Een 'beeldroman' van Willem Sluiskes, over oplossingen voor het ruimtegebrek in het toenmalige gemeentehuis.
Een 'beeldroman' van Willem Sluiskes, over oplossingen voor het ruimtegebrek in het toenmalige gemeentehuis. Foto: Willem Sluiskes

Expositie Willem Sluiskes in Kunst Ende

WINTERSWIJK - Vanaf 18 december tot en met 19 maart is in Museum Kunst Ende aan de Misterstraat in Winterswijk de expositie te bezoeken waarin het werk van Willem Sluiskes centraal staat.

De in 1932 in Winterswijk geboren Sluiskes kan worden gezien als een bewogen duizendpoot die op vele terreinen respect heeft afgedwongen. Ruim 40 jaar was hij als tekenaar en technisch hoofdambtenaar werkzaam in zijn geboorteplaats. Hij ontwierp onder meer verschillende scholen, waaronder de Beatrixschool, maar ook sportzaal Alma en het kantoorgebouw van de dienst gemeentewerken. Wat minder mensen weten is dat hij ook de ontwerper is van het monument voor het voormalige gemeentehuis waarop de namen staan van de honderden Joodse inwoners van de gemeente die in de Tweede Wereldoorlog werden vermoord door de Duitse bezetter.

Bij een bezoekje aan de woning, waarin Willem Sluiskes tot aan zijn dood in 2013 woonde, wordt iedereen snel duidelijk dat de man veel meer ijzers in het vuur had. Hij was een bijzonder getalenteerde tekenaar. Dat bewijzen de vele tientallen, eerder honderden tekeningen die hij in de loop van de jaren heeft gemaakt. Een deel daarvan herinnert aan de befaamde kunstenaar Esscher. Zij laten zijn fascinatie zien voor geometrische en wiskundige patronen. Ook tekende en aquarelleerde hij veel afbeeldingen van bloemen en was hij altijd bereidt zijn tekentalent aan te wenden voor het maken van kerst of nieuwjaarskaarten of zelfs kleurplaten voor kinderen en voor logo's en affiches van verenigingen uit de regio.

'Humorvol, kritisch en gedreven'

Bekender dan veel ander werk zijn, zeker in Winterswijk en omstreken, zijn cartoons of beeldromans zoals hij ze zelf altijd noemde. Hiervan zijn er in de loop van de jaren vele tientallen verschenen in 'De Klepper', het personeelsblad van de gemeente Winterswijk. Ook verzorgde hij gedurende lange tijd tekeningen voor de Winterswijkse Weekkrant. Deze tekeningen verraden voor een deel zijn grote gevoel voor humor. Het is niet verwonderlijk dat Sluiskes in zijn vrije tijd vele uren verbleef achter de tekentafel in de woonkamer.

Landelijke bekendheid
Een andere passie van Willem Sluiters was die voor het vervaardigen van fraaie sculpturen, veelal uit hout gesneden. Ook hieraan besteedde hij flink wat tijd. Landelijke bekendheid verwierf hij echter niet met tekenen, ontwerpen of houtsnijwerk maar met het door hem geschreven boek 'Tussen angsthaas en zebrapad'. Zowel op radio als tv werd ruimschoots aandacht geschonken aan het boek waarin ruim tweeduizend bijzondere, oneigenlijke diernamen zijn terug te vinden. Daarbij kan worden gedacht aan woorden als motormuis, driftkikker en steunbeer. De alleskunner Sluiskes schreef naast dit boek ook meerdere toneelstukken en een hoorspel. Voor zijn kleinkinderen schreef hij een sprookjesboek dat hij natuurlijk rijkelijk illustreerde met tekeningen.

Monumenten
Monumenten, beter het behoud van monumenten, speelden in het leven van de Winterswijker een belangrijke rol. De gemeente zou hem leren kennen als een gedreven ´strijder´ voor het behoud van monumenten in zijn geboorteplaats. Naast het werk dat hij deed voor onder meer Museum Freriks was hij zeer actief als voorzitter van de Vereniging Monumenten Belangen. Dit begon al in de tijd dat Winterswijk wijd en zijd bekend stond als sloopdorp. Binnen enkele tientallen jaren waren grote aantallen monumentale en gezichtsbepalende panden met de grond gelijkgemaakt om plaats te maken voor winkels en parkeerplaatsen.
Hoewel hij als ambtenaar bij de gemeente zijn brood verdiende stak hij niet onder stoelen of banken dat hij dit afbraak beleid ten zeerste afkeurde. Mede dankzij zijn inspanningen konden op het laatste moment nog enkele monumentale panden en monumenten ontkomen aan de sloophamer. Zo maakte hij zich sterk voor het behoud van het NS-station, het strandbad en de Tricotfabriek. Hij was bijzonder betrokken bij meerdere actiegroepen die opkwamen voor deze kenmerkende panden en liet dat duidelijk blijken in zijn ironische en soms sarcastische tekeningen.

Dat de gemeente Winterswijk sinds een aantal jaren weer de beschikking heeft over een dorpspomp is ook mede te danken aan Sluiskes. De pomp op de Markt is een geschenk van de Vereniging Monumenten Belangen aan de gemeente. Het is een kopie van de pomp die ooit op dezelfde plaats stond. De bouwtekening is natuurlijk gemaakt door de man aan wie de tentoonstelling 'Willem Sluiskes: artistieke impressies' is gewijd. Een bijna levensgroot ontwerp van kunststof van deze pomp is te zien in museum Kunst Ende. Ook zijn er meerdere maquettes te zien van gebouwen die door Sluiskes zijn getekend in zijn functie bij de gemeente.

De bezoeker van de expositie zal snel duidelijk zijn dat Willem Sluiskes een bijzondere man was. Vele tekeningen den andere werkstukken zijn nooit vertoond aan het publiek. De expositie geeft een goed beeld van de veelzijdigheid van deze ambtenaar, tekenaar, activist, auteur en liefhebber van kunst en vormgeving. De expositie wordt 18 december om 16.30 uur geopend.

Museum KunstEnde is geopend op woensdag, donderdag en vrijdag van 13.30 tot 16.30 uur en elke zaterdag van 10.30 tot 16.30 uur. De entree voor niet-leden bedraagt 2 euro.

Een tekening van Willem Sluiskes, geïnspireerd door werk van Esscher.
Sluiskes werd gefascineerd door wiskundige en geometrische patronen.