Museumwerkplaats Transit Oost gaat open
WINTERSWIJK - Op vrijdag 6 april wordt de nieuwe museumwerkplaats van de stichting Transit Oost officieel geopend voor genodigden. De afgelopen jaren hebben de vrijwilligers van de stichting zich ingezet om een nieuw onderkomen te realiseren voor een unieke collectie over het openbaar vervoer in de Achterhoek. Wat ooit in 1983 in het voormalige GOLS-station begonnen is als een klein bezoekerscentrum, is nu uitgegroeid tot een volwaardig interactief museum, vol geschiedenis. Daar is de collectie van de HSA aan toegevoegd met als resultaat een werkplaats gevuld met historisch mobiel erfgoed. Gedeputeerde Josan Meijers, burgemeester van Winterswijk Joris Bengevoord en Arriva's adjunct-directeur Frank van Setten verrichten samen de openingshandeling, tijdens een bijeenkomst voor genodigden. Op zaterdag 14 april is Transit Oost voor het eerst open voor publiek.
MUSEUMwerkplaats
In het museumgedeelte worden bezoekers meegenomen naar de tijd van de textielindustrie, het kolenvervoer en het vroegere openbaar vervoer in Oost-Nederland en in het bijzonder in de Achterhoek. Hen wordt duidelijk gemaakt hoe belangrijk de spoorwegen waren op nationaal en internationaal niveau maar zeker ook voor de ontwikkeling van de streek en vooral het dorp Winterswijk. Ze maken kennis met textielfabrikant Jan Willink, grondlegger van de spoorwegen in de Achterhoek. Ook zien ze de rol van de spoorwegen veranderen met de komst van vrachtwagens en autobussen. Vervolgens kwam in de jaren '60 het aardgas uit Groningen, dat ervoor zorgde dat het kolenvervoer vervolgens verdween.
Bij de inrichting is bijzondere aandacht besteed aan de jeugdige bezoeker. Deze kan en mag op diverse onderdelen letterlijk de handen uit de mouwen steken.
Modelspoorbaan
Eyecatcher is de grote modelbaan van Winterswijkse spooremplacement waarmee het in 1983 allemaal begonnen. De modelbaan (vijftien m lang en vier m breed) was tot 2015 te bezichtigen in het voormalige GOLS-station. Door een herbestemming van dit gebouw moest de modelbaan verhuizen. Hij is daarvoor als een soort legpuzzel in twintig delen gezaagd, die werden verhuisd naar de nieuwe museumwerkplaats. De afgelopen twee jaar hebben vrijwilligers hard gewerkt om de modelbaan weer opnieuw op te zetten en toonbaar te maken voor het publiek. Dit bleef niet beperkt tot het weer aan elkaar plakken van de segmenten. De modelbaan is voorzien van een geheel nieuwe onderbouwconstructie waarbij de hoogte met vijftien cm is verhoogd waardoor de 'inkijk' is verbeterd. De baan is nu aan alle zijden te bezichtigen. Het landschap (scenery in vaktermen) is vrijwel volledig vernieuwd, waarbij gebruik gemaakt is van de nieuwste middelen en technieken. De zaagnaden zijn volledig weggewerkt. Veel van de gebouwen zijn hersteld en opgeknapt. Rond de baan is nu een omlijsting aangebracht met passende foto's met tekst. Tenslotte hangen boven de modelbaan professionele verlichtingsrails met spots, die het geheel en ook de details fraai aanlichten. De renovatie van de modelbaan werd mede mogelijk door een bijdrage uit het Rabo-Cultuurfonds. De modelbaan houdt de herinneringen aan het spoorwegknooppunt Winterswijk levend. De baan geeft een zeer getrouw beeld van het emplacement omstreeks 1928. Een unieke weergave van een verdwenen werkelijkheid. In de kleuren van toen en met de treinen van toen. Een aanblik die bezoekers niet snel zullen vergeten.
Archief
De stichting Transit Oost beschikt ook over een uitgebreid archief met foto's documentatie en attributen, waarvan slechts een gedeelte wordt getoond, maar die een belangrijke bron vormt voor wisselende exposities om ook in de toekomst de museumwerkplaats voor het publiek aantrekkelijk te houden.
MuseumWERKPLAATS
Transit Oost beschikt over een aantal historische voertuigen die (deels) in de werkplaats te zien zijn. De collectie mobiel erfgoed geeft een goed beeld hoe het openbaar vervoer op de weg zich heeft ontwikkeld. Van de eerste T-Ford bus uit 1923 van de Geldersche Tramwegen (GTW) tot de laatste bus van de Gelderse Streekvervoer Maatschappij (GSM), die nog tot eind jaren '90 dienst deed.
Verder is er een dieseltreinstel DE2, ook wel bekend als de 'Blauwe Engel'. Deze treinen werden in de jaren '50 door de Nederlandse Spoorwegen in dienst genomen en hebben tot in de jaren '90 in de Achterhoek gereden. De 'Blauwe Engel' is voor veel spoorliefhebbers een waar icoon. Verder is er nog een rangeerlocomotief uit de 200/300 serie, beter bekend als de 'Sik'. Deze waren veel te zien op het Winterswijkse emplacement.
Samenwerking
De museumwerkplaats is tot stand gekomen dankzij financiële steun van de provincie Gelderland en de gemeente Winterswijk. De inrichting van het museum is mogelijk gemaakt door bijdragen uit de volgende fondsen: het VSB-fonds, het Roelvinkfonds, het ANWB-fonds, het fonds Ziekenzorg en het Henk van Ommen-fonds. Maar ook door bijdragen van particulieren via de bielzenactie, door donaties en schenkingen van documenten en voorwerpen. Ook het bedrijfsleven leverde bijdragen o.a. via kortingen en gratis geleverde diensten..
Voor het in stand houden van de museumwerkplaats is het van belang, dat de exploitatielasten kunnen worden gedekt door inkomsten. Cruciaal zijn de opbrengsten uit de verhuur van één spoor in de werkplaats aan vervoersbedrijven. Met Arriva konden werd een contract voor de komende jaren sluiten. Ook andere vervoerders kunnen van deze voorziening gebruik maken en dat is inmiddels ook al gebeurd. Tevens geeft de aanwezigheid van commerciële vervoerders met modern materieel een bijzondere, wellicht unieke dimensie aan de museum-werkplaats.
Naam
De term 'Transit' in de naam van de stichting duidt op verbinding. Binnen de museumwerkplaats zijn er verschillende groepen met elkaar verbonden: overheden, bedrijven, scholen, de Sociale Dienst, het Winterswijkse verenigingsleven en de vrijwilligers. Maar het verwijst ook naar grensoverschrijdende verbindingen. Zoals ook de samenwerking die Transit Oost onderhoudt met organisaties aan de andere zijde van de grens.
Opening
Het museum wordt op vrijdag 6 april om 16.00 uur geopend in aanwezigheid van genodigden. Op zaterdag 14 april is de museumwerkplaats voor het eerst geopend voor het publiek van 10.00 tot 16.00 uur. Maar daar blijft het niet bij. De museumwerkplaats is nog open van 14 april tot en met 27 oktober op woensdagen en zaterdagen van 10 tot 16 uur; van mei tot en met september op zondagen van 12.00 tot 16.00 uur. het museum is gesloten op Eerste Pinksterdag en in het weekend van het Volksfeest.
www.transitoost.nl
