Kunstenaarsportret: Stien Eelsingh
BREDEVOORT - Het eenvoudige boerenleven van de jaren vijftig was een blijvende inspiratiebron voor de kunstenaars Elisabeth Heuff en Stien Eelsingh. In de expositie Boereneenvoud in de Koppelkerk komt het werk samen. Achterhoek Nieuws, uitgever van deze krant, belicht het leven en werk van deze twee bijzondere vrouwen. Deze week: Stien Eelsingh (1903-1964).
Stien Eelsingh werd in 1903 geboren in Zwolle, toen nog een rustig provinciestadje met minder dan 50.000 inwoners. Al in haar vroege jeugd toonde Stien interesse in het kunstenaarsbestaan, maar haar ouders wilden dat zij pianolerares werd. Met tekenen en schilderen zou ze geen geld kunnen verdienen. Toch kreeg ze haar vader zo ver dat een kleine ruimte werd omgetoverd tot atelier. Hier zette Stien haar eerste schreden op het kunstenaarspad.
In Zwolle kwam Stien in contact met de schilder Jo Koster, die haar de kleurenpracht van de Staphorster klederdracht liet zien. Voordat Stien zich voorgoed in Staphorst zou vestigen, verhuisde ze dankzij een koninklijke subsidie naar Amsterdam. Ze werd lid van Arti et Amicitiae, alwaar ze diverse kunstenaars ontmoette, zoals Jan Wiegers en Johan Dijkstra, die later lid werden van De Ploeg. Ook leerde ze er de Zwolse schilder en fotograaf Roelof Frankot kennen, haar latere echtgenoot.
In Stiens Amsterdamse jaren lijkt de zoektocht naar eenvoud en oorspronkelijkheid begonnen te zijn. Een zoektocht die later gestalte zou krijgen in de verbeelding van de Staphorster bevolking, waarin zij haar iconografische motieven vond.
Staphorst bleef trekken. Het schilderachtige dorp maakte grote indruk op Stien, net als op zovele andere kunstenaars. Niet alleen de kleurrijke klederdracht, maar ook de architectuur met de bijzondere lintbebouwing van boerderijen met felgroene luiken en blauwe kozijnen. Muren opgetrokken uit baksteen en veelal rieten daken. Schitterende interieurs en de Staphorster stip. Staphorst was een kunstwerk op zich.
Samen met haar man Roelof Frankot huurde ze in 1942 een vervallen boerderij die zij samen verbouwden tot de Witte Boerderij. De Witte Boerderij werd het culturele hart van Staphorst. Menig beeldend kunstenaar, musicus, schrijver en danser bezocht de soirees die Stien en Roelof organiseerden.
Geen enkele kunstenaar uit die tijd heeft zijn inspiratie zo prominent uit een besloten plattelandsgemeenschap geput als Stien Eelsingh. Stien zelf zei hierover in 1949: "Ik wil trachten door te dringen tot de kern van de geest van de boerenbevolking, tot haar eeuwenoude tradities en haar verbondenheid met het land."
Al tijdens haar leven was het expressionistische werk van Stien Eelsingh zeer populair. De collectie die te zien is in de Koppelkerk is door de Stien Eelsingh Stichting bijeengebracht vanuit diverse particuliere collecties uit Nederland en Duitsland en het depot van Museum De Fundatie.
De expositie Boereneenvoud is tot en met 3 maart te zien in de Koppelkerk in Bredevoort. De Koppelkerk is elke vrijdag, zaterdag en zondag van 11.00 tot 17.00 uur geopend. Om 14.00 en 15.00 uur wordt een rondleiding aangeboden door de expositie. De entree bedraagt € 5,- incl. een kop koffie of thee.
