Achterhoek presenteert zich aan politiek Den Haag
Economie, onderwijs, gezondheidszorg én Achterhoekse gerechten
Door Mark Ebbers
DEN HAAG/ACHTERHOEK - Woensdag 19 mei vond in Nieuwspoort in Den Haag wederom het Achterhoeks Lentediner plaats. Perscentrum Nieuwspoort was daartoe omgebouwd tot kookstudio. Het werd een inhoudelijke en culinaire ontmoeting tussen Tweede Kamerleden en Achterhoekers uit bedrijfsleven, maatschappelijk middenveld en verschillende overheden. Aangekondigd door 8RHK Ambassadeurs, de organisatie achter het Lentediner, als: “De ideale mix tussen Politiek24 en 24Kitchen. Uitwisseling van recepten voor nieuwe samenwerking.” De bijeenkomst was opgedeeld in vier sessies met elk een eigen thema en een aantal eigen gerechten. De vier hoofdthema’s waren: kringlooplandbouw, innovatieve maakindustrie, grensoverschrijdend onderwijs, en ‘Achterhoek Gezond’.
Première video ‘Onverwachte Hoek’
Marcel Hielkema, voorzitter van VNO-NCW Midden, presenteerde als ‘amuse’ de lancering van de marketingcampagne ‘Onverwachte Hoek’. Deelnemers zagen de eerste officiële vertoning van de video. Hielkema: “Deze campagne is uniek, omdat Nederlandse regio’s zich in landelijke campagnes normaal gesproken richten op toerisme en recreatie. Maar hier gaat het om het vervullen van duizenden vacatures in de direct nabije toekomst. De Achterhoek blijkt, zeker sinds de coronacrisis begon, steeds meer in trek als vestigingsregio voor mensen. Deze campagne met video is een erg mooi initiatief van ondernemers in de regio.”
‘Elk gerecht beter met Achterhoekse ingrediënten’
Voorzitter van 8RHK Ambassadeurs Mark Boumans leidde de bijeenkomst: “De Achterhoek kan veel betekenen voor Nederland, voor een betere balans in wonen en werken, om bij te dragen aan grote opgaven en transities in ons land. Daar staan wel de nodige investeringen tegenover, om te kunnen blijven bouwen en bereikbaar te blijven. Voorbeelden: het realiseren van de RegioExpres, verlenging van de A15 en de verbreding van de N18. Het is van belang dat het Rijk onze regio als volwaardig partner beschouwt en de Regio Deal blijvend mede ondersteunt." Met een blik op de de kokkin naast hem: "Elk gerecht wordt beter met Achterhoekse ingrediënten. Daar laten we de Tweede Kamer van proeven.”
In een fysiek en online programma nam Boumans de aanwezige Tweede Kamerleden en andere gasten in ruim twee uur mee door de ‘experimenteerregio’ Achterhoek. De gasten werden inhoudelijk en culinair gevoed met Achterhoekse thema’s én gerechten bereid door de Winterswijkse chefkok Nel Schellekens.
Twaalf Tweede Kamerleden en circa vijftig andere deelnemers namen deel, lijfelijk aanwezig in Nieuwspoort of via het scherm. De acht fysiek aanwezige Kamerleden waren: Caroline van der Plas (BBB), Derk Boswijk (CDA), Romke de Jong en Hanneke van der Werf (beiden D66), Habtamu de Hoop (PvdA), Judith Tielen, Thom van Campen en Rudmer Heerema (alle drie VVD). Genodigden die elders via een videoverbinding meededen, hadden de gerechten vooraf bezorgd gekregen.
‘Vertrouwen in de landbouw, geen wantrouwen’
In de eerste deelsessie stond kringlooplandbouw centraal. Stefan te Selle was te gast in zijn hoedanigheid als bestuurslid van Vruchtbare Landbouw Achterhoek, daarnaast is hij ook voorzitter van LTO Oost-Achterhoek. Hij wil vanuit politiek Den Haag meer dan woorden: “Nodig is meer handelingsruimte voor de boeren binnen de wet- en regelgeving. Wij zijn de rentmeesters.” Caroline van der Plas was het daar helemaal mee eens: “Het vakmanschap van de boeren, van de mensen in de praktijk zou leidend moeten zijn in het beleid. De boeren zouden de ambtenaren als het ware les moeten geven.”
