Op de voorgrond Maarten Hijink vlak vóór de aanvang van de bijeenkomst in De Storm. Foto: Clemens Bielen
Op de voorgrond Maarten Hijink vlak vóór de aanvang van de bijeenkomst in De Storm. Foto: Clemens Bielen

De toekomst voor de gezondheidszorg in de Achterhoek

Algemeen

Tweede Kamerlid Maarten Hijink stelde schriftelijke vragen aan de minister

WINTERSWIJK - Tweede Kamerlid voor de SP, Maarten Hijink, heeft zorg en welzijn in zijn portefeuille en stelde schriftelijke vragen aan de minister over de situatie die in de Achterhoek is ontstaan nu defuseren van de ziekenhuizen in Doetinchem en Winterswijk onvermijdelijk lijkt. Hij is geboren en getogen in Bredevoort, zijn ouders en oma wonen er nog en vanaf de eerste strubbelingen rondom de fusie is hij actief betrokken bij een goede gezondheidszorg in de Achterhoek.

Door Clemens Bielen

Bij de schriftelijke Kamervragen, die Hijink samen met zijn collega Van Gerven aan de minister van Medische Zorg en Sport stelde, gaat hij ervan uit dat de fusie van het Slingeland Ziekenhuis (SZ) en Streekziekenhuis Koningin Beatrix (SKB) wordt afgeblazen. Hij wil aan de hand van veertien vragen de mening over de gang van zaken bij de beide ziekenhuizen weten, maar wil ook weten hoe de minister tegen het vervolg op de defusie aankijkt en wat de gevolgen zijn voor de gezondheidszorg in de Achterhoek. Bovendien vraagt hij zich af of de minister met de SP de mening is toegedaan dat de regio over twee volwaardige basisziekenhuizen moet kunnen beschikken. Ook Menzis krijgt via de minister de vraag of de grootste zorgverzekeraar in de regio bereid is om beide ziekenhuizen volwaardig overeind te houden.

Fusie niet zaligmakend
Op de vraag hoe de crisis is kunnen ontstaan, gaat Hijink terug naar het uitgangspunt van de fusie. “De onderliggende oorzaak is dat de meerwaarde van de fusie onvoldoende onderzocht is, terwijl er al vele signalen zijn in de samenleving dat fuseren niet zaligmakend is. Veel genoemd zijn de schaalvoordelen, die op voorhand veel positiever worden gepresenteerd dan dat ze achteraf blijken te zijn. De voordelen van schaalvergroting zijn de afgelopen jaren aan alle kanten ontkracht. Een tweede reden waarom fusies nog al eens spaak lopen is het verschil in ‘cultuur’. Door een fusie denkt men ook gemakkelijker personeel aan te kunnen trekken. Hijink: “Ik denk dat die gedachte onterecht is. Veel mensen in de zorg werken graag in een kleine setting, waar je de patiënten persoonlijk kent, waar de lijnen kort zijn en waar je gemakkelijk van de één naar de ander kunt schakelen. Uit onderzoek is inmiddels bekend dat de kleinere ziekenhuizen met 200-300 bedden een heel efficiënte schaal vormen voor de zorg om op te organiseren.Je moet als werkgever een prettige locatie en een inspirerende werkomgeving kunnen bieden.”
Hijink benadrukt ook het belang van continuïteit: "Daar heb ik wel zorgen over, want de recente ontwikkelingen hebben er voor gezorgd, dat de angst bestaat om op een zinkend schip aan boord te gaan. Daarom moet je de streekziekenhuizen ook zekerheid en stabiliteit geven voor de toekomst.” Wat dat betreft is er voor het SKB goed nieuws: twee gynaecologen hebben de loopplank gepasseerd.

