Henk Teeuwen. Foto: Eigen foto
Joods erfgoed in de Gelderse Achterhoek,
een routebeschrijving
Opbrengst bestemd voor opknappen van mikwe
ACHTERHOEK - In de Boliestraat hartje Doetinchem staat een gebouw van rode baksteen. Kijk je omhoog dan zie je de naam Mogendorff. Hier was ooit de grootste meubelzaak van de Achterhoek gevestigd. Het was één van de vele Joodse ondernemingen die de stad met zijn grote Joodse gemeenschap rijk is geweest. Het meubelmagazijn van Mogendorff is niet het enige voorbeeld van de betekenis van het Joodse erfgoed.
In het Achterhoekse landschap vertellen nog veel meer monumenten en vergeten plekjes hun bijzondere verhaal. De hervormde predikant Henk Teeuwen verdiepte zich na zijn pensioen in de geschiedenis van het Achterhoekse Jodendom. In zijn woonplaats Borculo droeg hij bij aan verschillende initiatieven zoals het beeldje van een Joodse voorzanger op de oude markt. Hij legde contacten met Joodse families in het kader van het aanbrengen van een aantal Stolpersteine en schrijft familiegeschiedenissen.
Als liefhebber van de Gelderse Achterhoek trok hij er op uit om sporen te vinden van het bloeiende Joodse leven dat zo goed kon gedijen in het tolerante klimaat van de Achterhoek. Zoals een kleine Joodse begraafplaats op een paar honderd meter van de N18. Een hoekje land met een beukenhaag eromheen. Als je er wilt zijn dan moet je een hek openen met een witte Davidsster. Er staan een handjevol oude grafstenen. Achter de naam op iedere steen zit telkens opnieuw het verhaal van iemands leven.
En dan zijn er ook enkele synagogen bewaard zoals in Zutphen, Lochem en Aalten of de prachtige sjoel van de vrome Joodse gemeente van Borculo. Heel bijzonder is het synagogecomplex van Winterswijk. Dat is nog helemaal compleet. De sjoel met het Joodse badhuis, de school en het onderwijzershuis. Talloze groepen komend van weerszijden van de grens worden er welkom geheten.
Henk Teeuwen schreef een zeer toegankelijk boekje met de titel Joods erfgoed in de Gelderse Achterhoek, een routebeschrijving. Het nodigt uit om ook zelf op pad te gaan in deze mooie streek op zoek naar herinneringen aan het Joodse leven van weleer. Dat kan dankzij een kaartje achterin waarop twintig locaties staan aangegeven.
Het boekje laat zich eveneens lezen als een kleine historie van het Achterhoekse Jodendom. Het boekje is bij boekhandels en plaatselijke afdelingen van de VVV voor 7,95 euro verkrijgbaar.
De opbrengst is bestemd voor het opknappen van het mikwe oftewel het ritueel badhuis van de Winterswijkse sjoel.
