Traditionele Joodse èn populaire Amerikaanse muziek in synagoge

1 september 2022, 13:10 Muziek

WINTERSWIJK - Componisten als George Gershwin en Irving Berlin zijn wereldberoemd. Minder bekend is dat zij hun inspiratie deels haalden uit traditionele Joodse muziek. In de synagoge van Winterswijk is dat op zondag 18 september te beluisteren op een bijzondere lezing van muziekwetenschapper Niels Falch.

Hij is niet alleen muziekwetenschapper aan de Rijksuniversiteit Groningen, maar ook producer, muzieksamensteller en muziekdocent. Twee jaar geleden promoveerde Falch aan deze universiteit met zijn proefschrift ‘From Oy to Joy: Jewish Musical Style in American Popular Songs 1892 - 1945’. Daarin beschrijft hij de invloed van de traditionele Joodse muziek, door emigranten meegenomen uit Oost-Europa, op de populaire Amerikaanse muziek aan het begin van de 20ste eeuw.

Die Joodse invloeden veranderen de Amerikaanse muziek. Componisten als Berlin en Gershwin, maar ook Jerome Kern en Harold Arlen namen stereotiepe elementen over uit het brede spectrum van Ashkenazische muziek, de muziekcultuur van Oost-Europese Joden. De Amerikaanse musici verwerkten bijvoorbeeld volksliedjes, bruiloftsmuziek en chazzanoet (melodieën voor de gebeden op sjabbat en feestdagen) in hun composities.

Die invloed werd eerst hoorbaar in de muziek voor jiddische theaters, vervolgens in musicals voor het grote publiek, die in de theaters op Broadway speelden. Deze Joodse muzikale stijl leverde al in de jaren dertig wereldberoemd geworden hits op als ‘Bei mir bist du schön’ en ‘Summertime’. Niels Falch onderzocht de bronnen van deze Joodse muziekstijl. In de synagoge van Winterswijk vertelt hij over zijn speurtocht en laat meteen ook de bijbehorende muziekfragmenten horen.

De muzikale lezing van dr. Niels Falch wordt gehouden op zondag 18 september om 15 uur in de synagoge aan de Spoorstraat in Winterswijk. Kaarten zijn vooraf à 10 euro te koop bij boekhandel Kramer (Wooldstraat, Winterswijk) of te reserveren via info@synagogewinterswijk.nl.