Buurtbewoners van zonnepark Arrisveld niet te spreken over werkwijze

Verbazing bij omwonende: ‘Verkeerde voorstelling van zaken’

Door Han van de Laar

WINTERSWIJK -Met verbazing lazen omwonenden van het zonnepark Arrisveldweg in Achterhoek Nieuws van 20 juli over de feestelijke start van de aanleg van zo’n 23.000 zonnepanelen in een waardevol en gewaardeerd landschap. Zowel wethouder Henk Jan Tannemaat van de gemeente Winterswijk als projectontwikkelaar Peter van den Groenendaal van Statkraft (voorheen SolarCentury) roemden de positieve samenwerking en het goede overleg met de omwonenden. Die opmerkingen schoten bewoners in het verkeerde keelgat. Want deze, in totaal 78 personen, hadden al eerder schriftelijk de zienswijze ondertekend waarin wordt gesteld dat er een onjuist beeld is gegeven van de manier waarop omwonenden bij het proces zijn betrokken. In een brief van omwonenden aan buurtgenoten van 12 augustus 2021 staat te lezen: ‘Spreken wethouder en projectontwikkelaar hier wel de waarheid? Het voelt niet eerlijk …. Het juichverhaal komt waarschijnlijk niet overeen met de gevoelens van omwonenden.’

Reactie
Piet Hoekstra, Norbert Olthof, Henk Weerman en Arjan van Unnik waren de opstellers van deze brief en wilden tevens namens de buurt op het krantenartikel reageren. In de planfase waren er al zo’n 600 handtekeningen opgehaald. In die petitie werd verzocht gevoelige locaties niet als eerste in te zetten voor zonneparken. Er is destijds ook tweemaal ingesproken tijdens gemeenteraadsvergaderingen. Er zijn bezwaren ingediend en tussen partijen zijn -onbevredigende- gesprekken gevoerd. Het hele proces werd eenzijdig opgelegd. Daarbij ontbrak een wil tot samenwerking. Dat zat, en zit nog steeds de bewoners behoorlijk dwars, zeker als er in het krantenartikel een andere indruk wordt gewekt.

Tegenstanders
Norbert: “Bij toeval hoorden we destijds als buurt (laatste stuk van de Morgenzonweg) dat de eerste bewonersbijeenkomst al was geweest. Voor de tweede vergadering hebben we onszelf uitgenodigd. Dat was een onplezierige, intimiderende, voorlichtingsavond. Je kunt zeggen dat we toen tegenstanders werden en geen medestanders. Bij de derde informatieavond waren ook raadsleden uitgenodigd. Er werden voorgekookte presentaties gegeven en wij mochten tijdens de presentaties geen vragen stellen in de aanwezigheid van de raadsleden. Er was geen sprake van een gesprek, laat staan van inspraak. Het draagvlak, waar ook een door de gemeente ingehuurd bureau op hamerde, was er niet. Integendeel!”

Niet serieus
Piet: “De reden dat we dit verhaal willen vertellen, is dat we ons als betrokken burgers niet serieus genomen voelen. Op een gegeven moment moesten we accepteren dat de zonnepanelen er zouden komen, maar als er goed overleg was geweest en er naar ons was geluisterd, had het voor iedereen zoveel beter gekund. Gezien de beperkingen in transportcapaciteit hebben we met de petitie en inspraak in de raad in eerste instantie gevraagd eerst minder gevoelige opties te onderzoeken. Toen desondanks dit park er toch moest komen, hebben we om aanpassingen gevraagd om meer recht te doen aan het landschap. Zoals de afstand van het fietspad tot de omheining, de begroeiing van het hekwerk. En ook eigendomsparticipatie om het draagvlak te vergroten. Er werden weliswaar enkele suggesties overgenomen, maar ook zaken waar direct aanwonenden en de meerderheid van de overige omwonenden juist bezwaar tegen hadden. Ook zijn er pachters waarvan de pachtovereenkomst werd opgezegd zonder voldoende compensatie.”

Draagvlak
Arjan vult aan: “Wij kwamen met voorstellen die het benodigde draagvlak hadden kunnen creëren. Het merendeel werd dus afgewezen of was niet bespreekbaar. Dat alles met dubieuze onderbouwingen. Daarbij komt ook nog dat het Liander verdeelstation aan de rondweg tot na 2030 over een te geringe transformatorcapaciteit beschikt om zowel het potentieel van zon op daken als de parken Arrisveld en Masterveld te kunnen ondersteunen. Het verdeelstation is ook na uitbreidingen, die Liander gaat realiseren na oplevering van Masterveld, onvoldoende toegerust voor het lokale aanbod van groene stroom. Als op zonnige dagen meer stroom wordt geleverd dan kan worden verwerkt of opgeslagen kunnen zonnepanelen automatisch afschakelen. Ook die van particulieren en bedrijven. Daarnaast kunnen er minder nieuwe grootverbruikers aansluitingen voor zon op daken en erf worden gerealiseerd. En desondanks een nieuw industriepark ontwikkelen, terwijl daar maar beperkt zon op daken mogelijk wordt?”

Mooie woorden
Vorig jaar heeft Henk Weerman, namens omwonenden aan het College van B&W aangegeven wat de bewoners dwars zit. Ook dat in het rapport ‘Proces en Participatie’ de indruk wordt gewekt dat op redelijke wijze tegemoet is gekomen aan wensen van omwonenden. Dat is een onjuist beeld. Wat de bewoners momenteel willen doen, is iedereen waarschuwen die in soortgelijke procedures met de gemeente terechtkomt. “Inspraak, participatie en betrokkenheid dienen door de overheid serieus genomen te worden. Als dat op deze wijze gebeurt verdwijnt het benodigde vertrouwen. Dit is slecht voor de energietransitie en een boodschap voor de toekomst”, geven de vier betrokkenen aan.

Reactie gemeente Winterswijk
Een woordvoerder van de gemeente laat in een reactie weten zich niet te herkennen in het geschetste beeld: “Bij de besluitvorming over zonnepark Arrisveld zijn de bezwaren van de buurtbewoners zorgvuldig meegewogen. Er waren overigens niet alleen buurtbewoners met bezwaren. Er waren ook omwonenden die het prima vonden of liever hier geen park willen, maar met ideeën zijn gekomen om het park goed in te passen. Veel van hun ideeën zijn verwerkt in het uiteindelijke plan. Het college heeft groen licht gegeven voor de aanleg van het zonnepark op voorwaarde dat het park landschappelijk goed wordt ingepast. Daar wordt in voorzien doordat er extra groen wordt aangeplant. Het is jammer dat sommige omwonenden nog steeds niet blij zijn met de komst van het zonnepark, maar dat is nu een gepasseerd station. Het zonnepark is al in aanbouw en wordt in oktober opgeleverd. We hebben dit zonnepark hard nodig als we onze ambitie om in 2030 energieneutraal te zijn willen halen.”

Reactie Statkraft: Zonnepark is in samenspraak omwonenden ontwikkeld
Peter van Groenendaal Ontwikkelaar Statkraft voor park Arresveld: “Statkraft heeft als kern van haar missie om klimaatverandering te voorkomen en deelt de internationale ambitie om binnen enkele decennia de energievoorziening volledig te verduurzamen. Wij zetten ons daarvoor ten volle in. Dat kan niet zonder zonne-energie en daar zijn ook zonneparken voor nodig. Wij begrijpen echter ook de zorg bij omwonenden. We ontwikkelen onze projecten daarom altijd in samenspraak met de mensen uit de omgeving, met aandacht voor natuur, gezondheid en veiligheid. Statkraft heeft bij de ontwikkeling van zonnepark Arresveld zorg gedragen om samen te werken met de direct omwonenden. Van februari 2019 tot en met juli 2019 hebben wij vier informatiesessies georganiseerd. Ook waren er één op één gesprekken met omwonenden en overige stakeholders zoals Natuurmonumenten om te horen waar eventuele zorgen lagen en hoe deze opgelost konden worden. Tijdens deze gesprekken hebben betrokken omwonenden meegedacht met onze ideeën en plannen.

Op veel punten is het plan voor het park conform deze wensen aangepast. Zo is het een groen park geworden: maar liefst 40% van het oppervlak is onbedekt, de afspraak tussen de zonnebranche en natuurorganisaties is 25%. Het park is omzoomd met een door de bewoners bepleitte haag, de panelen zijn maximaal 1,5 meter hoog en hebben een ruime afstand tot het openbare fietspad. Daardoor zijn ze nauwelijks nog te zien. Verder stort ons bedrijf jaarlijks duizenden euro’s in een energiefonds voor de buurt, kunnen omwonenden tegen een gereduceerd tarief panelen op het eigen dak krijgen en kunnen mensen in de buurt meeprofiteren van de opbrengst middels obligaties. Uiteraard kunnen we niet alle zorgen van iedereen wegnemen. Samen met de bewoners die met ons meegedacht hebben konden we een plan maken voor een zonnepark dat de gemeente niet alleen helpt om de eigen energievraag te verduurzamen, maar ook bewoners wat oplevert en zorgt voor een natuurlijk, groen ingericht park.

Volgens mij mogen wij trots zijn op de constructieve gesprekken met betrokken omwonenden, de samenwerking met de gemeente en het uiteindelijke resultaat.”