‘Iemand die hoog Nederlands praat kan net zo goed een randdebiel zijn’

ACHTERHOEK - In Veur de Draod beantwoorden Bekende Achterhoekers gevoelige vragen en helse stellingen. Wie antwoordt legt direct zijn ziel bloot. In aflevering 12 journalist, schrijver en kunstenaar Jonah Falke (30), die werd geboren in Ulft.

Door André Valkeman

1) Mijn mentale bui is:
“Heel goed. Ik was gisteren in Düsseldorf. Geluncht en musea bezocht. Aangenaam om onder mensen te zijn, zonder coronaregels. Ik kom graag in Duitsland. En, vandaag is het zondag. Een heerlijke dag, niemand belt dus dan kan je ongestoord werken. Ik schrijf momenteel een verhaal over werkende armen. Mensen in Nederland die fulltime werken maar alsnog niet rond kunnen komen.”

2) Ik lijk het meest op ‘mien va/mo’:
“Ik ben misschien wel de slechtste persoon om deze vraag te beantwoorden. Je kent jezelf erg slecht als mens, is mijn stelling. Mijn moeder vliegt meestal als een vlinder door het leven, ze werkt op bso’s. Mijn vader is muziekproducent, vanuit alle windstreken wil men met hem werken. Hij is wat serieuzer. Ik zat in bandjes, eerder. Dat is onherroepelijk vaders kant. Ik zal mezelf geen vlinder noemen, maar ik fladder ook graag, ga eropuit… Misschien komt dat van moeder?”

3) Mijn grootste angst:
“Dat gaat over wereldproblemen. Niet over mijzelf. Over wat de Russen wel of niet gaan doen in Oekraïne. Daar komt de crisis, inflatie en de pandemie bij en dan denk je: wat gaan we krijgen? De vorige eeuw brak er een wereldoorlog uit. Het is riskant om te zeggen: die cyclus herhaalt zich. De kaarten zijn nu anders geschud. Maar niets is onmogelijk.”

4) Na de dood is er:
“Ik weet niet wie het zei, maar zo sta ik hier in: je hebt al genoeg werk hier op aarde, genoeg dingen in dit leven om over na te denken. En dan zou ik óók nog over dingen moeten gaan nadenken hetgeen hierna komt. Nee, daar plaag ik mijzelf niet mee. Mensen willen graag iets na de dood. Dit leven mag niet voor niets zijn. Maar als er straks niets is kan ik daar prima mee leven.”

5) Ouder worden is:
“Dat je ambitie toeneemt en je perceptie van de tijd verandert. Vroeger konden dingen eindeloos lijken – schoolvakanties als kind bijvoorbeeld. Nu merk je toch dat je niet alles kunt doen en beter moet kiezen.”

6) Ik kan buiten de 
Achterhoek wonen:
“Ja, geen probleem. Ik kom er overigens best veel. Ik heb een werkkamer in Bontebrug. Ik woonde lang in Enschede, Amsterdam en nu grotendeels in Arnhem. Altijd is er die lust om onderweg te zijn. Ik reis graag. Canada, Berlijn of New York. Ik wil nieuwe steden ontdekken en ik dacht voor die pandemie: ach, ik hoef geen huis meer, ik ga overal logeren, om meer een nomade te worden. Maar probeer maar eens nomade te worden in een pandemie. Een hele kluif.”

7) Hierom huilde ik voor het laatst:
“Ik ga echt niet altijd dansend door het leven, maar ik weet het oprecht niet. Sorry... Dus als je een antwoord moet hebben, moet jij mij nu aan het huilen maken.”

8) De mens is monogaam:
“De mens niet nee. Lijkt me ook geen gezond streven. Dat is zo’n oud gegeven dat iedereen monogaam moet zijn. Vandaag heb ik precies vijf jaar een relatie met mijn vriendin. Die jaren verliepen monogaam. Mensen gaan misschien vreemd omdat ze denken iets te missen. Momenteel mis ik niets.”

9) Mensen met accent zijn:
“Onverstaanbaar, soms. Ik hoorde eens op de radio: ‘Het Achterhoeks is als taal erkend’. Tenminste, dat moest het zijn. Maar ik verstond: ‘herkend’. Ik heb niet zoveel met het romantiseren van een accent. Er zit soms een stigma op en dat vind ik ook weer onzin. Het stigma dat mensen met een accent allemaal slecht geïnformeerde debielen zijn. Dat is niet waar. Iemand die hoog Nederlands spreekt kan net zo’n randdebiel zijn. Kortom: het zegt niets over je intelligentie.”

10) Dit komt er op mijn 
grafsteen:
“Je moet niet na je eigen dood je graf willen regeren. Maar, dit mag er wel op: ‘Nieuwsgierig en argwanend keek hij even in de wereld rond, maar nu ligt hij alweer één meter diep onder de grond’.”