Even was de grens weer gesloten. Foto: Bernhard Harfsterkamp
Even was de grens weer gesloten. Foto: Bernhard Harfsterkamp Foto:

Nieuw grensoverschrijdend fietspad ingewijd

Onderdeel van natuur-ontwikkelings-projecten in Kotten

Door Bernhard Harfsterkamp

WINTERSWIJK - Er moest even op worden gewacht, maar op vrijdag 12 oktober kon eindelijk het grensoverschrijdende fietspad naast het Wooldseveen officieel in gebruik worden genomen. Bij de grens stonden enkele Duitse buren klaar, die zich voor de gelegenheid hadden verkleed als douaniers. Zij hielden de groep fietsers bestaande uit mensen van de provincie, gemeente, waterschap en buurtbewoners tegen met een gesloten grensboom. Die werd pas omhoog gedaan, nadat er een borreltje, biertje of frisdrankje was gedronken.

Dankzij natuurontwikkeling
De eerste plannen voor een grensoverschrijdend fietspad zijn al door de buurt aan de Kuipersweg in 2005 bedacht. De eerste pogingen om het te realiseren lukten niet, omdat grondeigenaren niet mee wilden werken. Dankzij de turboverkaveling in het kader van de herinrichting Winterswijk-Oost lukte het uiteindelijk toch. Met deze snelle verkaveling van gronden kregen diverse landbouwbedrijven betere landbouwgronden en kwamen die ook gunstiger voor ze te liggen. Daardoor konden andere percelen vrijgemaakt worden voor natuurontwikkeling, bijvoorbeeld naast het Wooldseveen, waar lang geleden het Kottenseveen heeft gelegen. In dat plan paste ook de aanleg van het Nederlandse deel van de grensoverschrijdende fietsverbinding.
Hubert Börger, de plaatsvervangend burgemeester van de gemeente Borken, zei dat door de aanleg van het nieuwe fietspad de kortste fietsverbinding tussen Borken en Winterswijk is gerealiseerd. De Duitse gemeente heeft de aanleg van het pad misschien iets versneld door in 2016 al het fietspad tot aan de grens aan te leggen. Met de uitvoering van de natuurontwikkeling was toen nog niet begonnen. Intussen heeft het pad in Nederland ook al een door Burgemeester en wethouders goedgekeurde naam gekregen. De naam Torfpad is bedacht door buurtbewoner Jan Stronks en niet door de Historische Kring Kotten, zoals eerder in deze krant werd geschreven. De buurt heeft als eerste de naam bij de gemeente aangekaart, waarna de Historische Kring dit initiatief steunde met een brief.

Water langer vasthouden
In Kotten zijn vier natuurontwikkelingsprojecten aangelegd onder verantwoording van het Waterschap Rijn en IJssel. Het is dan ook niet verantwonderlijk dat in de vier deelgebieden aandacht is besteed aan het langer vasthouden van regenwater. In Winterswijk is het 'verval' groot. Per kilometer is er in een beekbedding een hoogteverschil van één tot anderhalve meter. Als het flink regent stroomt het water daardoor snel Winterswijk uit. Binnen een etmaal heeft al het regenwater de gemeente al weer verlaten. Tegenwoordig, ook al voor de droge zomer, is het streven om het regenwater langer in het gebied vast te houden. Dat kan door de beken weer meer te laten meanderen (kronkelen), maar ook door voor overstromingsgebieden te zorgen, waar het water langer wordt vastgehouden. Deze zogenaamde retentiebekkens geven het water weer geleidelijk af aan de beek.

Voor afvoerpieken
Na afscheid te hebben genomen van de douaniers gingen de fietsers langs nog twee deelgebieden, waar medewerkers van de Herinrichting Winterswijk-Oost en het Waterschap uitleg gaven. In het gebied van de Schippersbeek, het beekje dat in de nabijheid van de Italiaanse Meertjes stroomt, is de voedselrijke bovenlaag van de landbouwgrond verwijderd, zodat hier weer natte heide en bloemrijk schraal grasland kan ontstaan. In de beek is een knijpstuw aangebracht. Bij een laag waterpeil kan al het water daar doorheen stromen. Bij afvoerpieken met hoog water overstromen daardoor de aanliggende gronden.

Herstel Sikkings Landweer
In dit gedeelte is ook de Sikkings Landweer hersteld. Een restant van deze verdedigingswal uit de middeleeuwen lag nog in het bosje tegenover het Nonnenven. Archeologisch onderzoek heeft duidelijk gemaakt waar deze landweer in de omgeving daarvan heeft gelegen. Tussen Blankersweg en de Burloseweg is de landweer nu weer goed zichtbaar in het landschap. Die wordt nog beplant met doornige struiken, zoals oorspronkelijk het geval was. Tussen Burloseweg en Nonnenven wordt die in een vervolgproject nog gereconstrueerd. Ook in het deelgebied van de Osink-Bemerbeek is een knijpstuw in de beek geplaatst, die bij hoog water zorgt voor overstroming van aangrenzende grond. De vier nieuwe natuurgebieden worden over één à twee jaar verkocht aan de organisatie die er het meest voor wil betalen. De nieuwe eigenaar kan de gebieden alleen kopen onder de voorwaarde dat de natuurdoelstellingen worden uitgevoerd.

De herstelde Sikkink Landweer