Tijdelijk lichtmonument 'Levenslicht' ter herinnering aan slachtoffers Holocaust
Algemeen'Levenslicht' ontworpen door Daan Roosegaard
Door Sander Damen
WINTERSWIJK - Op 27 januari 2020 is het 75 jaar geleden dat concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz werd bevrijd. Op verzoek van het comité heeft de bekende kunstenaar en innovator Daan Roosegaarde het lichtmonument 'Levenslicht' ontworpen. Roosegaarde maakte 104.000 lichtgevende herdenkingsstenen (dat staat gelijk aan het aantal slachtoffers uit Nederland). In januari wordt dit kunstwerk gepresenteerd in 107 gemeenten waar vervolging van Joden, Roma en Sinti heeft plaatsgevonden. In Winterswijk gebeurt tijdens een speciale bijeenkomst op 27 januari.
Zowel in de Joodse herdenkingstraditie als in de Roma- en Sinticultuur zijn stenen belangrijk. Daan Roosegaarde en zijn team hebben deze traditie als inspiratie voor het tijdelijke kunstwerk gebruikt. Ook sprak Roosegaarde met met Holocaustoverlevenden en hun familie. Bekende kunstwerken van Roosegaarde zijn het Van Gogh-fietspad, waterlicht, windlicht en Dune. Voor het Groninger Museum ontwikkelde Roosegaarde een interactief kunstwerk dat veel bezoekers trok.
Als ademhaling
Levenslicht bestaat uit 104.000 kleine lichtgevende herdenkingsstenen (gelijk aan het aantal slachtoffers uit Nederland). Om de paar seconden lichten de stenen op en doven ze weer. Als een ademhaling in licht. Hiermee symboliseren ze het leven dat nu in de gemeenten wordt gemist. Door stil te staan bij het gemis van de plaatsgenoten bij Levenslicht blijft de herinnering aan de slachtoffers levend.
Onthulling
Winterswijk is een van de deelnemende gemeenten. Het tijdelijke monument werd op 16 januari in Rotterdam onthuld. In Winterswijk gebeurt dit zondag 26 januari om 19.30 uur bij het herdenkingsmonument op het Mevr. Kuipers-Rietbergplein door burgemeester Joris Bengevoord. Voorafgaand aan de onthulling houdt de burgemeester een korte toespraak. Vervolgens noemen burgemeester Joris Bengevoord, de oud-burgemeesters Thijs van Beem, Christine Stigter, Paul van Erkelens en vertegenwoordigers van de Joodse gemeenschap de namen van de Joodse burgers uit Winterswijk die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn gedeporteerd en vermoord. Daarnaast zal burgemeester Bengevoord een verhaal over een Winterswijkse Joodse familie vertellen.
Speciaal voor deze gelegenheid komt Shura Lipovsky, zangeres van het Jiddische lied, naar Winterswijk. Zij geeft zondagmiddag een concert in de synagoge. 's Avonds zingt zij twee liederen bij de onthulling van Levenslicht.
Joodse begraafplaats
Op zondag 26 januari is het lichtmonument Levenslicht tot circa 22.00 uur te zien op het Mevr. Kuipers-Rietbergplein. Daarna verhuist het kunstwerk naar de Joodse begraafplaats aan de Spoorstraat. Het monument komt het beste tot zijn recht in het donker. Het is daarom dagelijks van 18.00 uur tot 22.00 uur te zien. Dat kan tot en met zondag 9 februari.
