Elk voorjaar veel gele velden in het buitengebied. Foto: Bernhard Harfsterkamp
Elk voorjaar veel gele velden in het buitengebied. Foto: Bernhard Harfsterkamp Foto:

Alternatieven zoeken voor de gele glyfosaatvelden

'Ga in gesprek met WCL en de boeren'

Door Bernhard Harfsterkamp

WINTERSWIJK – Steeds meer mensen ergeren zich aan de gele velden, die momenteel overal in de Achterhoek en ook daarbuiten zijn te zien. Het zijn akkers waarop groenbemesters zijn ingezaaid. Voordat deze ondergeploegd worden, worden ze bespoten met glyfosaat, beter bekend als Round-up. Het is een omstreden bestrijdingsmiddel. Tim Jonker van Winterswijks Belang vroeg er in de open debatronde van de gemeenteraadsvergadering aandacht voor. "Ik wil niet de boeren aanvallen, want het is verplicht om een groenbemester te gebruiken. Maar ik wil graag dat er naar andere mogelijkheden wordt gekeken." Aan het gebruik van glyfosaat zitten immers risico's voor mens en dier.

Glyfosaat gevolg van verplicht gebruik groenbemesters
Glyfosaat wordt al vele decennia gebruikt in de landbouw. Graslanden werden af en toe opnieuw ingezaaid. Ze werden dan eerst bespoten, waardoor ze geel en oranje kleurden. Daarna werd er geploegd en nieuw gras ingezaaid. Graslanden worden tegenwoordig minder op deze manier behandeld, omdat duurzaam grasland een manier is om aan de vergroeningsnormen van de Europese Unie te voldoen. Toch zijn er de laatste jaren meer gele percelen zichtbaar. Dit wordt veroorzaakt door een andere eis van de EU. Akkers mogen na de oogst niet meer braak liggen. Om de uitspoeling van meststoffen naar het grondwater te voorkomen moet een vanggewas ingezaaid worden, dat de meststoffen vangt en opneemt. Hiervoor worden groenbemesters gebruikt, die als ze ondergeploegd worden ook nog de structuur van de bodem verbeteren. Dit zou beter gaan wanneer het gewas eerst bespoten wordt met glyfosaat.

'Geen gele vergiftigde velden in Winterswijk'
Groenbemesters worden al meer dan honderd jaar gebruikt in de landbouw. Ooit was het vanzelfsprekend om een akker na de oogst in te zaaien met gewassen als knollen en voederbieten, die ook nog gebruikt konden worden als veevoer. Of er werden planten als spurrie en mosterd ingezaaid, die na onderploegen de bodem verbeteren. Die werden voor het omploegen niet met glyfosaat behandeld. Ook tegenwoordig zijn er in de winter nog velden met mosterd en bladrammenas zichtbaar, die zonder gifbehandeling worden omgeploegd. Daarom denkt Tim Jonker ook dat het anders kan. Hij wees er ook op dat de Achterhoek de proeftuin wil worden voor kringloop- en natuurinclusieve landbouw. "Laten wij als Winterswijk nu alvast het goede voorbeeld geven. Het is ongewenst om deze gele vergiftigde velden in ons Nationaal landschap te hebben. Ook schaadt dit de aantrekkelijkheid van ons landschap voor de toeristen."

'Geen positief effect op publieke tribune'
Gert-Jan te Gronde (VVD) wees erop dat gele velden elk jaar slechts enkele weken zijn te zien, maar dat er ook elk jaar discussie over is. "Dat debat wordt steeds heftiger. De agrarische wereld moet er bewust van zijn dat dit geen positief effect heeft op de publieke opinie." Te Gronde vindt dan ook dat de agrarische sector hier iets mee moet doen. Hij suggereerde dat wethouder Inge Klein Gunnewiek hierover in gesprek gaat met de boeren en de stichting Waardevol Cultuurlandschap Winterswijk. "Laat de boeren verduidelijken waarom ze het doen en praat over de alternatieven." Wim Wassink (CDA) noemde het een technisch ingewikkeld verhaal. Hij wilde niet dat er Winterswijkse wetten komen om het gebruik van glyfosaat te verbieden. Tim Jonker reageerde dat dit niet de bedoeling is en dat hij slechts wil oproepen om met het gebruik te stoppen.