Verzwakte beukenlaan maakt plaats voor scharlakeneiken op landgoed Gossink

WINTERSWIJK – Scholtengoed Gossink krijgt na overleg tussen omwonenden en beheerder Geldersch Landschap en Kasteelen (GLK) een vernieuwde bomenlaan. Omwonenden hebben gekozen voor het voorgestelde plan van het GLK om alle beuken te kappen en jonge scharlaken eiken ervoor in de plaats te planten. 

Door Guus Helle

Het overleg, dat donderdagmiddag plaatsvond op het scholtengoed, werd bijgewoond door 15 omwonenden. Allen mensen die zich verbonden voelen met de beukenlaan en er regelmatig wandelen. “Ik wandel hier elke dag, meestal nog vaker”, zegt één omwonende. “Het is een prachtige laan, maar het verval is duidelijk te zien.”

De historische beukenlaan, bestaand uit bijna 120 bomen die al meer dan 100 jaar deel uitmaken van het scholtengoed, heeft sterk te lijden gehad onder de droogte en hitte van de afgelopen jaren. Met een ondiep wortelsysteem en gevoeligheid voor directe zon staan beuken bekend als een kwetsbare boomsoort. Ronny ter Horst, boswachter en beheerder bij GLK, legt uit: “We zien de afgelopen vijf jaar een sterk verval, de bomen zijn niet meer vitaal genoeg. We hebben het met een aantal jaren gerekt, maar dit is voor de lange termijn niet houdbaar”.

Het GLK heeft jarenlang geprobeerd de beukenlaan gezond te houden door water te sproeien en de bomen te snoeien. Zelfs met de relatief natte zomer van 2023 heeft dit niet voldoende geholpen. “Het is een keuze tussen uitstellen of doorpakken”, aldus Ter Horst. Als het GLK wacht met de vernieuwing zullen de verzwakte beuken voor meerdere jaren intensief moeten worden verzorgd. Dit kost veel tijd en geld, terwijl het onwaarschijnlijk is dat de beuken gered kunnen worden.

Naast veel vragen, bracht het overleg ook weerwoord op het voorgestelde plan. Eén omwonende pleitte voor een meer behouden plan waar alleen de zieke en dode bomen worden weggehaald. Volgens Ter Horst is dit geen goed idee: “Als je een aantal bomen eruit haalt, zal er meer zon komen te staan op de overgebleven bomen. Ze kunnen de intense zomerzon niet aan en de gezonde bomen zullen vervolgens ook snel aftakelen”.

De keuze voor het terug planten van de scharlaken eik, een exoot uit Amerika, is gemaakt voor een duurzame toekomst van de laan. Deze boomsoort veroorzaakt geen overlast door de eikenprocessierups en is beter bestand tegen droogte. Bijkomend voordeel is dat de bladeren van de eik in de herfst een dieprode kleur krijgen, wat goed past bij het scholtengoed. Nieuwe, jonge beuken aanplanten is geen optie volgens Ter Horst: “We hebben op andere landgoederen jonge beuken geplant, maar ze groeien niet genoeg en worden niet vitaal, ondanks de zorg die wij ze geven “.

Externe ecologen, onafhankelijk van het GLK, zijn ingehuurd om een flora- en faunaonderzoek te doen. Zij hebben vastgesteld dat de diersoorten die zich nu huisvesten in de beukenlaan zich zonder al te veel moeite zullen verplaatsen naar het bos direct grenzend aan de laan, aldus het GLK. Toch is niet te vermijden dat de biodiversiteit door het weghalen van de beuken te lijden zal hebben. Zo huisvest de scharlaken eik minder insectsoorten dan de inheemse beuk. Maar, zoals één omstander aangeeft: “Een dode beuk huisvest nog minder”.

GLK verwacht deze maand te beginnen met de kap en eind december de nieuwe bomen te hebben geplant.