Gerard ten Dolle heeft de gids doorgegeven aan wethouder Tannemaat. Foto: Bernhard Harfsterkamp
Gerard ten Dolle heeft de gids doorgegeven aan wethouder Tannemaat. Foto: Bernhard Harfsterkamp

Gids voor de Winterswijkse steengroeve voor het grote publiek

Algemeen

Resultaat van 60 jaar verzamelen van fossielen en mineralen

Door Bernhard Harfsterkamp

WINTERSWIJK - In de Steengroeve worden al vanaf de jaren 60 van de vorige eeuw fossielen en mineralen verzameld. Die vondsten hebben bevestigd dat het een uniek "gat" is in het Winterswijkse landschap. Over de geschiedenis van de groeve en de gevonden fossielen zijn al veel boeken en artikelen geschreven. Afgelopen vrijdag werd de Gids voor de Winterswijkse steengroeve gepresenteerd, dat in tegenstelling tot alle eerdere publicaties is gericht op het grote publiek.

Draagtijd van acht jaar
De gids is samengesteld door Jelle Reumer. Hij kwam vijftien jaar geleden voor het eerst naar de Steengroeve om er fossielen en mineralen te zoeken. Als hoogleraar vertebratenpaleontologie aan de Universiteit van Utrecht was hij verantwoordelijk voor de jaarlijkse “opgravingen” met studenten in de bouwvakvakantie. “De geboorte van het boek heeft een draagtijd gehad van acht jaar”, vertelt Reumer in de vernieuwde VVV in het oude raadhuis bij het informatiedeel over de Steengroeve. Met Toine Haas van Uitgeverij Matrijs sprak hij voor het eerst in 2012 over het boek. Bij koffiedrinken op de uitgeverij kwam daarna het “W-woord, het Winterswijkboek” regelmatig ter sprake. “Daar wordt aan gewerkt”, zei Reumer dan. Afgelopen vrijdag kon het eindelijk gepresenteerd worden. “Het was een mooie bevalling. Acht jaar is op 240 miljoen jaar niets. Dat valt helemaal binnen de meetfoutmarge.” De Triaslagen in de Steengroeve waarin de fossielen en mineralen worden gevonden zijn 240 miljoen jaar oud.

Lelijk maar uniek gat in de grond
Reumer noemt de Steengroeve vaak een “lelijk gat in de grond”, maar het is wel een uniek gat. De fossielen die er gevonden worden kunnen alleen gevonden worden in China, op de grens van Zwitserland en Italië en in de Steengroeve. “Winterswijk staat in de top drie”, zegt Reumer, “Dat is iets om trots op te zijn. Winterswijk heeft een prachtig landschap met drie “unic sellingpoints”: de Steengroeve, Piet Mondriaan en Gerrit Komrij.” Zijn gids is het resultaat van jaren van onderzoek en verzamelen van fossielen en mineralen. Zonder de “amateurgeologen”, die Reumer liever aanduidt als “vrijetijdswetenschappers” was het boek niet mogelijk geweest. “Het is begonnen met Henk Oosterink in de jaren 60 en daarom is het boek aan hem opgedragen.” Zonder het werk van Oosterink en al die anderen, die samen de Werkgroep Muschelkalk vormden “hadden we maar drie kwart van al het materiaal dat we nu hebben”. De lokale onderzoekers gaan als het bedrijf Sibelco niet in de groeve actief is regelmatig op zoek naar fossielen. Ze doen bijzondere vondsten, zoals onlangs nog een fossiel pissebed, dat ontdekt werd door Herman Winkelhorst.

Zonder de groeve was er helemaal niets
“Zonder de samenwerking met Sibelco hadden we helemaal niets”, zegt Reumer. Waren de voorgangers van de Sibelco niet me de groeve begonnen, dan was nooit bekend geworden hoe uniek deze vindplaats is. “Zonder dat lelijke gat hadden we al die fossielen en de kennis niet. Zonder de commerciële onderneming de Sibelco, die 99,9% van al het gesteente fijnmaalt hadden we de 0,1% aan fossielen en mineralen die wij eruit halen niet.” “Daar gaat weer een nothosaurus”, zegt Reumer dan ook wel eens als hij in de groeve is en in de verte de maalderij hoort. Die 0,1% die wel verzameld kon worden heeft wel geleid tot het gevarieerde en veelzijdige overzicht dat Reumer in de gids geeft. “Over de Steengroeve zijn al veel publicaties verschenen”, zegt Reumer, “Dat is vooral paleontologische abracadabra die alleen door een beperkt aantal mensen wordt gelezen. Voor het grote publiek was er geen overzicht, maar veel mensen zijn wel geïnteresseerd wat er allemaal in de Steengroeve is te vinden. Daarom heb ik deze gids gemaakt. Die moet ook duidelijk maken dat de groeve meer dan een gat is.”

Vondsten spreken boekdelen
Reumer overhandigde het eerste exemplaar aan Gerard ten Dolle, site manager (directeur) van de Sibelco in Winterswijk., die het doorgaf aan wethouder Henk Jan Tannemaat. Ten Dolle vindt dat het boek goed en helder weergeeft wat er allemaal in de groeve kan worden gevonden. “Alle vondsten spreken boekdelen. En dan was er onlangs als missing link ook nog een fossiel pissebed. Het moet niet gekker worden.” Ten Dolle erkent dat bijna alle fossielen en materialen vermalen worden. “Maar daar leven wij van en met ons 75 mensen. Wij voelen ons als bedrijf echter volledig betrokken bij de activiteiten van de geologen.” Voor wethouder Tannemaat is de Steengroeve een “imposant en fantastisch gat, waar we veel aan hebben te danken.” Hij is trots op het boek en op de samenwerking die ervoor nodig was. “De bedrijfsmatige activiteiten zijn belangrijk, maar er is veel gelegenheid voor de geologen en voor het Steengroevetheater. Het is een unieke combinatie. Met z’n allen hebben we goud in handen. Ik hoop dat we dit nog lang kunnen voortzetten.”

De “Gids voor de Winterswijkse Steengroeve. Fossielen & mineralen” is verschenen bij uitgeverij Matrijs en is voor €19,95 verkrijgbaar bij de boekhandel.

Jelle Reumer vertelt over het schrijven van het boek over de Steengroeve. Foto: Bernhard Harfsterkamp
Wethouder Tannemaat:

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant