Niets blijft

Aan elke discussie over de toekomst van Winterswijk en de rest van de wereld kun je snel een einde maken. De volgende ijstijd komt toch, zeg ik dan. Of de zon zal uitdoven. Dat zal niet meteen morgen gebeuren, maar dat deze wereld eindig is kan ik helaas niet ontkennen. Niets blijft is een bondige samenvatting.

Zo'n constatering kan leiden tot een gevoel van niets meer hoeven te doen aan de problemen van deze wereld. Dat is mij te gemakkelijk. Een andere manier om de grote problemen van deze tijd buiten je blikveld en je verantwoordelijkheid te schuiven is het ontkennen ervan. Niets is waar en het is allemaal één groot complot om "ons gewone mensen" op de kast te jagen en te veel te laten betalen.

Nog niet zo lang geleden liep ik per ongeluk een verkeerde ruimte binnen in een gebouw, waarin veel wordt vergaderd. Ik had eerst niets in de gaten, maar het bleek om een bijeenkomst van mensen te gaan, die zeker weten dat de aarde plat is. Wie daarover een andere mening heeft, heeft zich laten misleiden door kranten, radio en televisie. Die zijn niet meer serieus te nemen, want daar liegen ze allemaal.

Na vijf minuten besefte ik dat ik ergens anders moest zijn en probeerde ik een andere ruimte in het gebouw uit. Daar ging de discussie over het klimaat. Als het al veranderde kon dat nooit de schuld van de mens zijn. Warme en koude tijden volgen elkaar op en daar moeten we mee leren leven. Energie besparen? Zuinig zijn op grondstoffen? Nergens voor nodig. Er is meer dan genoeg en er zal altijd genoeg zijn. Wie anders beweert, heeft zich laten misleiden. "Het is een complot van de groene maffia."

Uiteindelijk kwam ik in de goede zaal terecht. Ik wilde en discussie bijwonen over hoe we het stikstofprobleem het beste kunnen aanpakken. Het begon meteen goed. "80% van de lucht bestaat uit stikstof, dat is helemaal geen probleem." "Nee meneer", corrigeerde de gespreksleider. "Wij praten hier over stikstofoxiden en ammoniak. Zeer schadelijk voor onze natuur." Dat zag het merendeel van de aanwezigen toch anders. Gratis bemesting uit de lucht, dat is alleen maar goed voor landbouw en het bos.

Een poging om uit te leggen dat het tot vooral braam en brandnetel leidt en de natuur saai en eenzijdig maakt mislukte. Het werd niet als probleem gezien. "Ik vind bramenjam lekker. Laat ze maar groeien." "Ben jij niet die natuurextremist, die altijd zei dat het goed is om brandnetels te laten staan voor de vlinders?" Ook werd ik herinnerd aan de discussie over zure regen dertig jaar geleden. "De bossen zouden toch dood gaan. Nou, maak eens een wandeling."

De bijeenkomst heb ik niet tot het eind toe bijgewoond. Als er werkelijk wordt gedacht dat er niets aan de hand is en dat we ons niet al te druk over die natuur hoeven te maken, ga ik dat niet meer doen. Ik heb een mooi huis, waarin ik de verwarming inmiddels te hoog heb gezet om me behaaglijk te voelen. Natuur, je bekijkt het maar, ik heb nog genoeg boeken die ik lezen wil in de jaren die me nog zijn gegeven. Ik laat me niet meer afleiden door zorgen voor morgen over natuur en milieu. Niets blijft, maar mijn boeken voorlopig wel.