Ook haar collega-parlementariër Thom van Campen gaf toe dat het huidige landbouwbeleid soms erg vreemd is: “Boeren mogen bijvoorbeeld een deel van hun eigen mest niet gebruiken, maar moeten het aanvullen met kunstmest.” Te Selle: “Het beleid is te veel op wantrouwen tegenover de boeren gebaseerd, in plaats van op vertrouwen. Er wordt te veel geld rondgepompt binnen de overheid zelf en de wereld van adviseurs en dergelijke.” Van der Plas onderschreef dit en uitte ook haar zorgen over een mogelijk links kabinet: “GroenLinks en D66 blijven te veel hangen in wensdenken in plaats van in praktisch beleid. Ik zeg niet dat het slechte partijen zijn, maar ze hebben zo’n andere kijk op de landbouw. We moeten waakzaam blijven.”
Na het plenaire gedeelte werd via een videoverbinding over dit onderwerp doorgepraat met onder anderen de wethouders Marieke Frank van Oost Gelre en Inge Klein Gunnewiek van Winterswijk, en de burgemeesters Marianne Besselink van Bronckhorst en Joost van Oostrum van Berkelland.
Digitaal transport in plaats van fysiek transport
Op dezelfde manier – een plenair gedeelte in Nieuwspoort, een digitaal gedeelte met de thuisblijvers, waarbij eten en praten gecombineerd werd – werden nog drie deelsessies afgewerkt.
Bij het thema innovatie kwam de Winterswijkse ondernemer Koen Mentink aan het woord. Hij sprak onder andere over het belang van samenwerking tussen bedrijven: “Zo hebben wij met een aantal bedrijven samen een 3D-metaalprinter gehuurd.” Hij hamerde ook op ‘remote business’: door ketens anders te organiseren en digitaal transport toe te passen. “De blokkade van het Suezkanaal door een gestrand schip recent, maakte nog eens duidelijk hoe kwetsbaar we zijn als we te afhankelijk zijn het transport van fysieke goederen van ver weg.” Toegepast op zijn eigen branche: voer geen 3D-geprinte materialen in, maar alleen de software en print ze hier uit.
Leren: geen landsgrens en geen leeftijdsgrens
Mirjam Koster van Achterhoek Board en bestuursvoorzitter van het Graafschap College was een van de mensen die aan het woord kwam bij het gedeelte over onderwijs: “Ik pleit voor leerrechten, niet tot een bepaalde leeftijd, maar gewoon je leven lang.” Ook de Associate degree-opleidingen van het Grensland College kwamen aan bod: “Zorg voor (h)erkenning van deze diploma’s, aan beide kanten van de landsgrens.” In het verlengde daarvan benadrukte ze het belang van de Duitse taal in het Nederlandse, en zeker Achterhoekse, onderwijs en op de arbeidsmarkt.
Van zorg naar gezondheid
In de afsluitende deelsessie ‘Achterhoek gezond’ was het woord onder anderen aan Rob Jaspers, voorzitter van de thematafel Gezondste Regio bij 8RHK Ambassadeurs en voorzitter van de raad van bestuur bij GGNet. Hij ziet de Achterhoek als experimenteerregio voor een kanteling op het gebied van gezondheidszorg: “Er moet meer geld naar gezondheid en gedrag in plaats van naar zorg en behandeling. We kunnen in de Achterhoek een vliegwiel op gang brengen, maar daarvoor is geld nodig. De provincie wil bijdragen, maar we vragen ook VWS bij te dragen.” Een investering die zich volgens Jaspers terug zal betalen: “Het zal op termijn de zorgkosten, die anders binnen een aantal jaren uit de hand zullen lopen, beperken. We moeten naar een zogenoemd kavelmodel, waar gezondheid preventief en niet zorg achteraf centraal staat.” De Achterhoek kan volgens hem zo’n kavel zijn. “De Achterhoek wil de gezondste regio van Nederland worden.”
Kamerleden Heerema (VVD) en Habtamu de Hoop (PvdA) gaven aan hier positief tegenover te staan. Heerema: “Het is actueel. Ik hoop dat elke regio in Nederland de gezondste wil worden, dat er als het ware een competitie ontstaat.” Habtamu de Hoop sprong hierop in: “Een competitie met wat mij betreft alleen maar winnaars.”
