Paradijs

Aan mijn lagere schooltijd heb ik geen trauma's over gehouden, ook al kreeg ik soms een flinke klap tegen mijn rechteroor. Dat was in een tijd waarin je daar niet over klaagde bij je ouders. Hoewel ik me altijd verbaasde wanneer mijn oor gloeide, vermoedde ik daarna meteen dat ik hoogstwaarschijnlijk daarvoor een opmerking had gemaakt die door meester of juf niet op de juiste waarde was geschat. Eigenlijk heb ik alleen goede herinneringen aan mijn tijd op de Sint Jozefschool.

Met het meeste plezier denk ik terug aan de godsdienstlessen van kapelaan Jakobs. Hij vertelde niet hoe wij ons als goede katholieken dienden te gedragen. Hij vertelde slechts mooie verhalen over David, Simson, Mozes en al die anderen. Bijbelse geschiedenis werd het genoemd. Daardoor wist ik later als ik boeken van gereformeerd opgevoede schrijvers als Wolkers, 't Hart en Biesheuvel las altijd waarover ze schreven. Ook las ik zelf in de bijbel, al was het wel een kinderbijbel. Daarin waren al die saaie passages over allerlei gebruiken in het Midden Oosten, die toch niet van belang waren voor Achterhoekers, weggelaten.

Van de 'echte' bijbel heb ik alleen het Nieuwe testament helemaal gelezen, want daarover heb ik voor geschiedenis een scriptie geschreven. De titel ken ik nog: het leven van Jezus Christus historisch-kritisch bekeken. Mijn vader, die een typediploma had, heeft het voor mij uitgetypt. Terwijl ik voorlas en hij tikte schudde hij vaak met zijn hoofd. Hij was nog van de generatie van wie op het rapport werd bijgehouden of hij wel elke dag voor schooltijd de mis had bezocht. Hij had zelfs een kerkdiploma, dat moest garanderen dat hij altijd de juiste opmerkingen maakte over de kerk. Of het door die scriptie kwam weet ik niet, maar in die tijd heb ik wel even gedacht dat ik de nieuwe Messias was. Gelukkig ben ik daarna snel weer normaal geworden.

Omdat die Bijbelverhalen me toch blijven boeien, ben ik al een paar keer begonnen om ook het Oude testament te lezen. Maar elke keer kom ik niet verder dan het eerste deel, het boek Genesis. Bij een nieuwe poging zou ik verder kunnen gaan waar ik eerder ben opgehouden, maar ik begin altijd weer vooraan. Ik weet waarom. Het verhaal over de Hof van Eden, over het paradijs boeit me elke keer weer. Ik kan me helemaal voorstellen hoe groot het genot moet zijn geweest om te leven in een natuur waarop de mens nog geen enkele negatieve invloed heeft gehad.

Daarom vind ik het zo jammer dat paradijs in onze tijd ook een negatieve betekenis heeft gekregen. Belastingparadijs geeft hoogstens enkele welgestelden een goed gevoel. Bijna iedereen brengt het in verband met zaken die niet normaal gevonden worden. Daarom is het goed dat dit beeld in Winterswijk gecorrigeerd wordt. Op de plek van het voormalige belastingkantoor wordt namelijk een prachtig park aangelegd dat een paradijselijke uitstraling moet krijgen. Een ambtenaar van de gemeente suggereerde al dit het belastingparadijs te noemen. Een uitstekend idee, want zo kan een mooi woord weer de oorspronkelijke betekenis terug krijgen.