Inge de Wit kijkt naar beneden, maar heeft de blik naar boven. Foto: Clemens Bielen
Inge de Wit kijkt naar beneden, maar heeft de blik naar boven. Foto: Clemens Bielen

Spoedeisende Hulp in kleine ziekenhuizen onder druk

Zorg

Inge de Wit van het Streekziekenhuis Koningin Beatrix toch gematigd optimistisch

Door Clemens Bielen

WINTERSWIJK -  Al direct bij zijn aantreden gaf minister Kuipers te kennen, dat hij een voorstander is van verdere concentratie van de Spoed Eisende Hulp (SEH). Met de intentie om de 45 minuten-norm te verruimen komt een verdere concentratie van spoedhulp nog meer in zicht. Met de 45 minuten norm wordt de tijd bedoeld, waarin een spoedpatiënt een spoedpost kan bereiken. Voor de kleine ziekenhuizen zoals Streekziekenhuis Koningin Beatrix (SKB) en Slingeland, zou dat kunnen betekenen, dat de afdeling SEH gaat verdwijnen. De gevolgen voor de ziekenhuizen zijn echter groter en algemeen wordt aangenomen dat er op den duur geen volwaardig ziekenhuis overblijft, maar slechts een polikliniek. De tegenstanders van verdere concentratie van de SEH zien toch lichtpuntjes en nemen een licht kantelende opinie waar als het gaat om verdere concentratie van de SEH. In een gesprek met Inge de Wit, bestuurder van het SKB, kijkt Achterhoek Nieuws mee met de ontwikkelingen. Ook twee zorgverzekeraars geven hun visie.

Het idee om te gaan snijden in de spoedzorg vindt zijn oorsprong in de Kwaliteitsvisie Spoedzorg in 2013, voortkomend uit een onderzoek. De SEH zou geconcentreerd moeten worden.

Inge de Wit: “Het rapport waarop het onderzoek is gebaseerd is vooral gericht op een klein gedeelte (5%) van de acute zorg. Dan gaat het om ernstige multitrauma’s, waar diverse specialisten bij betrokken zijn. Als een patiënt in onze regio daar mee te maken heeft, gaat hij altijd naar een traumacentrum, in ons geval naar Enschede en soms naar Nijmegen. Hooguit verblijft de patiënt korte tijd bij ons om gestabiliseerd te worden. Ik ben er best trots op, dat wij dat in ons ziekenhuis samen met de ambulancezorg heel goed hebben georganiseerd.”

“De overige 95% van de acute zorg kan prima bij ons terecht, maar je kunt niet ontkennen dat het beter kan. Het begrip acute zorg is een beetje opgerekt. Eigenlijk wil je voorkomen dat de patiënt in een acute situatie verzeild raakt. Door veel eerder te onderkennen wat er aan de hand is. Of veel eerder maatregelen te nemen waardoor iemand niet verslechtert.”
Als voorbeeld noemt zij het eerder insturen naar het ziekenhuis, het inschakelen van de wijkzorg of van een geriater. Een huisarts, die wat vaker langskomt of het inschakelen van de thuiszorg en mantelzorg.

“Wordt het dan beter als er geconcentreerd wordt? Het antwoord van De Wit is nee. “Want mensen worden weggehaald uit hun eigen omgeving, er moet veel meer gereisd worden; de mantelzorg is direct problematischer en de voorgeschiedenis van zo’n patiënt in een ver ziekenhuis is niet bekend.”

Is concentratie van de spoedzorg goedkoper?
De Wit: “De onafhankelijke onderzoeksorganisatie TNO heeft uitgerekend dat de geconcentreerde spoedzorg duurder is. Als je patiënten niet meer naar het regionale ziekenhuis laat gaan moet je ze wel allemaal naar een ander -meer gespecialiseerd - ziekenhuis krijgen. En die zijn duurder! Wij zijn echt veel efficiënter en scherper in de prijs. Per saldo is er veel meer geld en personeel en ambulancezorg nodig om die patiënt daar te krijgen. Ambulances leggen grotere afstanden af en moeten ook weer terug. En al die tijd is de ambulance niet beschikbaar. Je krijgt een enorme uitbreiding van de ambulancezorg.”

“In de afgelopen periode is, denk ik, in voldoende mate weerlegd dat concentratie ook maar iets van een probleem oplost. Niet kwalitatief, maar ook niet goedkoper. Daarom zit ik er wat relaxter in, omdat er wat (wetenschappelijke) ondersteuning is.”

