Synagoge woonhuis en schooltje. Foto: Mirjam Schwarz
Synagoge woonhuis en schooltje. Foto: Mirjam Schwarz

Rondleiding synagogecomplex

Algemeen

WINTERSWIJK - Achter de gebouwen aan de Spoorstraat gaat een groot aantal verhalen schuil. Verhalen over een sjoel, veehandelaren en een bloeiende Joodse gemeenschap. Wie benieuwd is naar deze verhalen is welkom voor de eerste rondeleiding op dinsdagavond 7 juli, vanaf 19.00 uur. In verband met de regels rond Covid- 19 is aanmelden verplicht dat kan via info@synagogewinterswijk.nl.

Dora Jacoba Schaap (1778-1818) was de tweede vrouw van koopman Casper Abraham Cohen, met wie zij vier kinderen kreeg. Louis Schwarz (1866-1940) was een succesvol ondernemer in vee en vlees, wiens naam verder reikte dan alleen Winterswijk. Ernst Wolf (1906-1996) vluchtte in 1938 naar Nederland en kwam in Winterswijk terecht. Het zijn de namen van mensen die aan de sjoel van Winterswijk zijn verbonden. De verhalen over de lokale Joodse gemeenschap van Winterswijk gaan onder andere over deze namen.

De synagoge wordt in het Jiddisch ‘sjoel’ genoemd, afgeleid van het Duitse woord ‘Schule’. Een synagoge is namelijk een soort school, een plek om te lezen en te onderwijzen uit de Thora, die de grondslag vormt van het joodse geloof. Pal naast de synagoge staat een schooltje met twee klaslokalen - ook de Joodse kinderen werden in het geloof onderwezen. Achter de synagoge, enigszins verstopt, staat het mikwe, het rituele badhuis. Het synagogecomplex omvat verder ook een woning, waar de gazzan, de voorganger en leraar van de gemeenschap woonde. Ook is er een begraafplaats, dit tot het eind van de 19e eeuw in gebruik is geweest. In het hoge gras zijn nog acht grafstenen te vinden.

De gebouwen herinneren aan de eens bloeiende Joodse gemeenschap van Winterswijk, die meer dan 300 mensen omvatte. De gemeenschap leeft voort in de verhalen. Van de Winterswijkse Joden overleefden enkele tientallen de verschrikkingen van de Holocaust. De Joodse gemeenschap telt nu nog maar een handvol mensen. Het is nog steeds gelukt om de synagoge in stand te houden.

Deze verhalen van en over de Joodse Winterswijkers worden in de zomermaanden elke dinsdagavond in het Nederlands en elke donderdagavond in het Duits verteld. Wie op die avond om 19 uur bij de ingang van de synagoge (Spoorstraat 32) klaar staat krijgt ze te horen (vooraf reserveren). De bijzondere rondleiding duurt ongeveer anderhalf uur en kost 5 euro, kinderen 3,50 euro. Alle mannelijk bezoekers moeten in de sjoel hoofdbedekking dragen. Er zijn keppeltjes aanwezig, maar ook zelf meegebrachte hoofddeksels, zoals een pet, zijn toegestaan.

Rondleidingen voor groepen alleen mogelijk op aanvraag. Meer informatie daarover is te vinden op de site.


www.synagogewinterswijk.nl

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant