Beleidsvisie landschap en biodiversiteit wordt begin 2020 vastgesteld

Bij ontwikkelingen denken vanuit natuur en landschap

door Bernhard Harfsterkamp

WINTERSWIJK - De gemeente Winterswijk is al enige jaren bezig het Landschapsontwikkelingsplan uit 2007 te actualiseren. Dat leidde begin 2018 tot een nieuw concept, dat inmiddels de naam beleidsnota Natuur en Landschap had gekregen. De nota was tot stand gekomen na diverse bijeenkomsten met belangenorganisaties en geïnteresseerde bewoners. Er was echter ook kritiek vanuit de landbouworganisaties, die vonden dat de nota een eenzijdige kijk op het buitengebied gaf. Daarom besloten Burgemeester en wethouders de nota aan te passen. Tijdens het Politiek Forum van donderdag 10 oktober werd een eerste presentatie van de nieuwe versie gegeven.

Zorgvuldig omgaan met natuur en landschap
De Beleidsvisie landschap en biodiversiteit,zoals die nu gaat heten, werd in hoofdlijnen gepresenteerd door Arjen Poelmans, de gemeentelijk ecoloog. Hij noemde ook andere redenen om het oorspronkelijke plan aan te passen. Het deltaplan biodiversiteit, dat door diverse landelijke organisaties, onder wie de Land- en Tuinbouworganisaties en diverse natuurorganisaties, is gepresenteerd, is er een van. Ook de wens van de gemeenteraad om te kijken naar verdwenen landschapselementen en hoe die hersteld kunnen worden en om meer aandacht te besteden aan natuurinclusieve landbouw en groene schoolpleinen hebben invloed gehad. Daarnaast is er voor een subsidieregeling die deels wordt gefinancierd door de provincie Gelderland een plan nodig. Intussen is de omgevingsvisie gepresenteerd, waarin meer ruimte wordt gegeven aan wonen en bedrijvigheid, maar tegelijkertijd wordt gezegd dat er zorgvuldig moet worden omgegaan met natuur en landschap.

Plus- en minpunten
Poelmans schetste een aantal pluspunten betreffende landschap en biodiversiteit. De kwaliteit van de beken is toegenomen en er zijn in de laatste decennia veel meer natuurgebieden bij gekomen. Daartegenover staat dat het aantal landschapselementen en de kwaliteit ervan is afgenomen. Dat heeft mede te maken met de onderhoudstoestand. Om veel verschillende soorten planten en dieren in een houtwal te behouden is het nodig om periodiek de bomen af te zagen, waarna de boomstronken weer uit kunnen lopen. Dat gebeurt tegenwoordig te weinig. Ook is er een afname van broedvogels, zowel in het agrarisch landschap als in het dorp. Het is volgens de ecoloog een signaal dat er iets aan de hand is, waarop gereageerd moet worden. Bijzondere planten, onder andere in bermen, nemen eveneens af, ondanks het ecologisch bermbeheer.

De Winterswijkse ambitie
Voor de toekomst is behoud, herstel en ontwikkeling van het huidige landschap de basis. Daarnaast wordt gestreefd naar een basiskwaliteit voor natuur. Tegelijkertijd is er ruimte voor de ontwikkeling van andere functies om het buitengebied leefbaar te houden. Meer aandacht voor de groenstructuren in het dorp en een goede overgang naar het buitengebied is eveneens een ambitie. Uitgangspunt bij de uitwerking van het plan zal zijn, dat alles natuurinclusief is. Er wordt altijd vanuit het perspectief van natuur en landschap naar ontwikkelingen gekeken. Poelmans zei dat de gemeente daarbij zelf verantwoordelijkheid zal nemen, en dat samen met andere betrokkenen wil doen. Hij denkt onder andere aan een project in een van de buurtschappen, waar samen met alle betrokkenen wordt bekeken hoe de basiskwaliteit van de natuur verbeterd kan worden en hoe het beheer van natuur en landschap door verschillende gebruikers beter op elkaar afgestemd kan worden. Bij de uitvoering van het plan wil de gemeente werken met "ambassadeurssoorten", soorten die karakteristiek zijn voor het Winterswijkse buitengebied. Het voorkomen van deze soorten is een indicatie van de natuur- en landschapskwaliteit.