Toep voert 'Luiwerk' vier keer op bij Molen de Bataaf
Algemeen'We willen de molen zo goed mogelijk uit laten komen'
Door Henri Walterbos
WINTERSWIJK - Werd afgelopen jaar nog met veel succes aan de Borkense baan het grensoverschrijdend openluchtspel 'Dwarsliggers' opgevoerd, op dit moment wordt door Toneelvereniging Toep uit Kotten gewerkt aan een uitdaging van geheel andere orde; een openluchtspel op, in en rondom de uit het jaar 1800 stammende molen De Bataaf. "Er kwam een verzoek om de molen meer in de belangstelling te krijgen, door middel van het opvoeren van een openluchtspel over een molen, uit te voeren bij de Bataafse molen," vertelt Willem Naaijkens van Toneelvereniging Toep.
Authentiek
Het Openluchtspel werd afgelopen jaar speciaal geschreven voor de Bataafse molen en kreeg de titel 'Luiwerk'. Toneelschrijver Theo Soontiëns uit Terborg schreef het stuk. 'Luiwerk' verwijst naar het hijswerk in de molen. "Als de boeren vroeger met de zakken graan de molen in kwamen werden de zakken aan een ketting gehangen die naar boven gehesen werd tot aan de zolder waar het graan gemalen werd. Dat hijswerk is het luiwerk. Dat kan door middel van de wind in beweging worden gebracht, maar ook met de hand," legt vrijwilliger-molenaar Jos Roerdink aan Willem Naaijkens uit. Naaijkens is toneelspeler van Toep die voor 'Luiwerk' echter de rol van assistent-regisseur toebedeeld kreeg, naast regisseur Peter Schot. Een rolletje in het openluchtspel zat er voor deze rastoneelspeler niet in. "Ik mag niet meedoen want ik kan geen dialect. Het moet allemaal heel authentiek zijn," lacht de geboren Brabander met zijn nog steeds Brabantse tongval, ondanks dat hij bijna 30 jaar in Groenlo woonde, voordat hij naar Winterswijk verhuisde.
Tragikomedie
De repetities van 'Luiwerk' zijn inmiddels in volle gang. "In januari zijn we gestart. Vorige week hebben we de eerste buitenrepetities bij de molen gehad. We willen de molen zo goed mogelijk uit laten komen. De molen draagt in het stuk de naam 'De Germaan'. In het stuk zijn authentieke verhalen van De Bataaf verwerkt, maar ook hilarische zaken."
De tragikomedie speelt zich af vlak voor de Tweede Wereldoorlog en gaat over een molenaar en zijn drie kinderen. "De molenaar wil graag dat zijn oudste zoon molenaar wordt, maar die wil dat niet. Hij wil muzikant worden en speelt viool. Tegen de wil van zijn vader kiest hij voor de muziek. Dat geeft een conflict tussen vader en zoon. De tweede zoon wil de wijde wereld in en de dochter wil wel molenaar worden, maar dat ziet vader niet zitten. Het gezin woont in het stuk in de molen. Dat was vroeger niet zo," weet Naaijkens inmiddels. "Dat was enkel bij watermolens, maar we wilden geen groot huis bij de molen plaatsen. Dat komt de schoonheid van de molen niet ten goede."
Er gebeurt van alles in het gezin, rondom de molen, en dat alles op zijn Achterhoeks neergezet. "Er zal veel herkenning zijn bij het publiek," verwacht Roerdink.
"Er zitten veel 'oh ja's' in. Een paard en wagen komt erbij, een trekker, en in totaal 14 spelers," vult Naaijkens weer aan. "Daarnaast nog een accordeonspeler en twee violistes. Het is een stuk dat ook leuk is voor jongeren om naar te kijken, ook omdat er veel jongeren in het stuk mee doen."
Reuring
Roerdink is blij met het stuk. "Onze evenementencommissie wilde graag dat er meer reuring rond de molen mocht komen, met onder meer een openluchtspel. Niet omdat er een jubileum is. Het is wel een heel bijzondere locatie." "Het is echt een samenwerkingsproject," vult Naaijkens aan. "De molenlogistiek ligt bij hen, het toneel bij ons. Samen gaan we met de decors en de tribunes aan het werk. Leuk om te vermelden is dat de stand van de wieken steeds weer aangepast wordt aan de stemming rondom de molen op dat moment. Hier zijn protocollen voor." "Als de wiek net iets over twaalf staat is dat de rouwstand, net voor twaalf de vreugdestand," beschrijft Roerdink beeldend. "Elke activiteit bij de molen doet mee aan de uitstraling van de molen. Daar zij we blij mee." Naaijkens knikt. "Afgelopen week was ik hier en was er een Rode Kruis oefening. Hoorde ik na afloop dat ze zeiden 'wat leuk om door zo'n molen te lopen. Dat zie je er aan de buitenkant niet aan af. Ook dat draagt bij aan belangstelling voor de molen."
Tribunes
Logistiek is het plan rond. Een hele klus. "Op het terrein voor de molen, waar het stuk zich deels afspeelt, komen tribunes te staan die plaats bieden aan 500 toeschouwers, de Bataafseweg wordt afgezet zodat er geen hedendaagse verkeersgeluiden hoorbaar zijn en er worden parkeerplekken ingericht."
Kaarten
De voorstellingen vinden plaats op vrijdag 14, zaterdag 15, vrijdag 21 en zaterdag 22 juni om 21.00 uur. Kaarten zijn a 17,50 verkrijgbaar bij Theater De Storm. www.toep.nl
