Freule geen ‘Winterswijkse held’, maar vrijdenker
AlgemeenWINTERSWIJK - De freule Van Dorth werd beschuldigd van verraad aan het vaderland. Zij werd geëxecuteerd op 22 november 1799 in Winterswijk. Binnenkort zal er van Johanna Magdalena Catharina Judith van Dorth, zoals ze volledig heet, een muurschildering in het centrum gemaakt worden, is het plan. Maar wat heeft zij eigenlijk voor Winterswijk betekend?
Door de redactie
De Freule woonde onder andere in Harreveld en er is niet bekend of zijn ook in Winterswijk kwam. Historisch feit is dat ze in Winterswijk op de Joodse begraafplaats dood werd geschoten.
‘Helden’
Bij de onthulling van de eerste muurschildering van Tante Riek op 4 mei, liet wethouder Tannemaat weten dat dit de eerste schildering in de reeks van vijf ‘Winterswijkse Helden’ was. Anderen die een schildering krijgen zijn Gerrit Komrij, Piet Mondriaan, Jan Willink en dus de Freule van Dorth.
“We hebben gezocht naar en goede verhouding tussen mannen en vrouwen voor de reeks muurschilderingen”, legt Peter ten Hagen, van de stuurgroep, uit. “Uiteraard is het historisch gezien bijzonder dat er een adelijke dame hier in Winterswijk geëxecuteerd is, omdat ze Oranjegezind was. Wat dat betreft hebben we ook gedacht aan het thema ‘verdraagzaamheid’, in het kader van de viering van de geboorte van Nederland, waarbij de Thema’s Vrijheid, Verdraagzaamheid, Verscheidenheid en Verbondenheid gekozen zijn”, vertelt Ten Hagen. “En welke andere vrouw zou hiervoor in aanmerking komen? De ‘vrouwelijke helden’ in de geschiedenis die een link hebben met Winterswijk en de thema’s zijn schaars. Noem maar eens iemand.”
“Wethouder Tannemaat heeft het de ‘Winterswijkse Helden’ genoemd, maar vanuit de stuurgroep hebben we gekozen om schilderingen te laten maken van ’Vrijdenkers’. De Freule was geen Winterswijkse held, maar wel een vrijdenker en past zodoende in het rijtje”, aldus Ten Hagen. “Ze heeft niet veel meer met Winterswijk te maken dan dat ze er gedood is”, geeft Peter toe. “De link is gelegd doordat het Steengroeve theater de voorstelling De Freule opvoert, dit jaar. Zo kwam het thema verdraagzaamheid naar voren en de link met de thema’s rond de viering van 450 jaar Nederland.”
“Vijf schilderingen vonden we ook een mooi aantal. Elk in een van de vijf winkelstraten van het centrum, is het plan.”
Of de schildering van de Freule ook daadwerkelijk verschijnt in het Winterswijkse centrum is nog niet helemaal zeker. “Er zijn al meer opmerkingen gemaakt over het feit dat ze geen Winterswijkse held is. Bovendien hebben we op dit moment nog geen geschikte plek om de schildering aan te laten brengen. Mocht er niemand zijn die een plek op zijn of haar pand beschikbaar stelt, dan kan het zijn dat de Freule geen muurschildering krijgt.”