Een margriet als ambassadeur
WINTERSWIJK – Ze is nu 77 jaar en is midden in de oorlog in Canada geboren: Prinses Margriet, kleindochter van toenmalig Koningin Wilhelmina. Zij kon niet vermoeden dat ze een rol zou gaan spelen bij het herdenken in een plaatsje in de Oost-Achterhoek. Die symboliek wordt in dit jubileumjaar door Stichting toen Nu Dan benadrukt.
Door Leander Grooten
Het dragen van nationale symbolen, zoals de vlag, werden verboden tijdens de oorlog. Maar de mens is creatief en zoekt naar manieren om verzet te plegen. Het tonen van een Margriet kreeg na de geboorte van de prinses bijval.
Sieraad
Goud, zilver en platina werden tijdens de Tweede Wereldoorlog steeds meer aan banden gelegd en ook de handel in edelstenen kwam stil te liggen. Edelsmeden en juweliers konden hun werk niet meer uitoefenen. En hoewel in 1941 de bezetter beslag legde op het Nederlandse muntgeld, werd een deel ervan niet ingeleverd en omgezet in sieraden. De beeltenis van Wilhelmina als een reverspeld werd een manier van stil verzet.
Margriet
De geboorte van de derde prinses was aanleiding de illegale sieradenlijn uit te breiden met margrietjes. "Ik heb zo'n origineel speldje," zegt Janne Gerritse. Haar tuinhuis heeft zij afgelopen jaar 'gerestyled' met jaren '40-prullaria: soms origineel, soms nagemaakt. Tafelkleden, fauteuils met donkergroene velourse bekleding, een traporgel, maar dus ook met een origineel speldje. "En het mooie is dat ik volgende week een vers gegoten groot exemplaar mag vullen met bloemen om als krans bij het monument te leggen."
In ere
In 1955 mocht Wilhelmina, toen inmiddels Koningin-moeder, in Winterswijk het beeld onthullen ter nagedachtenis aan Tante Riek. Zij deed dat door een enorme krans in de vorm van een margriet bij het standbeeld te leggen. Dit jaar zal dit bloemstuk in ere worden gesteld, met hulp van de lokale bedrijven Smederij Bosman en Timmermans & Mulder.
Chrysanten en gerbera's
De 'kranslegging' is een voorbeeld van de filosofie van Toen Nu Dan om burgers te verbinden aan hun projecten. Dennis te Kortschot, eigenaar van de bloemenspeciaalzaak Timmermans & Mulder, die het koninklijke predicaat 'hofleverancier' draagt, werkt van harte mee. Hoewel de krans de vorm van een margriet krijgt, wordt hij daar niet mee gevuld. "Een margriet is een teer bloempje en bloeit nu nog niet volop. De ronde vormen van chrysanten en gerbera's zijn een prachtig alternatief en de krans zal nog een hele poos mooi blijven."
'Als Volksfeest'
Te Kortschot vindt het belangrijk de vrijheid door te geven aan zijn kinderen, en aan de jeugd van Winterswijk in het algemeen. "Ik kom nog uit de generatie dat mijn opa en oma over de oorlog vertelden, maar voor mijn kinderen is dat niet meer zo."
Graag wil hij jongeren verbinden aan de geschiedenis: "Bijvoorbeeld door samen met hen kransen te maken en kennis over te brengen." En dat is exact wat Toen Nu Dan wil bewerkstelligen: Winterswijkers betrekken bij het doorvertellen van verhalen, op elke mogelijke manier. "We zijn door en voor de Winterswijkers, wij bestaan niet zonder de gratie, de hulp en de financiën van onze plaatsgenoten," omschrijft de stichting, "dat wat je met elkaar meemaakt, mag je aandacht geven. Iedereen hoort daarbij. Volksfeest vier je immers ook samen."
De stichting wil niet alleen individuen koppelen aan dit project, maar ook bedrijven en maatschappelijke instellingen. Het gaat dan om mankracht, hand- en spandiensten en financiële steun. "Ze worden daardoor ambassadeurs van de vrijheid, wie wil dat nou niet!"
Bloemen voor het raam
We vieren vrijheid, het is lente en we zitten thuis. Toen Nu Dan roept elk huishouden op een bos bloemen, het liefst margrieten, voor het raam te zetten op 4 mei. Niet als teken van stil verzet, maar van uitbundigheid in vredestijd. Janne Gerritse: "Het is een eerbetoon aan haar, de verzetsheld van
Winterswijk."
Informatie en opgave ambassadeurschap: www.toennudan.nl.