De synagoge aan de Spoorstraat. Foto: PR
De synagoge aan de Spoorstraat. Foto: PR

Verhalen in de synagoge

WINTERSWIJK - Op dinsdagavond 26 juni om 19.00 uur wordt de joodse geschiedenis van Winterswijk verteld in de synagoge aan de Spoorstraat tijdens een anderhalf uur durende rondleiding.

De gebouwen herinneren aan de eens bloeiende joodse gemeenschap van Winterswijk, die meer dan 300 mensen omvatte. De gemeenschap leeft voort in de verhalen: over veehandelaren en slagers, over kinderen en hun ouders, over de wekelijkse gang naar de sjoel, over koosjer eten en de uitvoeringen van de joodse toneelvereniging. En verhalen over de Tweede Wereldoorlog en de massamoord. Van de Winterswijkse joden overleefden enkele tientallen de verschrikkingen van de Holocaust. De joodse gemeenschap telt nu nog maar ene handvol mensen. Het is nog steeds gelukt om de synagoge van Winterswijk in stand te houden.

De synagoge wordt in het Jiddisch 'sjoel' genoemd, afgeleid van het Duitse woord 'Schule'. Een synagoge is namelijk een soort school, een plek om te lezen en te onderwijzen uit de Thora, die de grondslag vormt van het joodse geloof. Pal naast de synagoge staat een schooltje met twee klaslokalen - ook de joodse kinderen werden in het geloof onderwezen. Achter de synagoge, enigszins verstopt, staat het mikwe, het rituele badhuis. Het synagogecomplex omvat verder ook een woning, waar de gazzan, de voorganger en leraar van de gemeenschap woonde. Ook is er een begraafplaats, dit tot het eind van de 19de eeuw in gebruik is geweest. In het hoge gras zijn nog acht grafstenen te vinden.

De verhalen van en over de joodse Winterswijkers worden in de zomermaanden elke dinsdagavond verteld. Wie op die avond om 19.00 uur bij de ingang van de synagoge (Spoorstraat 32) klaar staat krijgt ze te horen. De bijzondere rondleiding duurt ongeveer anderhalf uur en kost 4 euro 50. Aanmelden is niet nodig. Tijdens de rondleiding wordt de geschiedenis van joods Winterswijk verteld en is de sjoel van binnen te bekijken. Alle mannelijk bezoekers moeten in de sjoel hoofdbedekking dragen. Er zijn keppeltjes aanwezig, maar ook zelf meegebrachte hoofddeksels, zoals een pet, zijn toegestaan. www.synagogewinterswijk.nl