SKB4Gambia gaat voor de tiende keer op missie naar Afrika

Medisch team Streekziekenhuis Koningin Beatrix gaat zoveel mogelijk opereren

Door Henri Walterbos

WINTERSWIJK/GROENLO/BELTRUM - “We bestaan nu ruim tien jaar en beginnen volgende week aan onze tiende missie. We willen van 14 tot 28 januari weer zoveel mogelijk opereren, in relatief korte tijd. Dit keer pakken we bijvoorbeeld operaties van de schildklier op.” Aan het woord is Carla Klein Breteler, coördinator van SKB4Gambia. De Beltrumse, die in het Streekziekenhuis Koningin Beatrix werkzaam is als IC-verpleegkundige gaat voor de negende keer mee naar dat Afrikaanse land. “In het kader van ons tienjarig jubileum hebben we extra dingen verscheept zoals een anesthesieapparaat met compressor en een monitor.”

Voor Grollenaar Normen Hemmink, physician assistent anesthesie, is het zijn tweede reis. “Ik screen patiënten voorafgaand aan de operatie en verricht anesthesiewerkzaamheden. Het leek me altijd al leuk om eens mee te gaan, maar twee weken weg is met een gezin met jonge kinderen toch wel een beetje moeilijk te organiseren. Vorig jaar ben ik gevraagd omdat ze een beetje lastig zaten met anesthesiepersoneel. Dat is ontzettend goed bevallen. En inmiddels zijn mijn kinderen weer wat ouder dus ben ik er opnieuw bij”, aldus Normen. “Je krijgt er het idee dat je de mensen wat kunt leren. Wat je daar doet, dat doet er daartoe.’ Al is het maar een druppel op een gloeiende plaat: je helpt. Dat wilde ik graag nog een keer doen. En we waren daar nog niet klaar. Dat gevoel had ik heel sterk.”
Voor operatieassistente Liesbeth te Kronnie wordt het de derde missie. “Het is eigenlijk best wel verslavend. Het is zo leuk werken. Je bent alleen maar met het team en je moet het samen rooien. Dat schept een band. Het is gezellig maar ook heel intensief, en na twee weken zijn we enorm op elkaar ingespeeld”, zegt Liesbeth.  “Je bent echt op elkaar aangewezen”, vult Normen aan. “Hier in het SKB heb je er een hele organisatie achter zitten en daar moet je het doen met dat kleine team. Dan is vertrouwen in elkaar heel erg belangrijk.”

Beter gestructureerd
Carla kijkt met een goed gevoel terug op die tien jaar. “Er zijn echt dingen veranderd. Je hoeft nu bijvoorbeeld niet meer met een patiënt door de operatiezaal als ze daar aan het opereren zijn. Zij hebben er een nieuwe deur ingezet waar de smalle trolleys doorheen kunnen die wij hebben verscheept. Verder liep iedereen daar maar in en uit in zijn dagelijkse kloffie. Dat is niet meer zo. Het zijn allemaal hele kleine dingetjes, maar dat is al een behoorlijke verbetering. Het is allemaal iets gestructureerder.”
“Mensen gingen daar soms dood aan kwalen waar in een eerder stadium nog iets aan te doen is. En inmiddels wordt er best veel van ons aangenomen. Dat was in het begin wel anders. Met onze aanbevelingen wordt niet altijd iets gedaan, maar het is prettig om te zien dat je niet alles voor niks doet”, zegt Carla. “Ze doen echt hun best en zijn leergierig. Bijvoorbeeld de manier hoe je instrumenten pakt. Dit werk geeft heel veel voldoening”, ervaart Liesbeth.

Voertaal Engels
De voertaal op de werkvloer is Engels. “Dat is meestal genoeg”, aldus Carla, “maar er is ook een Gambiaanse verpleegkundige bij als een patiënt alleen maar een stamtaal spreekt. We krijgen vooraf lijsten van de patiënten die geopereerd moeten worden. Die screenen wij nogmaals om te kijken of alles wel klopt. Als er bijvoorbeeld hart- en/of longproblemen zijn wordt het risico niet genomen en gaat de operatie niet door.”
“We beginnen iedere dag met een briefing, waarin we alles doornemen”, zegt Normen. “Het zijn lange dagen. De vorige missie was het echt knallen:  van ’s morgens 7 uur tot ’s avonds 9 uur, met daarna nog een beetje ontspanning. We hebben 9,5 werkdag om te opereren. Als we aankomen eerst alles inrichten en installeren. En het is fijn om te weten dat je iets achterlaat.”

Niyma
Het SKB-team heeft een speciaal warm plekje voor met meisje Niyma, dat in 2012 op het pad van de Achterhoekse hulpverleners kwam. Carla was erbij. “Ze kwam met moeder 15 kilometer naar het ziekenhuis gelopen, was hartstikke ziek, had een tumor aan haar stuitje. Toen zijn we met haar naar een privékliniek geweest voor een echo. We vonden dat we na A ook B moesten zeggen en hebben ons over haar ontfermd. We hebben een actie opgezet om haar naar Nederland te halen en te laten opereren in het Radboudziekenhuis. Bij ons in SKB deed ze de recovery waarna ze bij Jan en Ria Elschot is opgevangen. Daarna ging ze terug naar huis.”
“Van het geld dat overbleef kon Niyma in Gambia naar de lagere school, waar ze via ons elke dag een goede lunch krijgt. Ze moet nog drie jaar, maar elke keer komt er weer wat tussen. Zo moest er steeds wat gebeuren aan het huisje waar ze woont en moest ze uiteindelijk verhuizen omdat de eigenaar meer huur kon krijgen. Zo kwam ze steeds verder van school te wonen. En ook daar stijgen alle kosten. Dat liep zo op dat wij dat niet vol konden houden. Toen hebben we een crowdfundingsactie opgezet en dat gaat goed. Van iemand uit Groenlo kregen we bijvoorbeeld een bedrag voor een heel schooljaar. Niyma kan de lagere school nu afmaken en ook het eerste jaar van de middelbare school is inmiddels geborgd. Mochten we meer binnenhalen dan kunnen we misschien ook alle drie jaren van de middelbare school betalen. Niyma is inmiddels 10 jaar.”

Het team
Het gezelschap dat vanuit SKB mee gaat op missie bestaat uit Bas Inberg (chirurg), Mart ten Barge (anesthesieassistent), Gedule Hermsen (stoma- wondzorg verpleegkundige), Monique Sellink (OK- assistente), Edwin Zuurman (recovery verpleegkundige), Mark van der Gaast (gynaecoloog), Wendy Roelofsen (wondzorgverpleegkundige), Oscar Heidkamp (anesthesist), Bob Knippenberg (chirurg), Normen Hemmink (physician assistent anesthesie), Mariët Kersten (röntgenlaborante), Liesbeth te Kronnie (OK assistente), Carla Klein Breteler (IC-verpleegkundige+ coördinator).
Zie ook de facebookpagina SKB4Gambia.

“Al is het maar een druppel op een gloeiende plaat, je helpt die mensen er wel mee”