De vlag boven op de Jacobstoren. Foto: Corné Humme
Nationale driekleur op de torenspits
‘We gaan zeker 12 keer per jaar naar boven’
Door Han van de Laar
WINTERSWIJK - Het uitsteken van de vlag op de Jacobskerk op de Markt is geen alledaags werk. Bij lokale en nationale gebeurtenissen wordt onder meer op de torenspits van de kerk de nationale driekleur gehesen. Soms ook met oranje wimpel. Ronnie Penterman, werkzaam bij de Rova en Corné Humme van de gemeente vormen het vaste duo dat voor het vlaggen zorgt. Ook luiden ze de klokken met Volksfeest en tijdens de Dodenherdenking.
Ronnie: “Ik denk dat ik het al wel acht jaar doe. Op zich vind ik het niet echt iets bijzonders meer. Het is een beetje routine geworden. We doen het wel zo’n twaalf keer per jaar. Omhoog is zwaarder. Je neemt dan je eigen gewicht mee naar boven. Op de trans, die 34 meter hoog is, genieten we dan ook even van het uitzicht en komen een beetje bij. Daarna zijn we klaar voor de volgende 15 meter.”
Corné hangt al zeker vijftien jaar de vlag uit. “Als we op de trans zijn, ruimen we die vaak ook een beetje op, want er liggen regelmatig kadavers van meeuwen en duiven. Dat komt door haviken en uilen, denk ik. Ook liggen er duizenden dode vliegen. Als je helemaal boven bent en het is mooi weer dan kun je de silo’s van de steengroeve zin.”
Het vlaggen luistert nauw. In de regel wordt er op drie gebouwen in Winterswijk gevlagd conform het nationale vlaggenprotocol. Naast de kerk is dat op het gemeentekantoor waar drie vlaggenmasten staan. De middelste mast is gereserveerd voor de nationale vlag. Datzelfde geldt voor het oude Raadhuis. Daar is weliswaar een aantal jaren niet gevlagd, omdat het onduidelijk was wat er met het gebouw ging gebeuren. Nu dat wel duidelijk is en het gebouw gemeente-eigendom blijft, wordt daar ook weer gevlagd.
Zonsondergang
Corné: “We hangen de vlag 1,5 uur na zonsopgang op en halen deze weer 1,5 uur voor zonsondergang naar binnen. We laten de vlag nooit hangen, ook al is het de volgende dag weer de hele klim maken, zoals met Volksfeest. Voor een prominent lid van het Koninklijk Huis wordt bij overlijden een periode van tien dagen nationale rouw afgekondigd. Dan gaan we dus iedere dag naar boven. Naast de landelijke richtlijnen wordt de vlag ook uitgehangen op de vrijdag en zaterdag van het Volksfeest en op 31 maart toen Winterswijk door de Engelsen werd bevrijd.”
Ronnie: “Met Dodenherdenking is het iets anders. Dan wordt er gevlagd van 18.00 tot 20.00 uur. De huidige vlag heeft een afmeting van 3 bij 5 meter, maar er is net een nieuwe besteld die 2,25 bij 3,5 meter groot is. Dat heeft ook met Dodenherdenking te maken. Omdat de vlag dan half stok hangt, komt de huidige nog wel eens vast te zitten op de haken die op de torenspits zijn aangebracht. Dat is dadelijk verleden tijd.” Overigens dient de Nederlandse vlag aan bepaalde kenmerken voldoen. De verhouding moet 2:3 zijn en de kleuren helder vermiljoen, helder wit en kobaltblauw.
Harde wind
Corné en Ronnie hebben nog niet meegemaakt dat de vlag niet uitgestoken kon worden, bijvoorbeeld door harde wind. Wel werd er een keer gebeld dat de vlag aan één kant los was geraakt. Toen is die snel naar binnengehaald. Dat vergt een speciale techniek. De vlag wordt eerst naar beneden gestoken en gaat dan weer omhoog en wordt vastgezet. Als de vlag doorweekt van de regen is, dan gaat het zwaarder. Daarom gebeurt dit altijd met twee personen. De trans van de Jacobskerk is dus 34 meter hoog, met de spits erbij 57 meter. De eerste 58 treden zijn van steen, dan volgen nog 69 treden via zes beveiligde houten ladders. Tot zover mag het publiek komen. Er volgen dan nog eens zo’n vijftien meter aan houten traptreden en dan komt men bij het plateau waar de vlag naar buiten kan.
Verplicht
Overheidsgebouwen zijn verplicht om de vlag op onderstaande dagen uit te hangen. Als deze op een zondag of christelijke feestdag vallen, geldt de datum die tussen haakjes staat. Zo hing de vlag voor de 83ste verjaardag van prinses Beatrix dit jaar niet op zondag 31 januari, maar op maandag 1 februari. Op Koningsdag en op de vermelde verjaardagen van leden van het koninklijk huis wordt de vlag met oranje wimpel gevoerd. De vlag gaat in Winterswijk in ieder geval uit op:
31 januari (1 februari): verjaardag prinses Beatrix
31 maart Bevrijding Winterswijk
27 april (26 april): Koningsdag, verjaardag koning Willem-Alexander
4 mei: Dodenherdenking, vlag halfstok vanaf 18.00 uur
5 mei: Bevrijdingsdag
17 mei (18 mei): verjaardag koningin Máxima
Laatste zaterdag in juni: veteranen dag
15 augustus (16 augustus): formeel einde Tweede Wereldoorlog
Volksfeest op vrijdag en zaterdag
7 december (8 december): verjaardag prinses Catharina-Amalia
15 december (16 december): Koninkrijksdag
Verder bij bijzondere gebeurtenissen van nationaal belang.
