Snelschilderen voor Plan Nederland
DALE – In Aalten en omstreken zijn veel kunstenaars actief, zij zijn net zo divers als de kunstwerken die ze produceren. In de rubriek ‘Uit de kunst met…’ komen kunstenaars aan het woord. Dit keer vertelt Lex Straaijer zijn verhaal.
Lex Straaijer heeft zich gespecialiseerd in het snelschilderen. Hij maakt in zeven minuten tijd een schilderij van een persoon. Op braderieën of andere evenementen, waaronder bijvoorbeeld Septemberkunst, staat hij met zijn schildersezel klaar om iemand te portretteren. “Ik heb een eierwekker naast me staan. Voor een tientje maak ik in zeven minuten tijd een schilderij van iemand die dat wenst, de opbrengst doneer ik aan Plan Nederland.”
De kunst van het snelschilderen ontdekte Straaijer ongeveer vijf jaar geleden tijdens het modeltekenen. Hij vertelt: “Nee, het is geen tekening, het is een echt schilderij, ik werk met verf. Het is de kunst om de essentie, de persoonlijkheid, het karakteristiek van iemand te vangen. Dat leer je niet snel, je daarin ontwikkelen kost jaren. Ik merkte zelf door de jaren heen dat, hoe korter de tijd is die ik heb, hoe beter het schilderij wordt. Onder druk werken, je helemaal focussen, je raakt in een flow tijdens het schilderen, ogen, handen en vaardigheid komen samen. Dat ligt me wel. Het kost wel veel energie, als je twee, drie uur zo geconcentreerd bezig bent raak je best vermoeid.” Hij herinnert zich: “De eerste keer werken op een braderie vond ik het best eng, mensen kijken over je schouder mee. Daar raak je wel aan gewend.”
Als jongetje maakte Lex Straaijer graag schilderijtjes, hierbij kreeg hij hulp van zijn vader. Hij weet nog: “Op de middelbare school vlakte dat wat af, allerlei andere dingen komen dan in ontwikkeling… In de jaren ’80 begon ik weer te schilderen, maakte enkele abstracte dingen. Via een vriend die zijn alternatieve dienstplicht vervulde werd ik gevraagd om mijn werk te exposeren in ‘De Krabbeldans’ in Eindhoven, zomaar, zonder enkele ervaring, ik schrok me dood…” Straaijer was niet zo dol op abstract, figuratief schilderen trok hem meer. Met een glimlach: “In die tijd was abstract heel trendy, figuratief was kitsch. Zeker, ook kunst is aan trends onderhevig.”
Straaijer deed de deeltijdopleiding 'Vrije Beeldende Vorming' aan de Academie voor Industriële Vormgeving, nu Design-Academy, in Eindhoven. Daar volgde hij drie jaar lang lessen van onder andere Jan Tullemans, Frans Smeets, Jan Martens en Niko de Wit. In die jaren ontdekte hij dat juist het snelle figuratieve noteren naar de werkelijkheid hem erg goed lag. Hij ontwikkelde zich verder als autodidact.
Na een expositie van diverse aquarellen en gouaches in museum ‘het Frerikshuis’, nu Nationaal Onderduikmuseum, te Aalten volgden enkele exposities in Eindhoven en omgeving. Hij sloot zich aan bij de modeltekenclub Eindhoven. “Daar tekenden we naaktmodellen. Ik ontwikkelde me verder in het modeltekenen. Ik merkte uiteindelijk dat, hoe sneller ik schilderde, hoe beter de modellen en de snelschilderijtjes werden. Je bouwt iets op, het is erg verslavend”, aldus Lex Straaijer. Hij vertelt desgewenst: “Of ik alleen modellen maak? Meestal wel, dat is echt mijn ding. Af en toe doen we iets heel anders, we gaan regelmatig met onze club van de donderdagavond naar Frankrijk, daar verblijven we in een oud boerderijtje, we pakken dagelijks onze schilderspullen op, gaan op pad en we schilderen landschappen. Het schilderen is voor mij bevrijdend, je schakelt je hersenen helemaal uit.”