Hier kunnen geen bomen staan?
Misschien heeft het zojuist even geregend, misschien niet.
Maar dit hier is geschreven op zondag de veertiende augustus 2022, achter gesloten ramen, deuren en gordijnen, op het verstikkende hoogtepunt van een hittegolf, al weet ik niet waar ze het woord ‘golf’ vandaan halen, want er golft niks: de hitte staat al dagen lang stil.
De rivier kun je te voet doorwaden, tussen zijn randen van tandsteen.
We leven onder een blauwe koepel, of een stolp, zelfs een wolk is een zeldzaamheid geworden.
De zon is de tirannieke alleenheerser die hij eigenlijk altijd is geweest.
Soms sta ik voor het raam en kijk door een kier van het gordijn naar beneden.
Op het langgerekte plein staat het vol grote horecaparasols, bruin, groen, vaalwit, wijnrood, zwart zelfs.
Het kookt er.
Onder het canvas schuilen mensen, het canvas dat weliswaar zonlicht tegenhoudt, maar warmte verzamelt.
Het plein is als een kale vallei met hoge wanden.
Death Valley.
Heetste oord op aard.
Ik ben net in Utrecht gekomen; daar is een plein met de naam Mariaplaats.
Het is zo genadig als zijn naam.
Het staan vol platanen. Het is er aangenaam koel.
Alle stadspleinen in Nederland zouden zo moeten zijn, schreef ik op Twitter, rekenend op bijval.
Die kwam er. Met andere, schaarse voorbeelden.
De groene Brink in Deventer (zij het alleen langs de randen).
Het Van der Helstplein in Amsterdam.
Ik liet een foto zien van de Houtmarkt in Zutphen.
De horecamarkt.
Kaal op een drie bomen rond de stilgezette fontein na; een uitgedroogde oase in de woestijn.
Kaal is ook de Zaadmarkt.
Monumentale panden die elkaar stomend staan aan te gapen.
Mijn Death Valley.
Waarom hier geen schaduw brengende bomen geplant, platanen of acacia’s?
Een lang gekoesterde wens, schreef iemand en voegde eraan toe:
‘De gemeente zegt elke keer dat vocht voor de bomen een probleem is en dat het niet kan vanwege doorgang voor de hulpdiensten.'
Ikzelf zou nog wat andere hindernissen kunnen opwerpen.
De horeca die bevoorraad moet worden en die terrasruimte moet inleveren.
De marktkooplui.
De jaarlijkse kermis!
Andere evenementen.
Ondergrondse leidingen.
Niet bedacht had ik deze reactie:
‘Ja grote platanen zou mooi zijn. De reden dat ze niet geplant zijn is dat de oude binnenstad van Zutphen binnen de muren geen of heel weinig groen had in de middeleeuwen. En dat de gemeente die originele inrichting zoveel mogelijk trouw wil blijven.’
Die middeleeuwers waren inderdaad verwoede bomenkappers.
Men stookte en kookte op hout.
Alles werd van hout gemaakt: huizen, rijtuigen, schepen.
Ik leef zelf onder vijftiende eeuwse balken van eikenhout. Pen-gat verbinding.
De verhitting van de aarde zal hier wel een aarzelende aanvang hebben genomen.
Maar nu staan die middeleeuwen in Zutphen vol terrassen.
De zomers worden heter en heter.
Alle tegen bomen opgeworpen hindernissen kunnen geslecht worden. Leidingen verlegd, bewatering gestuurd, markten heringericht, kermissen verplaatst, terrassen herschikt, voertuigen voor veiligheidsdiensten aangepast.
Houd desnoods een referendum.
Noem het een draagvlakmeting.
Wilt u een koele groene stad?
Het is allemaal een kwestie van politieke wil.
De stad zal leefbaar blijven en onder zijn schaduwrijke, groene luifel schitteren als nooit tevoren.