Week van de Psychiatrie
‘Je bent niet gek, je hebt psychische problemen’
WINTERSWIJK - Van 22 tot en met 28 maart is de Week van de Psychiatrie. Susan deelt haar verhaal, om aandacht te vragen voor mensen met psychische klachten. Zij komt uit een gezin waarin meerdere personen, waaronder zijzelf, met psychische klachten kampen.
Susan (niet haar echte naam) is 59 jaar en komt uit Winterswijk. Haar hele leven heeft zij te kampen met angsten en depressies. Deze zijn veroorzaakt door trauma’s uit haar jeugd. “Mijn vader werd als 19-jarige militair naar het toenmalige Nederlands-Indië gestuurd. Hij kwam getraumatiseerd terug. Tegenwoordig krijgen militairen hulp om hun trauma’s te verwerken. Maar in die tijd was dat nog niet zo. Als mijn vader toen de juiste hulp had gehad, was mijn leven totaal anders verlopen.”
Eerste traumatische ervaringSusan vertelt over haar eerste traumatisch ervaring: “Ik was een jaar of 8 toen mijn vader een psychose had. Hij werd opgehaald door de politie. Een ambulance bracht hem naar het ziekenhuis. Ik vluchtte naar de buren. Ik ging daar boven zitten wachten tot alle geluiden en stemmen weg waren. Toen ik thuis kwam was mijn vader weg. Niemand vertelde mij wat er aan de hand was.”
StigmaDe vader van Susan had later vaker last van psychoses. Ook werd hij opgenomen in een psychiatrische instelling. "Toen wist ik nog niet dat het psychoses waren. Er was een groot stigma op psychische problemen." Susan: “Er werd gezegd dat mijn vader ‘gek’ was en naar het gekkenhuis ging. Er werden grapjes over gemaakt. Zelf nam ik geen vriendinnetjes mee naar huis, want er was veel schaamte. Ik mocht er niet met anderen over praten. En als kind doe je dat niet, je luistert toch naar je ouders.”
Vroegsignalering"Het is belangrijk dat bij psychische problemen in een gezin een kind zo vroeg mogelijk hulp krijgt", vertelt Susan. “Het was fijn geweest als iemand naar mij had geluisterd en mij had verteld wat er gebeurde. Daar had ik veel behoefte aan. Tegen volwassenen, bijvoorbeeld een leraar, zou ik willen zeggen: probeer het gesprek met een kind aan te gaan. Bijvoorbeeld met ‘Over de streep’-spellen. Een kind met problemen geeft altijd signalen af. Uit zichzelf zal een kind niet snel gaan praten, want er is teveel schaamte. En ze mogen er vaak niet over praten. Daarom moeten volwassenen de eerste stap zetten. Hoe eerder een kind geholpen wordt, hoe beter.”
ToekomstMet Susan zelf gaat het, na een leven vol hindernissen en met veel therapie, goed. Ze werkt nu zelf in de geestelijke gezondheidszorg en helpt lotgenoten. “Achter iedereen met psychische klachten zit een mooi mens. Door met elkaar te praten merken ze dat er naar hen geluisterd wordt en dat ze veilig hun verhaal kunnen doen.” Er zijn veel mensen met psychische problemen die nog niet worden geholpen. Door corona zijn er nog meer mensen bij gekomen die met neerslachtigheid kampen. Susan zou graag zien dat mensen met psychische klachten als normaal worden gezien en niet meer als ‘gek’.
Mensen die tips hebben, of hun verhaal willen delen, kunnen mailen
iedereendoetmee@winterswijk.nl