Rollen omgedraaid: burge-
meester ondervraagt interviewer
WINTERSWIJK – Op 18 januari zou Frénk van der Linden al naar Winterswijk komen om zich te laten ondervragen door burgemeester Joris Bengevoord over zijn nieuwe boek. De schrijver die vooral bekend is geworden door zijn interviews werd echter ziek. Omdat die dag een zware storm het land teisterde, had hij toen waarschijnlijk Winterswijk toch niet kunnen bereiken. Op een rustige maandag 23 april lukte dat wel en kon de burgemeester alsnog zijn vragen aan hem stellen. Het idee om de rollen om te draaien kwam van Van der Linden zelf. Op de avond bleek het hem overigens weinig moeite te kosten om de regie van de avond in eigen handen te houden.
Door Bernhard Harfsterkamp
Nieuwsgierigheid is een
belangrijke drijfveer
Aanleiding voor het gesprek was het boek 'Onder Nederlandse Helden', waarin de meest leerzame interviews zijn gebundeld. Hoewel Van der Linden ook een roman heeft geschreven, waarover hij al eens eerder vertelde op een door boekhandel Kramer georganiseerde avond, is hij toch vooral bekend om zijn interviews in diverse kranten en weekbladen. Een belangrijke drijfveer om goede interviews te kunnen maken, bleek mede dankzij de vragen van Bengevoord, is oprechte nieuwsgierigheid naar de persoon die tegenover je zit. Daarnaast is een goede voorbereiding belangrijk. Die gaat wel wat verder dan een persmapje doorlezen met enkele oude interviews. Van der Linden praat eerst ook met mensen uit de omgeving van een geïnterviewde. Daardoor stuit hij soms op details die een interview een onverwachte wending kunnen geven. Om een goed interview te kunnen maken moet je daarnaast niet bang zijn voor mislukkingen. Die maken de journalist beter.
Ook de meesterinterviewer heeft standaardantwoorden
Het was een genoeglijke avond met meesterinterviewer Van der Linden, maar hij vertoonde wel het euvel dat hij zelf al constateerde over de mensen die hij interviewde. Die hebben standaardantwoorden klaar. Die hebben, omdat ze vaker worden ondervraagd of in het openbaar spreken, standaardtekstblokken in hun hoofd, die er - zonder dat ze het meteen in de gaten hebben - uitkomen. Het is de uitdaging voor een journalist om die patronen te doorbreken. Bengevoord lukte dat niet, want de antwoorden Van der Linden waren in ongeveer gelijke bewoordingen al eerder te lezen of te horen geweest. Ook de anekdotes uit interviews waarmee de avond doorspekt werd, zullen vaker verteld zijn. Het zal niet de bedoeling van de burgemeester zijn geweest om een onverwachte kant van Van der Linden te laten zien. Zijn vragen waren er toch vooral op gericht om een beeld te geven van de bekende interviewer. Bezoekers van een schrijversavond in Winterswijk zullen zich een avond misschien ook niet willen herinneren, omdat een interviewer een schrijver stevig ondervroeg. Ze willen geïnformeerd en geamuseerd worden.
Leren van fouten
Een enkele keer reageerde Frénk van der Linden met een tegenvraag. Toen Bengevoord wilde doorvragen over de fouten die een interviewer maakt, vroeg hij: "Welke grote fout heb jij gemaakt in jouw loopbaan, Joris?" Bengevoord vertelde dat de fout die hij had gemaakt was, dat hij in zijn begintijd als burgemeester te snel te veel had willen bereiken. "Je wilt heel veel doen in je eerste twee maanden, en dan moet je daarna steeds meer doen." Hij gaf ook toe dat hij minder hoog van de toren had kunnen blazen. Hij herinnerde zich een interview over de integriteit van raadsleden. Bengevoord had toen gezegd, dat raadsleden chantabel kunnen zijn als ze bijvoorbeeld huwelijksproblemen hebben. "Als je dan een half jaar later zelf die problemen hebt, denk je 'oh ja'' ." Maar interviewers in Winterswijk waren zo netjes de burgemeester daar niet aan te herinneren.