'Een grens is niet meer dan een bedachte streep'
Oosterlicht vanuit negen Achterhoekse gemeenten
REGIO – Het Oosterlicht is vanaf 19 december tot en met 6 januari voor het vijfde achtereenvolgende jaar te zien. De magische lichtstralen waren voorgaande jaren alleen in de gemeenten Oude IJsselstreek en Doetinchem te zien, maar het project wordt dit jaar op initiatief van het Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek uitgebreid naar negen Achterhoekse gemeenten.
Door Josée Gruwel
“De eerste periode van vier jaar van het Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek loopt nu ten einde. We wilden graag afsluiten met een knaller”, vertelt Juliëtte Hofman als projectleider vanuit het DRU Industriepark, dat een van de vijf coalitiepartners is van het pact. Daarom namen we het initiatief om het Oosterlicht dit jaar vanuit de negen Achterhoekse gemeenten ( Aalten, Berkelland, Bronckhorst, Doesburg, Doetinchem, Montferland, Oost Gelre, Oude IJsselstreek en Winterswijk) te laten schijnen. Hiermee worden de Achterhoekse gemeenten in deze coronawinter, waarin fysieke ontmoetingen letterlijk worden beperkt, figuurlijk met elkaar verbonden en kunnen inwoners en bezoekers in de hele Achterhoek zich laten verwonderen door deze prachtige schijnsels die het Achterhoeks hemelgewelf doorkruisen.”
Helga Oldenhave, projectcoördinator vanuit Stichting Achterhoek Toerisme: “Dit initiatief past precies bij de insteek van het pact: verbinden, verwonderen en trots.”
Hofman: “Door deze lichtbrug tussen de inwoners van de Achterhoek luiden we meteen de tweede pactperiode 2021 – 2024 in, waarin we ons als Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek meer op de kaart willen zetten.”
Symboliek
Oosterlicht ontsproot uit de gedachtenwereld van Silvoldenaar Hans van den Hurk. Hij kwam erop door het noorderlicht.
Jarenlang lichtte hij rond de jaarwisseling de toren van de Mauritiuskerk in Silvolde uit. Maar voor een creatieve geest is herhaling nou niet echt inspirerend, zoals hij zegt. Toen Van den Hurk met het uitlichten van de Silvoldse kerk stopte en de vraag kreeg of hij de kerk in Terborg dan niet in de schijnwerpers wilde zetten, was het antwoord nee. Maar hij had wel een ander idee. “Ik zat met Jan Kaak en Gerard Beijer aan tafel en vertelde over grensoverschrijdend licht: lichtstralen die met elkaar verbonden worden vanuit dorpen. Ik zag de lijnen van een piramide voor me. De ogen van de mannen begonnen te fonkelen. 'Kan dat?' vroegen ze. Ik zei: 'Dat doet er niet toe. Willen we dat?' Meteen werd de klap erop gegeven.”
Van den Hurk kreeg enthousiaste medestanders en in het eerste jaar, 2016, werden er vier grote lampen met xenonverlichting geplaatst in Silvolde, Etten, Terborg en Ulft. Het witte licht, dat symbool staat voor puur en eenvoud, trok de aandacht. Natuurlijk qua beeld. Maar ook ging menig Achterhoeker op zoek naar de herkomst van de stralen. “Waor kump dat magische licht now precies vandan?” werd een veelgestelde vraag. Elk jaar daarna was er bij inwoners ook de vraag of en waar er een lichtstraal bij zou komen.
The sky is the limit
Dit jaar staan er 23 stralen aan de donkere hemel, van 19 december tot en met 6 januari, van 17.00 tot 23.00 uur. Met de kerstdagen en oudejaarsavond tot 2.00 uur 's nachts. Van den Hurk: "Er zijn dorpen waar mensen geld ophaalden, omdat ze dolgraag een lamp in hun dorp willen, zoals in Netterden en Megchelen. Dat is toch prachtig!”
De centrale lamp komt dit jaar bij de Schuylenburgh in Silvolde. Van den Hurk: "Die lichtstraal gaat verticaal. De anderen zijn daar dan op gericht. Zo zijn ze verbonden met elkaar.”
Op oudejaarsavond is er vanaf 18.00 uur elk half uur bij de Schuylenburg een Oosterlicht Stille Lichtshow van zo'n zeven minuten. Deze is in de hele Achterhoek te zien en wordt ook gestreamd.
Van den Hurk ziet al weer uit naar het spel met de magische witte stralen. Hij is laaiend enthousiast over de uitbreiding ervan. "Het mooie is dat we ook al een aanvraag hebben gekregen vanuit Duitsland om mee te doen. Die hebben we gehonoreerd. Licht is grenzenloos. Een grens is een illusie, niet meer dan een bedachte streep.”
