Afbeelding

Uut 't Wald | Opneuker

Algemeen Columns

Opneuker

In de tijd dat ik opgroeide, dik een halve eeuw geleden, was het nog vrij normaal dat vervelend gedrag je een fikse klap kon opleveren. Gelukkig waren mijn ouders zo verlicht dat ze in (en uit) principe geen lijfstraffen uitdeelden. En als mijn moeder me een enkele keer een schop onder mijn achterste wilde geven, was ik haar meestal te snel af.
Sommige vriendjes hadden het met hun ouders niet zo getroffen. Die moesten regelmatig een klap incasseren. Oftewel een houw, zoals ze in een groot deel van de Achterhoek zeggen. Of een striekerd, een opmieter, een klets of een watjekou. Allemaal Achterhoekse woorden voor een klap. Of in dit geval een 'corrigerende tik'.
Maar onze streektaal kent nog veel meer synoniemen. Een plaer of een hengst (veur de kop) kent iedereen waarschijnlijk wel en ook het woord fleer (of flaere) voor klap zal menigeen bekend in de oren klinken. Maar wat te denken van striekerd, ziegerd, maejerd of kletter? Het zijn allemaal verschillende woorden voor diezelfde klap. En bijna elk van deze woorden wordt slechts in een klein stukje van de Achterhoek gebruikt. Daarnaast zijn er nog tal van oudere woorden voor klap, die al helemaal vergeten zijn. Poete (of peuter) bijvoorbeeld. Of paverd, zoals ze ooit in met name het Montferland en de Liemers zeiden. Nog weer een ander oud woord voor klap is wiskerd en ook een flik of een knapperd kon je vroeger wel krijgen, maar tegenwoordig niet meer. En dan tenslotte het meest bijzondere synoniem voor klap: een opneuker(d). Maar het schijnt dat je die alleen bij een ruzie in Vorden of Varsseveld kon oplopen.

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant