Vanaf een bankje 158 | Een donker roodbruin bankje
Nog niet eens zo lang geleden was er een boerenleenbankjes-route in Winterswijk. De bankjes langs de route waren van hout en hadden dezelfde donker roodbruine kleur, dezelfde kleur als de oude, karakteristieke topgevels van boerderijen hadden. Bij de Roerdinkhof in ’t Woold kon ik er op één plaats nemen.
De boerenleenbankjesroute was een initiatief van de plaatselijke landbouworganisatie en de Vereniging Boer en Recreatie. De karakteristieke bankjes stonden aan de rand van vele boerenerven, ook bij boerderijen die allang een andere functie hadden gekregen. Bij de route hoorde een cd, waarmee de toerende automobilist uitleg kreeg. Ook was er een boekje met veel informatie over alle boerderijen. De naam verwees naar de bank, die later de RABO-bank zou worden. Die bank droeg financieel bij aan de route. De deelnemers gaven bankjes te leen aan de passerende recreant. De route ontbreekt al vele jaren in het aanbod van de VVV. Het merendeel van de bankjes is verdwenen.
De reeks bankjesverhalen is niet compleet zonder zo’n boerenleenbankje. Gelukkig zijn er nog enkele te vinden. De kleur van de bankjes wordt soms ossenbloed genoemd. Het doet vermoeden dat vroeger het bloed van de os werd gebruikt om te verven of werd bijgemengd. Dat was niet zo. Het is de aanduiding voor een donkerrood pigment op basis van ijzererts.
Dat erts is de basis van de oorspronkelijke verf. Voor de roodbruine kleur werd 'bonnis' gebruikt. Dat is fijngemalen ijzererts dat gevonden werd in beken en venen. Gedacht wordt dat deze speciale kleur veel voorkomt in de Oost-Achterhoek, omdat daar in de buurt van de dorpen moerassen, beken en veengronden aanwezig zijn. Dat ijzeroer werd gemend met de biest, de eerste melk die een koe na het kalven geeft. Hiermee werd hout ingesmeerd, dat daardoor lang mee ging.
Dit boerenleenbankje staat op een oud boerenerf. De naam Roerdink wordt al in 1225 in oude documenten genoemd. Het bevindt zich midden in een van de oudste gedeelten van het oude hoevenlandschap in ’t Woold. Dat betekent niet dat alle landschapselementen zo oud zijn, maar de patronen zijn nog altijd grotendeels dezelfde. De gebouwen rondom me heen zijn wel oud. Met één alinea gewijd aan de geschiedenis van dit scholtengoed, een van de weinige die werkelijk deze naam mag dragen, doe ik het Roerdink tekort. Daarom zal ik later nog een keer terugkeren in een tijd, wanneer hier de horeca die inmiddels onderdeel is van het Roerdink, weer open is.
