Randbericht | Oudejaarsconference

Al meer dan veertig jaar lang volg ik de gemeenteraad in Winterswijk. Soms intensief, soms van wat meer afstand en een aantal jaren als onderdeel van die raad. In al die jaren was het doorgaans rustig en gemoedelijk in onze gezellige groene gemeente. Een enkele keer was er echter enig rumoer. Dan kon de gemeenteraad geen beslissing nemen, omdat enkele raadsleden zich bedreigd voelden. Of er werd een wethouder naar huis gestuurd. Of er ontstond heel veel verzet van bewoners tegen een besluit. Of een coalitiepartner zegt het vertrouwen op in de andere partner.
Geen voldoende vertrouwen hebben om met elkaar door te willen gaan is op zich geen ongewoon verschijnsel. Bijzonder is dat dit ruim een half jaar gebeurt nadat de wethouders zijn aangesteld. Er zijn vaker irritaties onderling ontstaan. Soms werd de vier jaar met hangen en wurgen uitgezeten, waarna na de verkiezingen bleek dat een voormalige coalitiepartner een ongewenste was geworden. Zodoende verdween de VVD al enkele keren uit het college van burgemeester en wethouders. Blijkbaar werden ze vaker als lastig ervaren.
Voor het eerst bezocht ik een raadsvergadering in 1975. Ik wilde mijn leraar geschiedenis, meneer Hoekstra, weleens in actie zien. Hij was toen fractievoorzitter van de PvdA. De vergaderingen waren vooral een inspiratiebron voor me. In een conference die ik in 1977 op de culturele avond van de school voordroeg, bespotte ik geloof, sport en gemeentepolitiek. Blijkbaar waren de raadsvergaderingen vooral aanleiding om grappen te willen maken. Dan let je op de verkeerde dingen. Dan heb je minder aandacht voor het belang van plaatselijke politiek. Achteraf weet ik dat het onderdeel over de gemeenteraad nogal flauw was. Dat over het geloof was geslaagder, maar dat vond een deel van het publiek niet, want dat liep weg.
Toch heb ik in al die jaren waarin ik de gemeenteraad heb gevolgd altijd wel gebeurtenissen gezien die prima zouden passen in een conference. Het was ook niet altijd een en al serieusheid en saaiheid in al die vergaderingen. Ook burgemeesters, wethouders en gemeenteraadsleden maken wel eens een geslaagde grap, zelfs tijdens zware debatten over gewichtige onderwerpen. Wanneer er geen enkel luchtig moment is tijdens de behandeling van een onderwerp, moet je eigenlijk meteen argwanend worden. Dan gaat het niet goed. Dat debat over duurzaamheid in de laatste raadsvergadering was zo'n soort debat. Vier uur lang geen ontspanning.
Zou humor de politieke crisis hebben kunnen voorkomen? Dat denk ik niet, maar misschien is het niet onverstandig om bij de selectie van wethouders en raadsleden in de toekomst ook eens mee te wegen of iemand in staat is met een grap en een grol alles te relativeren. Het lijkt me ook goed om weer meer grappen over de gemeentepolitiek te maken. Het moet niet alleen gaan over moeizaam verlopen debatten en onderlinge ontevredenheid. Daarom zal ik de gemeenteraad dit jaar nog intensiever volgen, zodat ik aan het eind van het jaar met een mooie oudejaarsconference kan terugblikken op een roerig politiek jaar.