Anne Frank vrijheidsboom geplant in Bocholt
BOCHOLT/AALTEN – Onder toeziend oog van een klein groepje genodigden leggen drie burgemeesters symbolisch de laatste hand aan de aanplant van een Anne Frank vrijheidsboom bij gedenkplek Stadwaldlager (StaLag) bij Bocholt. De paardenkastanje wordt geplant in het kader van samen 75 jaar vrede en vrijheid vieren. Na de officiële handeling spreken de burgemeester van Stadt Bocholt Thomas Kerkhoff, scheidend burgemeester Peter Nebelo en burgemeester Anton Stapelkamp van de gemeente Aalten de aanwezigen toe.
Door Karin Stronks
Een korte wandeling door het bos vanaf de Wiener Allee voert de bezoeker naar de enigszins verscholen gedenkplek StaLag. Petra Taubach, van Stadt Bocholt wacht de genodigden en de pers op en wijs hen de weg. Achter een hoge beukenheg bevinden zich gedenkstenen met plaquettes en de Anne Frank vrijheidsboom die grotendeels is gepoot. Thomas Kerkhoff, sinds vijf weken de nieuwe burgemeester van Stadt Bocholt, spreekt als eerste, gevolgd door zijn voorganger Peter Nebelo. De nieuwe en scheidende burgemeesters zijn het eens met elkaar, verheugd over al 75 jaar leven in vriendschap en vrijheid, dat de Anne Frank vrijheidsboom een symbool van hoop is, dat het een mooie geste is om op gedenkplek StaLag deze paardenkastanje te planten.
Burgemeester Thomas Kerkhoff zegt: “Deze boom zal groeien, net als hopelijk onze vriendschap. Door de vrijheidsboom krijgt deze gedenkplek, waar veel onrecht is geschied, een andere lading; hoop.” Peter Nebelo spreekt: “Door het planten van de kastanje geven we een positieve wending aan deze plek.” Burgemeester Stapelkamp van de gemeente Aalten spreekt kort, in het Duits, hij citeert Anne Frank, die in het voorjaar van 1944 droomde van een wereld zonder haat en geweld: “We keken naar de blauwe lucht, naar de kale kastanjeboom, kleine druppeltjes fonkelen op de takken. We keken naar de meeuwen en de andere vogels die er als zilver uitzien. Alles ontroerde ons zo, dat we niet meer spreken konden.”
'Deze boom
zal groeien,
net als
hopelijk onze
vriendschap'
Stapelkamp vervolgt: “Anne Frank zou nu 91 jaar oud zijn geweest en zou nog altijd in een wereld leven vol haat en geweld, vol antisemitisme en racisme. Net zoals Anne hopen en dromen wij van een andere, mooiere wereld, nu we deze nakomeling van de witte kastanje uit Amsterdam zien.” De spaden worden gepakt, er worden scheppen zand over de boomwortels geworpen. Freek Diersen van de Euregioraad gooit uit een emmertje Nederlands zand erbij, om de plechtigheid een internationaal tintje te geven, na het lezen van een gedicht.
Op gedenkplek StaLag zijn 1750 Russische krijgsgevangenen tussen 1940 en 1944 omgekomen door ziekte, honger of geweld. Na de oorlog zijn hier soldaten uit onder andere Litouwen, Estland, Oekraïne en Joegoslavië, die dienst deden bij de Wehrmacht, ondergebracht. In 1947 is StaLag een doorvoerstation voor Joden, overlevenden van de Holocaust, die voornamelijk naar Israël reizen. In 1956 dient StaLag als vluchtelingenkamp voor Hongaren. Zij hadden na de neergeslagen opstand tegen de vroegere communistische regering hun thuisland verlaten.
De kastanjeboom, die in de tuin van het Achterhuis aan de Prinsengracht in Amsterdam stond, is in 2010 door een storm verwoest. Vrijwilligers van Stichting Elementree hebben de kastanjes van de boom gehaald en geplant. Ze groeien uit tot bomen. Anne Frank had de kastanje in haar blikveld vanuit het raam van het Achterhuis. In haar dagboek schreef ze meerdere keren over de kastanje. Meest recent op 13 mei 1944: "'Onze kastanjeboom staat in volle bloei van boven tot onder, hij zit vol met bladeren en is veel mooier dan vorig jaar.”
Na kort te hebben nagepraat over de plechtigheid nemen de genodigden afscheid. Stapelkamp spreekt de symbolische woorden: “We’ll meet again.”
