Bij de dubbelstuw
WINTERSWIJK – Is er een plek in Winterswijk waar de mens nog nooit een schop in de grond heeft gezet? Of een machine heeft gebruikt om het landschap naar zijn hand te zetten? Misschien alleen op een enkele plek in het Korenburgerveen. Voor de beken is het een zekerheid. Daar zijn de bewoners altijd mee bezig gebleven. Dat is goed te zien vanaf de bankjes bij de Groenlose Slinge, en nog beter als ik de uitkijktoren aan mijn linkerkant inklim.
Door Bernhard Harfsterkamp
Voor me komen twee rechtgetrokken beken bij elkaar. De Beurzerbeek stroomt hier in de Groenlose Slinge. Om het waterpeil van die gekanaliseerde beken goed te beheersen tref je daarin regelmatig een stuw aan. Op deze plek liggen er zelfs twee bij elkaar en daarom wordt in natuurkringen vaak gesproken over de dubbelstuw. Er is maar één plek in het buitengebied waar er twee naast elkaar liggen. Als ik "dubbelstuw" zeg is voor ingewijden bekend waar ik me bevind. In een strenge winter is dit een interessante plek voor watervogels. Als zelfs 't Hilgelo is dicht gevroren is hier het water nog open. Omdat het nog stroomt, maar ook omdat het nitraatrijker is dankzij het gezuiverde rioolwater dat de waterzuivering enkele kilometers terug op de beek loost. Dichtvriezen duurt daardoor langer. Maar ja, wanneer was de laatste strenge winter?
In de verte zie ik nog een derde beek. Eentje die kronkelt. Het is een nevenloop van de Groenlose Slinge, die in de jaren 90 van de vorige eeuw is aangelegd. Maar het is ook gedeeltelijk de oude loop die is hersteld. Vanaf de Morskersdriehuisweg tot in de buurt van Zwolle waren in de bosjes langs de Groenlose Slinge nog verschillende oude beeklopen te vinden. Die zijn allemaal weer aan elkaar gegraven, zodat er vele kilometers lang een rechte en een kronkelende beek richting Groenlo stromen. Er rondom heen ontstond daardoor extra ruimte voor nieuwe natuur. Er werden hier en daar poelen gegraven en de voedselrijke zwarte grond werd verwijderd, zodat planten van voedselarmere omstandigheden een kans kregen. Ook liggen er nu soortenrijkere hooilanden.
Wie een indruk wil krijgen van hoe geslaagd deze natuurontwikkeling is kan vanaf de Jonkersweg naar de Goorweg langs de beek lopen. Ik kijk er altijd met enige trots naar, omdat ik nog betrokken ben geweest bij de planvorming. Hier kun je zien dat het zinvol is om bezig te blijven in het buitengebied. Als er mogelijkheden zijn om meer ruimte te creëren voor de natuur is het zinvol die te benutten en opnieuw de "schop" te gebruiken. Die uitkijktoren naast me is weer het resultaat van een ander project, de Flamingoroute. Dat is een lange fietsroute die vanuit het Biologisch Station Zwillbrock naar het noorden en zuiden loopt. De zuidelijke route loopt door het Nationaal Landschap Winterswijk. Bij het concept hoorde het plaatsen van een enkele uitkijktoren. De plek bij de dubbelstuw werd uitgekozen, omdat er in zomer en winter altijd genoeg te zien is.
Terwijl ik op het bankje zit komt er een koetsje voorbij met daarnaast een geduldig mee rennende hond. Het maaipad langs de beek zal onderdeel zijn van het netwerk voor wagens met paarden. Aan de overkant komt een trekker van het Waterschap voorbij. Er zal ergens maaisel afgevoerd moeten worden. Eerder zag ik hier al eens een motorcrosser voorbij komen. Dat kon ik minder waarderen, want op een van de twee bankjes wil ik toch vooral genieten van de "stilte". Een trekker in de verte en de enkele vogels die nog steeds zingen passen daarbij. Zo'n gemotoriseerd paard zie je hier liever niet.
