Warme 'Dag van de Buurtaal' laat buurlanden versmelten
BREDEVOORT - Echte 'acteurs' in de prachtige ambiance, die de historierijke 'boekenstad' Bredevoort biedt. Op donderdag 19 april vond daar de vijfde editie van de 'Dag van de Buurtaal' plaats. Scholieren uit de Achterhoek en Kreis Borken ontmoetten elkaar om via gerichte workshops en opdrachten met elkaars taal in aanraking te komen. Geen grammatica, geen rollenspel dit keer: concrete praktijksituaties werden geoefend in de buurtaal.
Door Clemens Bielen
Voor de opening van deze dag in 't Grachthuys was burgemeester Joris Bengevoord van Winterswijk uitgenodigd. Hij benadrukte het belang van de kennis van de buurtaal en gaf het goede voorbeeld door dit afwisselend in het Duits en het Nederlands te doen.
Uit vorige edities van dit evenement was naar voren gekomen, dat de toespraken van de politici, de geldgevers, te lang en te saai waren. Burgemeester Bengevoord liet zien dat het ook anders kan. Hij riep de aanwezigen op om de Duitse taal te blijven onderhouden. "Ik ben geboren en getogen in de Achterhoek, maar nu ik na mijn studie en wat omzwervingen weer terugkwam, merkte ik toch dat mijn Duits een beetje was weggezakt." Hij vertelde over de intensieve training van vijftig uur, die hij in januari jongstleden bij de 'zusters' in Vught, een begrip in Nederland, ondergaan had. "Naast vervelende regelgeving vormt de taal de allerbelangrijkste barrière voor grensoverschrijdende samenwerking. De grote bedrijvigheid in Vreden en Bocholt biedt niet alleen kansen voor werknemers, maar er zijn ook vele bedrijven in Nederland met Duitse partners. Kennis van het Duits komt dan goed van pas en maakt je mobieler op de arbeidsmarkt."
Workshops
Hoewel het project sinds vorig jaar in wat meer afgeslankte vorm werd uitgevoerd, vergde het toch nogal wat organisatie om de 170 leerlingen naar de verschillende locaties te dirigeren, maar ten slotte kwamen alle workshops op gang: Literatuur, Kunst, Portret, Muziek, EHBO, Pers, Vragenspel, Geschiedenis en 'Twister'.
De workshops waren zo samengesteld, dat de inhoud als middel fungeerde om tot communicatie te komen met de scholier van de overzijde van de grens. Bij het onderdeel 'kunst' was er bijvoorbeeld het thema feestdagen. Hoe worden die aan beide zijden van de grens gevierd en beleefd? In groepjes van vier kwam de communicatie op gang. Er werd ook getekend, uitgebeeld en toegewerkt naar een collage. De EHBO-workshop was wat meer op inhoud gericht. Instructie van mond op mond beademing in het Duits volgen was voor de meeste Nederlandse deelnemers toch een stapje te ver. Zij zochten dan liever de Nederlandse instructrice op. Leerzaam was het wel.
Samen op onderzoek
Bredevoort heeft meer aan historie te bieden dan alleen Hendrickje Stoffels. Bij de workshop geschiedenis werd daar handig gebruik van gemaakt. In tweetallen (NL-D) gingen de deelnemers op zoek naar de verschillende bezienswaardigheden, waar ze samen enkele vragen moesten beantwoorden aan de hand van de bijgeleverde informatie. Onder andere kwamen voorbij: de voormalige TBC-kliniek St. Bernardus, de Beltmolen, de stadsplattegrond en een afbeelding van een te water gelaten heks, die geen kans maakte om te overleven: Als ze bleef drijven belandde ze als heks op de brandstapel, en als ze zonk was haar lot de verdrinkingsdood.
Burgemeester van Aalten, Anton Stapelkamp, kon tijdens zijn korte bezoek het afsluitend optreden van de deelnemers van de workshop 'Muziek' onder leiding van Nik Grünwald nog meenemen. Het optreden was voor de meisjes – en één jongen met gitaar - ook een verrassing. Dat had de 'juf' er van tevoren niet bij gezegd! Voor een volle zaal was echter niets van zenuwen te merken.
Klaargestoomd of gaargestoofd?
Ook bij 'Pers' (samen interviewen en foto's maken) , 'Portret', 'Vragenspel' en 'Twister' was er een goede interactie tussen de anderstaligen ingebouwd. 'Twister' werd verzorgd door studenten van de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN). Het programma werd door hen vorig jaar voor de eerste keer samengesteld en dit jaar wegens succes geprolongeerd.
Het warme weer liet zich steeds meer gelden en toen na de lunch de estafetteloop rond de Slingeplas moest beginnen waren de meeste leerlingen wel gaargestoofd. Hardlopen met onderweg nog sportieve opdrachten en taalopdrachten was eigenlijk de bedoeling. Dat er door velen werd gewandeld was hen niet aan te rekenen, maar toch waren er vooral jongens, die blijk gaven van hun sportiviteit.
Evaluatie
Wat waren de ervaringen van de leerlingen? Marre de Groot van Schaersvoorde Winterswijk liep samen met Lara Bergerfurth van de Verbundschule Isselburg door Bredevoort: "Leuk dat je wat meer over de stad te weten komt. Met tweetallen is wel een beetje eng, maar ik kon mijn Duits een beetje toepassen. Jammer dat het in de plaats kwam van een korte schooldag!" Lara heeft Nederlands in haar pakket en had geen angst om te praten: "Mooi hier, lieber hier als auf die Schule" en "Warm aber schön". Ook zij had niet zoveel zin om te gaan hardlopen.
Van Rik Limpers van het Baudartius College in Zutphen mag dit evenement vaker plaatsvinden. "De Duitse taal in de praktijk toepassen is toch nog wat anders dan een rollenspel op school", zei hij nadat hij voor een televisieopname zijn partnerloper bij de estafette zeer verdienstelijk had geïnterviewd. "Ik wil graag in de Achterhoek blijven en met goed Duits heb ik meer kansen."
Liever dicht bij huis
Tom Schuurman, leraar aardrijkskunde en coördinator internationalisering aan het Marianum College: "We willen af van de toeristenbus naar een verre bestemming. Hier gaan de leerlingen echt met elkaar in gesprek en het is een stuk goedkoper en voor iedereen toegankelijk". Organisator Paul van Dun, ambtenaar grensoverschrijdende samenwerking in de regio Achterhoek, beaamt deze uitspraak: "We moeten stimuleren dat de partnerscholen niet ver weg in Barcelona maar vlak over de grens worden gezocht. De contacten kunnen dan geïntensiveerd worden. Het zaadje dat we nu in de aarde hebben gebracht kan dan eerder uitgroeien tot een plantje." 'Verhitte' gesprekken heeft deze warme dag misschien nog niet opgeleverd, maar met enige tevredenheid besluit hij tegen zijn stagiaire met de woorden: "Het liep niet allemáál op rolletjes, maar we hebben ons er doorheen geslagen."