Gepasseerd station
Op de vraag wat een aangestelde bewindsman als opdracht zou moeten hebben is het antwoord van Hijink tweeledig: “Het is belangrijk om te weten hoe fusies op deze manier mis kunnen gaan en naast deze analyse moet er een plan komen op welke wijze de fusie kan worden ontvlochten, zodat de partijen op een goede manier uit elkaar gaan. Waar ik voor zou waken is dat iemand nu een uitgebreid onderzoek gaat doen over de vraag of ze nu wel of niet door moeten gaan met deze fusie, want dat is volgens mij een gepasseerd station.”
Op de vraag of volgens hem de fusie wel definitief van de baan is, antwoordt Hijink: “De grootste zorgverzekeraar in de regio aast erop, dat de fusie toch doorgang vindt. Die ziet niets in twee zelfstandige ziekenhuizen en wil dat bureaucratiseren om te kijken of er via het achterdeurtje, de Regiovisie, niet een doorstart van de fusie mogelijk is. Ik vind dat er ook een moment komt waarop je moet vaststellen dat een huwelijk gestrand is en hoe je op een fatsoenlijke manier uit elkaar kunt gaan en daarmee een eind maakt aan het bestuurlijke gehakketak. Dat is nu aan de orde."
Over de reden waarom een zorgverzekeraar het niet leuk zou vinden dat er efficiënte ziekenhuizen bestaan: “Formeel moet de zorgverzekeraar natuurlijk waken over de kwaliteit van de zorg maar we weten allemaal dat de verzekeraars negen van de tien keer financiële belangen voor ogen hebben. En de vier grote verzekeraars, waaronder Menzis, vinden allemaal dat er teveel ziekenhuizen zijn in Nederland, en zijn voorstanders van fusie en schaalvergroting, dat zou de zorg beter en goedkoper maken, terwijl dat niet is aangetoond en op grote weerstand stuit in de samenleving. In dit commerciële zorgstelsel weet je nooit of ze nu beslissen op basis van de kosten of op basis van de kwaliteit. De verzekeraar kijkt met een andere bril. Ik vind het in de Achterhoek moeilijk in te schatten. Het kan ook zijn dat ze een groter ziekenhuis in Doetinchem op de been willen houden om wat concurrentie gaande te houden met academische ziekenhuizen, wat de prijs kan beïnvloeden in positieve zin.”

'Splijtzwam'
In zijn Kamervragen noemt Hijink de bouw van het ziekenhuis in Doetinchem de splijtzwam. Hij zegt daarover: “Niemand is tegen de noodzakelijke renovatie of nieuwbouw in Doetinchem, maar wel tegen grootheidswaanzin. Ik heb nooit een ziekenhuis gebouwd, maar naar wat ik gehoord heb van deskundigen zou een basisziekenhuis 70 miljoen mogen kosten. Er was een tijd dat je de bouw van een ziekenhuis niet aan de bestuurders van de instelling overliet. Wij zijn er voorstander van dat je je daar als overheid meer mee gaat bemoeien en hebben ook voorstellen gedaan over meer zeggenschap, maar die hebben het niet gehaald in de Kamer. Wij (SP) vinden dat Santiz veel te veel macht heeft om zijn eigen organisatie in te richten, terwijl het om publieke voorzieningen gaat waar wij allemaal premie en belasting voor betalen. Wij zijn er voorstander van dat er ook een mate van democratisch toezicht komt en niet alleen een Raad van Toezicht, die naar eigen inzicht kan handelen zonder ruggespraak met de belanghebbenden zoals de bevolking.”

Op de vraag of de coronacrisis nog een ander licht heeft doen schijnen op ziekenhuisvoorzieningen, antwoordt Hijink: ”Volgens wetenschappers zijn we langs het randje gegaan qua capaciteit van het aantal IC-bedden. Is het wel verstandig geweest zomaar hele ziekenhuizen op te doeken? Er is gedacht dat het minder en goedkoper kon. Dat heeft veel druk op het systeem gezet en die druk is nu zichtbaar geworden, we zijn echt wel kwetsbaar. De kleine ziekenhuizen hebben hun waarde bewezen in deze crisistijd.” Ten slotte: “Wij hanteren als SP de voorwaarde dat ieder met eigen vervoer binnen 20 minuten een ziekenhuis moet kunnen bereiken. Dat zal betekenen dat je op een aantal plekken ziekenhuizen weer moet uitbreiden met bijvoorbeeld acute hulp en acute verloskunde en gesloten afdelingen weer heropenen. Bereikbaarheid is een belangrijke kwaliteitsnorm en twee basisziekenhuizen in de Achterhoek is naar mijn mening mogelijk. Het zou toch te gek zijn als de twee ziekenhuizen in het systeem van de marktwerking tegen elkaar op zouden bieden.”

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant