Het museum zal in en boven de rand van de groeve gebouwd worden. Foto: Bernhard Harfsterkamp
Het museum zal in en boven de rand van de groeve gebouwd worden. Foto: Bernhard Harfsterkamp Foto:

Hoop op museum bij
Steengroeve groeit weer

Starten met een bezoekers-centrum in 2019

Door Bernhard Harfsterkamp

WINTERSWIJK – In de Adviescommissie Cultuurhistorie vertelde Dirk Willink van de Stichting Terra Temporalis hoe ver de plannen zijn voor een museum en een bezoekerscentrum bij de Steengroeve. De stichting wil starten met een bezoekerscentrum. In 2018 moeten hiervoor de plannen rond zijn en de procedures worden opgestart. "In 2019 hopen wij dan het bezoekerscentrum te realiseren", zei Willink. Tegelijkertijd wordt er dan gewerkt aan een 'bidbook' ten behoeve van de fondsenwerving voor de bouw en inrichting van het museum. "We hopen Terra Temporalis tussen 2020 en 2025 te realiseren."

Eerste plannen bedacht in 2007
De eerste plannen voor een museum bij de Steengroeve ontstonden in 2007 tijdens een ronde tafelgesprek. Daarvoor was Museum Freriks al bezig geweest met de plannen voor een apart gebouw met een expositie met meer aandacht voor geologie en landschap van Winterswijk. Een ander idee dat in 2007 opkwam was dat voor een Mondriaanmuseum. Gedacht werd dat het museum bij de groeve de meeste potentie had. "Het zou 80.000 bezoekers per jaar kunnen trekken." Tegelijkertijd was er het besef dat dit ook het lastigst zou zijn om te realiseren. Dat bleek. Het Mondriaanmuseum is inmiddels een succes, maar tien jaar later is het vooral stil rondom Terra Temporalis. Willink doorbrak die stilte. Er is de afgelopen jaren wel degelijk aan het mogelijk maken van het museum gewerkt. Belangrijk was dat in 2016 in de gemeenteraad de ruimtelijke visie voor de Steengroeve, Willink Weust en omgeving is vastgesteld. Deze maakt de uitbreiding van de groeve in noordelijke richting mogelijk. Daarvoor wordt de Steengroeveweg verlegd.

Museum in wand van groeve
Voor de eigenaar van de groeve, Sibelco, was zekerheid over de uitbreiding voorwaarde om mee te kunnen werken aan de museumplannen. Het realiseren van het bezoekerscentrum noemt Willink 'de opwarmer voor het grote verhaal. Het wordt een uitprobeerplek voor alle betrokken partijen'. Bij het bezoekerscentrum, op de plek van een gebouwtje dat eigendom is van Sibelco, zullen door de gemeente parkeerplaatsen aangelegd worden. Het eigenlijke Terra Temporalis, het museum, zal later aan de noordoostelijke rand van de groeve die nu nog in gebruik is verschijnen. Het gebouw moet deels in de wand van de groeve gebouwd worden. Er moet niet veel boven de groeve uitsteken. Willink wil de achterkant opnemen in een aarden wal, zodat die helemaal in het landschap is opgenomen. Voor een afstudeerscriptie heeft Jorrit Hulshof al ontwerpen van het museum gemaakt. Hij heeft zonder ergens rekening mee te houden vrijuit getekend. Willink heeft hem nu gevraagd mee te denken over het vervolg.

Volgend jaar weer rondleidingen
De laatste jaren waren er geen excursies meer in de Steengroeve. Sibelco wilde eerst wereldwijd, het bedrijf heeft over de hele wereld groeves, kijken naar de veiligheidsrisico's. Willink verwacht dat er volgend jaar weer rondeleidingen gegeven kunnen worden. Hij vertelde dat de Sibelco vooral bang is om aansprakelijk te worden gesteld na een ongeluk. Volgens Willink is daar een oplossing voor. Het oostelijk deel van de groeve, waar geen kalk meer wordt gewonnen en waar jaarlijks het Steengroevetheater wordt gehouden, kan aan een andere eigenaar worden overgedragen. Willink denkt hierbij aan de gemeente.

Geen kermis in Ratum
In het bezoekerscentrum komt een werkplek voor geologen, een lezingenruimte voor zo'n 50 personen en zal er aandacht besteed worden aan de waarde van groeve en omgeving. Erbij komt een hakplek voor kinderen. Het museum zal groter worden. Bezoekers van acht tot 88 moeten het interessant vinden. Bezoekers met en zonder voorkennis moeten er terecht kunnen. Het gebouw zelf krijgt iconische waarde, de inhoud van het museum wordt een trekker met moderne vaste en wisseltentoonstellingen. Ook de directe omgeving zal boeiend zijn. Willink noemde een tunnel naar de Oehoegroeve en een beperkte openstelling van de Willink Weust. Een kermis wil hij er zeker niet van maken. "We kunnen leren van de ervaringen bij de mergelgroeve van de ENCI bij Maastricht." Daar was dit jaar veel toeloop, terwijl er te weinig voorzieningen waren. Het museum wordt startpunt voor bezoekers, zodat een bezoek stimuleert om op pad te gaan in natuur en landschap van Winterswijk. De met enthousiasme gebrachte presentatie van Willink in de Adviescommissie cultuurhistorie, als de voorzitter hem niet strak had gehouden had hij nog veel langer en meer verteld, maakte duidelijk dat er weer schot zit in Terra Temporalis. Nog lang niet alles is concreet, maar als het aan Willink ligt zal er in 2019 een eerste stap zijn gezet met de realisatie van het bezoekerscentrum. Het vervolg daarna, het museum, is dan onvermijdelijk.


STOA-activiteiten

WINTERSWIJK - Bij STOA Winterswijk (Stichting Ouderen Actief) vinden senioren tal van mogelijkheden om in actie te komen. Ieder op zijn eigen manier en in eigen tempo. Van actief sporten, zoals Sport en bewegen, tot rustig een balletje gooien met Koersbal. Voor mensen die minder goed ter been zijn, is er Bewegen op de mat. Tai-chi is specifiek gericht op bevorderen van gezondheid en vitaliteit. Voor mensen die in een isolement dreigen te raken is er eens per maand op zondag een gezellig samenkomen, Alleengaanden. Daarnaast biedt STOA ook nog de mogelijkheid om deel te nemen aan volksdansen en handvaardigheid en in de zomermaanden aan midgetgolf. Info en aanmelding: Jolanda Beijers, tel. 0543-517887 of www.stoawinterswijk.nl.