Het Waterstof Cascade Vulsysteem, zoals dat bij een klant geplaatst kan worden. Foto: Rijngas
Het Waterstof Cascade Vulsysteem, zoals dat bij een klant geplaatst kan worden. Foto: Rijngas

Dinxperlose bedrijf Rijngas betrokken bij ontwikkeling 'H2-MilkRun'

DINXPERLO - Aan de Anholtseweg in Dinxperlo is Rijngas gevestigd. Dat bedrijf is actief als vloeibaar propaanleverancier in de meest ruime zin van het woord. Naast vloeibaar propaan levert Rijngas ook droogijs en waterstof. Op het gebied van waterstof, dat wordt gezien als energiedrager van de toekomst, heeft het bedrijf een innovatieve oplossing ontwikkeld om klanten - bij het ontbreken van tankstations voor waterstof - toch van dienst te zijn. Ook werkt het bedrijf mee aan het project H2-MilkRun, dat onlangs een Europese subsidie van ruim 700.000 euro kreeg. Reden om eens een kijkje te gaan nemen bij Rijngas.

Door Lydia ter Welle

Waterstof wordt gebruikt om middels een brandstofcel elektriciteit op te wekken waarop een voertuig kan rijden. Het is geen energiebron als zon, water of wind, maar een energiedrager. Om het te kunnen gebruiken, moet waterstof eerst worden gemaakt. Dat kan bijvoorbeeld door waterstof te halen uit aardgas, met een zogenaamde steamreformer, maar daarbij komt CO2 vrij en dat willen we nu juist voorkomen. Door middel van een techniek die elektrolyse heet, is het ook mogelijk om waterstof te winnen uit water. Elektrolyse splitst het water (H2O) in waterstof (H2) en zuurstof (O). Dat levert geen schadelijke uitstoot op, maar er is wel (veel) elektriciteit voor nodig. Door de daarvoor benodigde elektriciteit te halen uit wind, water of zon, wordt waterstof een duurzame brandstof. Waterstof kan worden opgeslagen en vervoerd, maar om dat efficiënt te kunnen doen, moet het worden samengeperst tot een druk van wel 700 bar. Het kan door de mogelijkheid om het op te slaan ook een oplossing kunnen zijn voor die momenten dat onze groene energiebronnen (wind, water, zon) meer energie leveren dan op dat moment nodig is. Er zijn al diverse voertuigen ontwikkeld die rijden op waterstof. Maar aan voldoende tankstations ontbreekt het voorlopig nog; er zijn er wel, maar er is nog lang geen sprake van een dekkend netwerk.

Directeur Norbert Romijn van Rijngas vertelt: "H2-MilkRun is een project waarbij we het tankstation naar de klant toe brengen, in plaats van dat de klant naar het tankstation gaat. Dat is nodig, omdat er op dit moment nog heel weinig tankstations zijn waar je waterstof kunt tanken. Dat heeft te maken met de grote investeringskosten. Er zijn al wel de nodige voertuigen die op waterstof rijden. Bijvoorbeeld zijn er heftrucks en andere voertuigen, vooral in gebruik in de industrie. Het is een beetje het verhaal van de kip of het ei: er zijn al wel voertuigen op waterstof, maar omdat de brandstof nog niet kan worden getankt, investeren bedrijven daar nog niet in. Daardoor heeft een investeerder in een tankstation nog weinig of geen klandizie te verwachten, dus wordt de investering in een tankstation nog even uitgesteld. Dat is een vicieuze cirkel, die doorbroken moet worden om waterstof als energiedrager met succes te kunnen invoeren. Daarom is dat project H2-MilkRun opgezet. We werken daarvoor samen met diverse partners; het is een initiatief van onder meer Toyota Material Handling in Ede."

Een andere mogelijkheid om het gebrek aan tankstations op te heffen, is een door Rijngas ontwikkeld systeem: het Waterstof Cascade Vulsysteem. "Dat maakt gebruik van met waterstof gevulde flessen, in drie bundels gekoppeld. Dat systeem kan bij een klant worden neergezet, zodat de klant zijn voertuig, bijvoorbeeld heftrucks, kan aftanken op het eigen terrein", vertelt Romijn. Dat systeem is echter alleen geschikt voor voertuigen die geen grote afstand afleggen.

Rijngas is wel bezig met ontwikkelen van oplossingen voor bedrijven die bijvoorbeeld hun voertuigen, zoals tractoren of vrachtwagens, op waterstof willen laten lopen. "Maar bij het aanleggen daarvan stuiten we op één groot probleem: de onbekendheid van waterstof. De mensen die plannen moeten beoordelen, hebben vaak ongenuanceerde en ongemotiveerde angst voor 'het gevaar' van waterstof. Daarbij komt ook nog eens dat elke Veiligheidsregio de regels - als die er al zijn - op eigen wijze mag toepassen. Daardoor hebben we bijvoorbeeld in de provincie Utrecht zonder problemen zo'n installatie kunnen aanleggen, terwijl er in Flevoland een project is gestrand vanwege het regeltjesdoolhof." Romijn benadrukt: "Als leverancier onderkennen we het belang van veiligheid. We doen er alles aan om die te waarborgen. Dat zit immers al in ons DNA, omdat we daarmee ook bij propaan (lpg) te maken hebben. We worden nu geconfronteerd met onduidelijke regels, en ook nog eens met mensen die uit onkunde en ongemotiveerde angst allerlei dingen afwijzen, 'voor de zekerheid' en zonder voldoende kennis van zaken."

Romijn betreurt het dat vanuit Den Haag (en Brussel) alleen maar wordt ingezet op batterij-elektrisch rijden. Bij waterstof wordt er ook elektrisch gereden, maar wordt de stroom gemaakt middels een brandstofcel vanuit waterstof. Vooral bij grote afstanden en zwaar transport, denk aan vrachtwagens, bussen en ook de scheepvaart, is waterstof veel efficiënter, omdat er niet enorme gewichten aan accu’s meegesleept hoeven te worden. Een ander zeer groot voordeel is de korte tanktijd van waterstof - niet langer dan andere brandstoffen - in vergelijk met de laadduur van accu’s. "Er wordt veel subsidie in gepompt in onderzoek en ontwikkeling, terwijl vaak een zo ontwikkeld ontwerp weer strandt in het zand van regeltjes door onwetendheid en te weinig kennis van zaken. Onze brancheorganisatie pleit ervoor, om dat eerst op te lossen. Maakt eerst heldere regels, die overal gelijk zijn."

Rijngas werkt in de tussentijd gewoon door, met veiligheid hoog in het vaandel, om de klanten te voorzien van propaan en droogijs, maar ook van 'energiedrager van de toekomst' waterstof en aan ontwikkelingen die daarvoor nodig zijn.