Zoektocht naar nieuwe leerkrachten basisonderwijs in volle gang
ACHTERHOEK - Voor het eerst sinds jaren dreigt er in de Achterhoek een tekort aan leerkrachten in het basisonderwijs. "Als er geen nieuwe mensen met een onderwijsbevoegdheid bij komen, wordt het voor de scholen over twee jaar lastig", voorspelt Mini Schouten van PON.
Door Miriam Szalata
PON (Personeelscluster Oost Nederland) is een vereniging van schoolbesturen voor primair onderwijs in Oost-Nederland. Het gebied van PON wordt begrensd door Arnhem, Apeldoorn en Winterswijk. In de Achterhoek zijn ongeveer de helft van de schoolbesturen bij PON aangesloten.
Ze kunnen via PON gebruik kunnen maken van een flexpool van invallers. Er is een pool van vaste vervangers die in dienst zijn van PON en een pool van tijdelijke invallers die zowel langdurig als à la minute in actie kunnen komen om bijvoorbeeld een zieke leerkracht te vervangen. Ook weten de bij PON aangesloten scholen hun vacatures te vervullen met leerkrachten uit de flexpool. De nijpende situatie zoals elders in het land waar een lerarentekort is, kent de Achterhoek dan ook niet. Maar er is reden tot zorg.
Mini Schouten: "Bij PON merken we sinds twee jaar dat het lastiger is om invallers te regelen. Het aantal leerkrachten in de flexpool neemt af. We zien meer leerkrachten in een vaste baan stromen. Ondertussen zien we minder mensen van de pabo komen waarmee we de poule kunnen aanvullen. In korte tijd is het aantal tijdelijke invallers in de flexpool gedaald van 400 naar 125."
Als het in dat tempo doorgaat, zijn er vanaf volgend jaar ook in de Achterhoek problemen in het onderwijs te verwachten. Eerst met de tijdelijke vervanging van leerkrachten, zegt Schouten, en later met het vervullen van vacatures op de scholen.
Om die problemen voor te zijn, werkt PON 'keihard om op het getal van 125 vervangers te blijven', zegt Schouten. "Maar dat lukt bijna niet. We proberen op allerlei manieren om nieuwe mensen aan ons te binden door bijvoorbeeld begeleiding en coaching aan te bieden, klassen te laten bezoeken en mee te vergaderen."
Bij leerkrachten uit het westen die naar Oost-Nederland willen, is PON inmiddels bekend, zegt Schouten. Maar dat is een beperkte groep. Daarom wordt verder gezocht. "We zoeken de herstarters, de jongeren die afgestudeerd waren in de tijd dat er krimp was en die toen geen baan konden vinden. We zoeken herintreders, mensen die twintig jaar geleden gestopt zijn en weer het onderwijs in willen. En we zoeken zij-instromers, mensen die ander werk hebben gedaan en een andere richting in willen."
Voor elke groep is er een 'traject' om ze klaar te stomen voor het onderwijs (of de opleiding), zoals stages, meedraaien als leerkrachtondersteuner en bijscholing op digitaal gebied. Hoewel er hard aan moet worden getrokken, lijken de inspanningen wel vruchten af te werpen. "Zo'n twintig herstarters gaan aan het werk, niet alleen bij PON maar ook bij andere besturen. Honderd mensen willen als zij-instromer het onderwijs in."
Ook is het nodig dat meer jongeren voor een baan in het onderwijs kiezen, beaamt Schouten. "Daarvoor is het - landelijk - nodig om het vak in een beter daglicht te stellen", zegt ze. Schouten wijst op de acties in het onderwijs van de laatste tijd voor een beter salaris en verlaging van de werkdruk. "Het is ook nodig om leerlingen in de laatste jaren van de havo en het vwo al te interesseren voor het vak. Maar dat is een oplossing voor de langere termijn. Het duurt dan immers nog een jaar of vier voor groep van de pabo komt."
'Vak van
leerkracht in
beter daglicht
stellen'
Als het aantal
invallers zo
blijft dalen,
zijn er vanaf
volgend jaar
ook in de
Achterhoek
problemen te
verwachten