Vanaf een bankje
Bij een hemelwatervijver
Door Bernhard Harfsterkamp
WINTERSWIJK – Zelf noemde ik de plas voor me altijd een retentievijver, een plek waar water wordt vast gehouden, maar op het informatiebord bij het bankje lees ik dat ik bij een hemelwaterberging ben beland. Ik geef onmiddellijk toe dat dit veel mooier klinkt. Ik zal voortaan ook niet meer zeggen dat ik in een regenbui ben beland, maar zeggen dat ik in enige last heb van hemelwater.
Deze hemelwatervijver is zo'n vijftien jaar geleden aangelegd, als ik het me goed herinner. De gemeente Winterswijk was toen druk doende met het aanleggen van een gescheiden rioolstelsel. Tot dan ging alles door één buis. Het vuile water uit onze wc's en het regenwater, dat via de putten in hetzelfde systeem terecht kwamen, stroomden ondergronds allemaal richting de waterzuivering bij de Ravenhorst. Op een bepaald moment werd ingezien dat het niet zo verstandig was om hemelwater ook via dat riool af te voeren. Bij heel veel regen kon het stelsel het zelfs niet aan en kwam er via riooloverstorten vuil water in de beken terecht.
Door overal twee leidingen aan te leggen zal dit niet meer gebeuren. Dat hemelwater gaat via sloten naar de beken. Tussendoor zijn er overal in de bebouwde kom de vijvers, die de afvoer naar de sloten en beken vertragen. Als het erg nat is gaat er immers sowieso al veel water door de beken en treedt een beek als de Boven-Slinge in de Bekendelle buiten de oevers. Bij hevige regen kon er echter nog altijd vervuild water in die beek terecht komen en daarom is hier naast de berging ook nog een ondergrondse rioolwaterberging aangelegd. Als ik op zij kijk, zie ik de plek waar die ligt. Dit bankje staat bij een plek met twee "kunstwerken", zoals die wel worden aangeduid. Wie de technische details wil bestuderen kan op het informatiebord kijken.
Dit bankje aan de rand van het industrieterrein is niet het meest voor de hand liggende plekje om even van de omgeving te genieten. Rechts ligt de spoorlijn, waar vier keer per uur een roodwitte trein voorbij komt. Achter de hemelwaterberging ligt een indrukwekkende muur, die mij elke keer doet denken aan the Wall van Pink Floyd. Deze muur onttrekt echter de bouwmaterialen van het bedrijf daarachter aan het zicht. Op de plas voor me zijn altijd vogels te zien. Vandaag zijn het eenden, van wie ik niet weet of ze nog echt wild zijn. Het kunnen kruisingen met tamme eenden zijn. Die noem ik altijd soepeenden, maar dat mag niet meer van sommige vogelonderzoekers. Zo'n naam leidt er toe dat je niet meer serieus naar zo'n soort kijkt. Parkeenden moet ik ze noemen.
Zoals op bijna elke plas in Winterswijk zijn er meerkoeten. Het aardigst vind ik de kuifeenden, die als je ze door de kijker bekijkt werkelijk een bescheiden kuifje hebben. In de winter zie je ze vaak, maar een aantal exemplaren blijft hangen en broedt hier misschien al wel. In de zomer groeien vooral tussen plas en spoorlijn allerlei aardige planten, zoals de zomerfijnstraal die twintig jaar geleden nog niet in Winterswijk voorkwam. Dat er op het industrieterrein hier en daar nog een hoekje natuur is, is goed. Helaas gaat dit hoekje verdwijnen, want het bedrijf achter de muur wil groter worden. De hemelwateropvang zal dan verplaatst worden naar het terrein aan de andere kant van het spoor, waar vroeger de destructor lag. Zo verandert dit gebiedje aan de rand van de bebouwde kom met enige regelmaat van uiterlijk. Toen ik in mijn jeugd naar de trainingen en wedstrijden bij Fortuna fietste, lagen hier weilanden. Later werd het de ijsbaan, die ook al diende als hemelwateropvang. Over niet al te lange tijd is het definitief bebouwd terrein.
