Bij de Dambeek
WINTERSWIJJK - Het bankje waarop ik deze keer zit staat in Duitsland. De grens is niet ver weg. Achter me stroomt de Dambeek, die in ’t Woold ontspringt. Op de Duitse oever zijn twee bankjes naast elkaar geplaatst. Op de Nederlandse oever staan twee eenvoudige grenspalen. De bankjes zijn relatief nieuw, want het fietspad waarlangs ze staan bestaat nog geen tien jaar.
Omdat Winterswijk aan drie kanten door Duitsland is omgeven, zijn er naast de officiële grensovergangen allerlei mogelijkheden om de grens informeel te passeren. Deze groene grenzen zijn er altijd geweest. Toch is het aantal toegenomen nadat er vrij personenverkeer in Europa zonder verplichte grenscontroles kwam. “Het is ook wel handig om daar en daar de grens over te kunnen wandelen of fietsen”, werd daarna gezegd en zo ontstond een initiatief.
Een initiatief nemen betekent niet dat zo’n nieuwe grensovergang er meteen is. Realisering van de overgang over de Dambeek en langs de bossen en heide van het Lammers kostte vele jaren. Ruim 20 jaar geleden werd er al over gesproken. De gedachte was toen nog om gebruik te maken van de Oude Bocholtse Baan. Dat was al grotendeels een fietspad en in Duitsland een weg waarover goed gefietst kon worden. Bij de grens was het oorspronkelijke tracé niet meer befietsbaar. Nadat je de Dambeek was gepasseerd stuitte je op een wildakker.
“Dat moet eenvoudig te herstellen zijn”, werd gezegd. Helaas. De eigenaar van de grond net over de grens, de Fürst zu Salm Salm die veel grond bezit langs de grens, wilde niet meewerken. Ook de eigenaar van het Lammers, het Geldersch Landschap, was niet enthousiast. Te veel fietsers verstoren de rust. Het laatste deel van de Oude Bocholtse Baan op Nederlandse grond was al onderdeel geworden van het natuurgebied.
Daarmee hield het verhaal niet op. De wens voor een groene grensovergang hier bleef en na veel praten en overleggen lukte het uiteindelijk om vele jaren later toch nog een fietspad over de grens aan te leggen, dat vanaf de Oude Bocholtse Baan in Winterswijk snel bereikbaar is en in Duitsland weldra weer op het oude tracé uitkomt. Het loopt aan de andere kant van het Lammers, dat blijkbaar minder verstoringsgevoelig is. Soms is enig geduld nodig voordat een idee uitgevoerd kan worden.
Achteraf kun je je afvragen waarom, nadat de rails van de Bocholtse Baan waren verwijderd en het een van de langste onverharde wegen met een van de mooiste fietspaden werd, gestopt werd bij de Holdersweg. Waarom dat laatste stukje niet meegenomen? In de jaren 30 toen de spoorweg werd opgedoekt was de grens echter nog een te grote barrière. En ook na de bevrijding in 1945 bleef dat nog lang zo. Waarom komen deze verhalen in me op als ik op zo’n bankje zit? Er is immers nog genoeg te vertellen over wat ik er zag. De volgende keer dan maar.
