Kerkkaartenruildag in
Zonnebrinkkerk
Op zoek naar ansichten van alle kerken in Nederland
Door Bernhard Harfsterkamp
WINTERSWIJK – Op zaterdag 20 augustus kunnen de liefhebbers en verzamelaars van ansichtkaarten van kerken terecht in de Zonnebrinkkerk in Winterswijk. Van 10 tot 16 uur worden er ansichtkaarten, maar ook foto's geruild. Ed Grotenhuis, die al meer dan vijftig jaar kerkansichten verzamelt, heeft het initiatief genomen om de landelijke verzamelaarsclub naar Winterswijk te halen. Hij verwacht zeker dertig kerkkaartenliefhebbers. Iedereen die belangstelling heeft en op zoek is naar een foto van een bepaalde kerk is welkom. Zelf hoopt Grotenhuis bijvoorbeeld een oude ansicht van de afgebroken kerk in de Spoorstraat aan zijn verzameling toe te voegen.
Kast vol kaarten van kerken
Ed Grotenhuis was tot aan zijn pensioen leraar biologie en geschiedenis bij Schaersvoorde in Aalten en Winterswijk. In zijn vrije tijd is hij al meer dan dertig jaar voorzitter van de afdeling Oost-Achterhoek van de Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging. Ook verzorgt hij voor de Vrienden van de Jacobskerk rondleidingen. Daarnaast is hij verzamelaar. In zijn werkkamer staan vele lege flesjes van biersoorten uit de hele wereld. Een flesje mag alleen toegevoegd worden, als hij het zelf heeft leeggedronken.
Een kast is gevuld met 200 mappen met daarin ansichtkaarten van kerken in Nederland. Hij schat dat hij er zo'n 15.000 heeft. Hij is niet al te strikt in de leer. Als hij op vakantie in Frankrijk een kathedraal bezoekt koopt hij er een ansicht van. De barokkerk in Zwillbrock en de kerk bij het klooster in Burlo zitten eveneens in de verzameling. De Nederlandse kerken zijn wel het hoofdaandachtsgebied. "Want anders wordt het teveel."
Steeds minder
Nieuwe ansichtkaarten van kerken zijn steeds moeilijker te vinden. "Kerken zijn niet populair, kerkkaarten daardoor ook niet meer", zegt Grotenhuis. In het verleden zijn er wel vele gemaakt. Een deel van de 230 verzamelaars die zich via de Contactbrief, het verzamelblad voor kerkkaartenverzamelaars, hebben verenigd, neemt ook genoegen met foto's, maar Grotenhuis beperkt zicht tot de ansichtkaarten. Hij koopt die kaarten graag ter plekke na een bezoek aan een kerk ergens in Nederland. "Het hoort er wel bij om de kerk gezien te hebben, maar het is geen moeten." In het verleden gingen zijn vrouw en kinderen mee. "Ik ging dan in de kerk kijken en zij beklommen de toren."
Alle kerken in kaart gebracht
Het gaat niet alleen om het plaatje van de kerk. "Als je er mee bezig bent wil je er meer van weten", zegt Grotenhuis. De verzamelaars hebben een overzicht gemaakt van alle kerken van Nederland, ook van die zijn afgebroken. Wat er over bekend is kan op de website www.reliwiki.nl gevonden worden.
De ruilbeurzen worden twee keer per jaar gehouden. Grotenhuis gaat dan met zijn bak met dubbele kaarten naar een andere verzamelaar. Ze nemen dan elkaars bak door en ruilen dan bijvoorbeeld 25 kaarten. Als hij er iets teveel vindt, wordt er iets betaald per kaart. "Maar ik ga geen tientje uitgeven voor een ansicht", zegt Grotenhuis. Wie niets te ruilen heeft kan kaarten kopen, maar ruilen is het uitgangspunt.
Boekhandel
Van lang niet alle kerken bestaat een ansichtkaart. Zo zoekt hij voor Winterswijk nog altijd naar een kaart van de Molukse kerk. Ook zou hij het aardig vinden om een ansicht te hebben van de kerk naast het Mondriaanhuis in de Ratumsestraat of van de in de jaren 70 afgebroken kerk in de Spoorstraat. Soms staat een kerk toevallig op een foto. "Het Apostolisch genootschap stond toevallig op een kaart van café de Buurvrouw."
Hij vond die bij boekhandel Kramer, waar nog steeds enkele ansichten van de Jacobskerk en de synagoge te koop zijn.
Grotenhuis hoopt dat daar de ontbrekende Winterswijkse kerken nog eens op een nieuwe ansicht verschijnen. Niet alleen hij zal daar blij mee zijn, maar ook de andere kerkkaartenverzamelaars van Nederland.