Personele middelen
Een andere reden om te concentreren -naast kwaliteit en kosten – zou een tekort aan personeel zijn.
Maar ook daar heeft De Wit haar twijfels over: “Problemen over de personele bezetting doen zich eerder voor in de Randstad dan hier. In ons ziekenhuis is de SEH nog nooit gesloten en dat zal ook nooit gebeuren. Lange wachttijden op een SEH-afdeling en ambulances die in de rij staan om naar binnen te mogen, kennen wij niet.”

De Wit:
‘In ons
ziekenhuis
is de SEH
nog nooit
gesloten
geweest en
zal ook nooit
gebeuren’


Waar kan het beter?
“We moeten een transformatie doormaken om veel meer vanuit het netwerk te kijken, de zorgaanbieders met elkaar samen om de zorg in de regio beter te coördineren. De huisartsenpost en de SEH-post niet alleen onder één dak, maar ook één organisatie: de SEH-arts kan indien gewenst werk van de huisarts in de avond of nacht overnemen of mogelijk samen diensten draaien.”

Maar hoe denken de huisartsen daar over, die zijn al overbelast en daar hoort extra scholing voor alle partijen bij?
De Wit: “Dat vergt wel inspanning. Maar het is wel een gedachtelijn die je verder zou kunnen uitwerken. We zijn daarover in gesprek en dat is ook een oplossing naar de toekomst toe. Het is een zaadje dat geplant wordt. In Noorwegen bijvoorbeeld neemt het ziekenhuis vanaf 23.00 uur de zorg in de regio waar. Dat zou mogelijk ook in Nederland uitgewerkt kunnen worden.”

De Zorgverzekeraars
De zorgverzekeraars staan niet aan de zijlijn, maar zijn wel degelijk een invloedrijke partij als het gaat om politieke besluitvorming. Hoe denken de zorgverzekeraars over concentratie van de SEH-posten?

Belangenbehartiger ‘Zorgverzekeraars Nederland’ (ZN) is voorstander van een verdere concentratie van de SEH’s. Het zou beter zijn voor de kwaliteit van de spoedeisende hulp. Dat het goedkoper zou zijn, is een prettige bijvangst. Toch worden onder het rapport waarop deze visie gebaseerd is (De Kwaliteitsvisie Spoedzorg) steeds meer poten weggezaagd. Ook wetenschappers van de Erasmusuniversiteit stellen dat Concentratie=Kwaliteitsverbetering slechts opgaat voor hoog complexe zware trauma’s.

Zorgverzekeraar DSW
Aad de Groot, directeur van zorgverzekeraar DSW, heeft een afwijkend standpunt van ZN. “Twintig jaar concentreren heeft niets opgeleverd! Het systeem dreigt vast te lopen. Dat los je niet op door concentratie maar door samenwerking in de keten van de huisartsen met de SEH. Je moet de SEH dicht bij de patiënt organiseren. Als je de afstand naar de SEH vergroot, wordt ook de druk op de huisarts nog groter dan hij nu al is”, vindt De Groot. “Ondanks alle concentratie van de afgelopen jaren komt het steeds vaker voor, dat SEH’s moeten sluiten, omdat ze de drukte niet aankunnen. Twintig jaar geleden was dat nog ondenkbaar. Het voortbestaan van regionale ziekenhuizen is een cruciale voorwaarde om goede zorg te kunnen leveren. Straks hebben we het zo ver afgeschaald dat we een probleem gaan krijgen in de zorgplicht.”

Aad de Groot neemt ook een lichte kentering in de tot nu toe gangbare opvatting waar. “Wij zijn geen roepende in de woestijn meer.”

De Groot:
‘Twintig jaar
concentratie
heeft niets
opgeleverd’

Zorgverzekeraar Menzis
In tegenstelling tot het heldere standpunt van DSW, is Menzis minder duidelijk als het gaat om een standpunt ten aanzien van verdere concentratie van zowel de acute zorg als van de ziekenhuizen.

“De zorgsector, gemeenten, zorgverzekeraar en ondernemers zijn verenigd in de thematafel ‘De gezondste regio’. Zij willen samen aan de slag met verandering van de zorg in de Achterhoek en hebben dit vastgelegd in de regiovisie. De aanleiding is een vergrijzende Achterhoek, waardoor de zorgvragen de komende jaren fors toenemen, terwijl het aantal zorgverleners afneemt. Deze regioplannen moeten nog verder uitgewerkt worden en dit vraagt zorgvuldigheid om tot de juiste beslissingen te komen. Uiteindelijk doel is om te komen tot een duurzame borging van de acute zorg.” Zo luidt het antwoord van Menzis. 

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant