Gelders Klimaatplan: stevige maatregelen én inzet van iedereen onontbeerlijk

REGIO - 500.000 huizen verduurzamen, 300.000 elektrische auto’s in 2030, scheepvaart op duurzame brandstof, een ommezwaai in de landbouw en meer bomen planten. Dit en nog veel meer is nodig om 55% Co2 reductie in 2030 te bereiken. De genoemde maatregelen staan in het Gelders Klimaatplan. Een plan dat ook een appél doet op de Gelderse samenleving, bedrijven en medeoverheden.

Jan van der Meer gedeputeerde Gelderland: “Niemand kan meer achteroverleunen. We weten wat er aan de hand is én wat er moet gebeuren. Als iedereen er de schouders onder zet, kunnen we dit echt in komende tien jaar bereiken."

50 maatregelen
In het Gelders Klimaatplan staan alle maatregelen opgesomd waar de provincie de komende jaren aan wil werken. Vijftig maatregelen worden specifiek uitgelicht waar de focus op komt te liggen. Indien op termijn de doelen niet bereikt dreigen te worden dan overweegt de provincie in te zetten op CCS (opslag van CO2 in de grond), het opkopen van CO2-rechten of inkopen van duurzame energie elders.

Een greep uit de maatregelen

Anders wonen
In 10 jaar moeten in heel Gelderland ongeveer 500.000 huizen verduurzaamd worden. Dat kan onder andere met een combinatie van goed isoleren en gebruik van warmtepompen, infrarood– panelen, zonnepanelen en met aansluitingen op warmtenetten. Met 10 landelijke Proeftuinen Aardgasvrije Wijken en 10 Gelderse Proeftuinen wordt samen met bewoners ervaring opgedaan om over te schakelen op duurzame warmtebronnen in plaats van aardgas.

Anders reizen
Gelderlanders worden geacht anders te gaan reizen. Vaker op de fiets en meer het openbaar vervoer. Het aantal elektrische auto’s op de Gelderse wegen moet in 2030 groeien naar ongeveer 300.000 (30% van het totaalaantal auto’s). Ook moet het goederenvervoer de omslag maken naar duurzame brandstof.

Anders produceren
In de Gelderse industrie moet in 2030 een reductie van minimaal 1,8 Mton CO2-eq ten opzichte van 2017 bereikt worden. Daarvoor zijn nieuwe manieren nodig waarop we omgaan met energie. Minder grondstoffen gebruiken of hergebruiken. Minder verspillen en minder broeikasgassen uitstoten. Schoon en groen is daarbij het uitgangspunt. De focus ligt bij grote Gelderse energieverbruikers zoals de papier-, metaal-, keramische en voedingsmiddelenindustrie. Deze zorgen voor de grootste uitstoot. Hiermee gaat provincie Gelderland brancheafspraken maken om te komen tot een lagere CO2-emissie per ton product. Daarbij wordt ook gekeken naar mogelijkheden voor CO2-afvang en -opslag en de toepassing van industriële warmtepompen. Daarnaast is innovatie absoluut noodzakelijk om de doelen te kunnen halen.

Andere landbouw en landgebruik
Meer dan 8o% van de Gelderse landbouwgrond wordt in beslag genomen door vee en veevoer. De ommezwaai naar een landbouw waarbij meer focus is op kwaliteit, een gezonde bodem, natuurinclusief boeren, de eiwit- en mesttransitie samen met minder voedselverspilling levert heel veel CO2 besparing op. Daarnaast kan er nog extra koolstof in de bodem opgeslagen worden en kan er meer bos worden aangelegd of worden verbeterd. De provincie wil ook kijken of functies beter kunnen worden gecombineerd. Bijvoorbeeld een bos aanleggen onder windmolens. Deze maatregelen zorgen ook voor minder stikstof uitstoot en helpen daardoor om de natuur gezonder en sterker te maken. En dat is weer belangrijk voor het dieren-en plantenleven.

Andere energie
Belangrijkste duurzame energie is nu wind- en zonne-energie. De provincie werkt samen met de regio’s aan plannen waar windparken en zonnevelden kunnen komen. Ook waterkracht kan een bijdrage leveren. Kernenergie lijkt voor 2030 niet realistisch. Gedachte- en besluitvorming over kernenergie ziet de provincie als een verantwoordelijkheid van het Rijk. De provincie gaat wel aan de slag met gebruik van warmte door de mogelijkheden van aquathermie en diepe geothermie te onderzoeken en waar mogelijk in te zetten. Meer woningen moeten aangesloten worden op warmtenetten. De provincie wil bekijken hoe ze dit kan stimuleren en onderzoekt momenteel de haalbaarheid van het opzetten van een Gelders Warmteinfrabedrijf.

Voor de periode 2020-2030 is door Provinciale Staten 300 miljoen uitgetrokken voor klimaatbeleid.

Bijdragen aan Gelders Klimaatplan
Het Gelders Klimaatplan is mede tot stand gekomen met de inbreng van partijen die gelieerd zijn aan het Gelders Energie Akkoord en vele andere organisaties zoals Urgenda, Draw Down Europe en jongerenorganisaties. Provincie Gelderland is de eerste overheid die benoemt en berekent wat er voor nodig is om 55% minder CO2 uit te stoten in 2030 dan in 1990. De norm die door Europa inmiddels is bekrachtigd. Op vele terreinen tegelijk aan het werk

Provincie Gelderland wil in 2021 volop inzetten op een hernieuwd evenwicht tussen wonen, produceren, werken en reizen en de gevolgen die dit heeft voor de natuur en ons klimaat. Hierin komen we dilemma’s tegen die vragen om onderzoek, samenwerken én het maken van scherpe keuzes. Scherpe keuzes zijn nodig omdat de ‘spaarpot’ van provincie Gelderland: het stamkapitaal steeds leger wordt. Hoe we werken aan dit hernieuwd evenwicht staat in verschillende beleidsprogramma’s die met elkaar samenhangen. Agrifood, Biodiversiteit, Bomen en bos en het Gelders Klimaatplan. Alle plannen zijn gericht op een schoon en welvarend Gelderland.

Beleidsprogramma Klimaat vaststelling door Provinciale Staten
Het Beleidsprogramma Klimaat geeft de kaders aan. Dit moet worden vastgesteld door Provinciale Staten. Het Gelders Klimaatplan is de vertaling van deze kaders naar maatregelen. Dit plan is te vinden via het Stateninformatiesysteem waar alle openbare stukken staan: https://gelderland.stateninformatie.nl/modules/1/ingekomen%20stukken/636872: