Nasst het bankje ligt het weiland duidelijk lager. Foto: Bernhard Harfsterkamp
Nasst het bankje ligt het weiland duidelijk lager. Foto: Bernhard Harfsterkamp

Aan de Beijersdiek

Soms heb ik een plekje voor een bankje in gedachten, maar dan staat er geen. Er staan zoveel bankjes in het buitengebied, maar daar helaas niet. Een eindje verderop tref ik langs de Beijersdiek een picknickbank aan, die ongeveer 25 jaar geleden is geplaatst.

Op dit bankje zit ik bij het gebiedje in Meddo waarover ik wil vertellen. Er zijn opmerkelijke hoogteverschillen te zien. Het weiland naast me ligt duidelijker lager. Hoogteverschillen horen bij ons landschap. Ze zijn er dankzij de derde ijstijd en in de Middeleeuwen groeiden akkers uit tot hoge essen. Er is ook gegraven. Later grootschalig zoals in de Steengroeve, eerst kleinschalig.

Hier in Meddo zijn diverse percelen lager geworden, omdat hier leem werd afgegraven om er dakpannen van te maken. Aan de andere kant van het gebied voor me ligt het panhoes, waar de pannen werden gedroogd. In een enkel bosje liggen hier kleine groeves, die met water zijn gevuld. Dier worden wel aangeduid als tichelgaten of -kuilen, want een tichel is een oude naam voor dakpan.

Andere percelen zijn over het gehele oppervlakte lager geworden. Vermoedelijk was de laag met leem niet dik en werd snel het onderliggende zand bereikt. Het bankje staat in het gebied, waarin oude hoevenlandschap over gaat in jongere heide- en veenontginningen. Als ik hier honderd jaar geleden had gezeten, had ik me als ik me had omgedraaid over het grootste heideveld van Winterswijk uitgekeken, het Meddose Veld.

Nu ligt er open landschap met uitgestrekte weilanden, akkers en soms een houtwal of naaldbos. De landbouwgronden hebben weinig te bieden voor plant en dier, daarvoor zijn ze afhankelijk van bermen en een enkel natuurterrein. Als ik me weer omdraai kijk ik door een bosstrook uit op zo’n terrein. Het is een heideschraalland, waarin momenteel veel blauwe knoop bloeit.

De blauwe knoop is mijn favoriete plant, maar niet omdat ik van de blauwe knoop ben, de beweging die tegen alcoholgebruik is. Ik heb deze plant met zijn bloemhoofdjes vol kleine blauwpaarse bloempjes altijd fraai gevonden. Ooit heb ik alle groeiplaatsen in Winterswijk in kaart gebracht. De plant groeide veel in bermen, daarin komt die niet veel meer voor. In nieuwe natuurterreintjes des te meer. Daarom blijf ik niet zitten en loop ik het schraalland in. Prachtig al die blauwe knoop. Nog mooier is dat deze nectarplant zo populair is. Ik zie zo'n honderd atalanta's en dagpauwogen genieten van de bloemen.

Atalanta op nectarplant blauwe knoop. Foto: Bernhard Harfsterkamp