van Kreil verzamelden zich de deelnemers in de koffie- en theetuin ‘Het Bloemenkabinet’. Een uitspanning, die als voorbeeld zou kunnen dienen waarom toeristen naar de Achterhoek komen.

Op landgoed Kreil 
Op landgoed Kreil is geen strak biljartlaken met raaigras te vinden. Winny van Buuren staat even stil bij een veld met parelgerst. De gerst is nog niet tot ontwikkeling gekomen, wel goed te zien is het volop bloeiende duizendblad. De gerst zal straks de overhand gaan krijgen.

Chemische bestrijdingsmiddelen worden door een biologische boer niet gebruikt, sproeien mag evenmin. Toch maakt Winny van Buuren zich niet al te veel zorgen om de oogst van de verderop verbouwde haver. “Wij werken met een heel oud ras afkomstig uit de streek, Aalten tros haver. Het is een robuust ras, dat wel tegen een stootje kan en droogte goed kan verdragen.” De haver wordt geplet tot havermout en er wordt havermuesli van gemaakt.

Natuurinclusief boeren of biologisch boeren?
Als gecertificeerd biologisch bedrijf wordt er geen kunstmest gebruikt, is geen chemie toegestaan, mag er niet gesproeid worden, mag er geen drijfmest worden opgebracht, en al het ingangsmateriaal (zaden) moet biologisch zijn gekweekt, maar wat is nu de winst voor het klimaat?
Winny van Buuren: “Natuurinclusief betekent dat je gebruik maakt van de natuur, je zorgt voor hoge biodiversiteit, je gebruikt bloeiende gewassen en bloemrijke akkerranden. Insecten worden daardoor aangetrokken, ook roofinsecten, die voor de bestrijding van ziekten en plagen zorgen. De insecten trekken weer vogels aan, die ook weer voor bestrijding van plagen kunnen zorgen.
De biologische boer – een gecertificeerde natuurinclusieve boer - speelt in op de klimaatverandering. Als je gaat sturen op de kwaliteit van de bodem en voor een goed bodemleven zorgt, kun je het water beter vasthouden. Periodes van droogte zijn beter op te vangen. Door een goed bodemleven kunnen de gewassen goed groeien.”

De klimaatwinst wordt vooral behaald door in een korte keten te verwaarden en rechtstreeks te verkopen aan de consument, aan bakkers, restaurants of lokale winkels tegen een eerlijke prijs.
Afnemers zijn onder andere Nel Schellekens, de kok van het Keunenhuis, die in Nederland bekend is van: ‘Koken van kop tot kont’. Onder de afnemers horen ook LEV by Mike van het strandbad en ‘Boerderijwinkel de Stegge, waar het gezelschap ook nog even langsging.
Parelgerst kan gebruikt worden als vervanger van rijst, dat van ver moet komen met vele tussenstations.

Innovatie
Naast Kreil met 15 ha grond, hebben Winny en Arjen nog de beschikking over 100 ha grond op Landgoed Velhorst bij Lochem, waar ze een biologisch gemengd bedrijf voeren, en nog eens 100 ha. op Landgoed Twickel in Twente met een biologisch akkerbouwbedrijf. Een gemengd bedrijf geeft ze de mogelijkheid om eigen stalmest te gebruiken. Er worden nog vele andere gewassen verbouwd.

Nieuw is de mengteelt van tarwe en veldboon
Met een speciaal door de Fa. Koeckhoven ontwikkelde zaaimachine worden de twee gewassen in één werkgang op verschillende diepte ingezaaid. De veldboon gaat wat dieper anders zou het te snel een concurrent van de tarwe worden.
De stikstofbinding door de veldboon zorgt er uiteindelijk voor dat de tarwe een hoger eiwitgehalte krijgt. Regulier is dat ongeveer 8 procent, terwijl dat bij de mengteelt met de veldboon 15 procent is.
De gewassen worden samen geoogst. Van de veldboon wordt pasta gemaakt.
Een andere door Koeckhoven geïntroduceerde machine is de ‘Ecoploeg’, die slechts 10 cm de grond in gaat. Traditioneel is dat 25 cm waardoor alle organische stoffen onderop komen en dat is voeding voor de gewassen.

Leren van elkaar
Er was opvallend veel kennis bij de deelnemers aan de tocht. Adviezen werden dan ook over en weer gegeven. Het weer was fantastisch, de sfeer prima en er wordt nu al uitgekeken naar de volgende activiteit.